|
O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi o'rta maxsus kasb-hunar ta'limi markaziBog'liq 67. Жиноят хукуки умумий кисм
9.3. Jinoiy javobgarlikning ma'muriy, intizomiy
va fuqaroviy javobgarlikdan farqi
Jinoiy javobgarlik faqat uning o'zigagina xos bo'lgan belgilarga ega bo'lib, bu belgilari orqali ma'muriy
intizomiy fuqaroviy javobgarliklardan farq qiladi:
1)
qo'llanish asoslari bo'yicha:
jinoiy javobgarlik qilmishida Jinoyat kodeksida nazarda tutilgan jinoyat tarkibining
barcha belgilari mavjud bo'lsagina qo'llanadi. Javobgarlikning boshqa turlari (intizomiy, fuqaroviy javobgarlik)da
jinoyat munosabati bilan keltirilgan zarar yoki boshqacha huquqbuzarlik uchun qo'llanadi;
2)
qo 'llashning mazmuni bo yicha:
jinoiy javobgarlik sodir etilgan jinoiy qilmish uchun faqat davlat nomidan sud
tomonidan ayblov hukmi chiqarish bilan bog'liq bo'lgan, Jinoyat kodeksida nazarda tutilgan jinoiy jazo yoki boshqacha
majburlov chorasini qo'llanishi bilan bog'liq bo'lib, shaxsning huquqiy holatini jiddiy cheklashdan iboratdir.
Javobgarlikning boshqa turlarida esa, hatto sud tomonidan tayinlangan majburlov chorasi ham davlat nomidan
tayinlanmaydi. Demak, jinoiy javobgarlik, o'z mazmuniga ko'ra, javobgarlikning eng og'ir turi hisoblanadi;
3)
javobgarlikning qo 'llanish subyekti bo 'yicha farqi:
jinoiy javobgarlik faqat sud tomonidan tayinlanadi va qonuniy
kuchga kirgan ayblov hukmida ifodalanadi. Boshqa birorta organ yoki mansabdor shaxs jinoiy javobgarlikka tortishga
haqli emas. Javobgarlikning boshqa choralarini sud tomonidan ham boshqa idora va mansabdor shaxslar tomonidan
ham qo'llanishi mumkin;
4)
go 'llanish tartibi bo 'yicha farqi:
jinoyat-protsessual qonunida jinoiy javobgarlikka tortishning maxsus tartibi
belgilangan bo'lib, faqat Jinoyat-protsessual kodeksida tergov organlari va sudning jinoiy javobgarlikka tortish
to'g'risidagi faoliyati tartibga solinadi. Boshqa javobgarlik turlari yuzasidan javobgarlikka tortish tartibi boshqa huquqiy
normalar bilan tartibga solinadi;
5) javobgarlikka tortiladigan subyektlarning doirasi bo 'yicha farqi:
jinoiy javobgarlik shaxsiy xususiyatga ega bo'lib,
faqat jismoniy shaxslargina jinoiy javobgarlikka tortiladi. Masalan, korxonadan chiqayotgan iflos suvlar suv yoki atrof-
muhitni ifloslantirsa va buning uchun Jinoyat kodeksida nazarda tutilgan oqibat yuz bersa, korxona emas, balki
korxonadagi buning uchun mas'ul bo'lgan jismoniy shaxslar javobgarlikka tortiladi.
Boshqa turdagi javobgarlik, masalan, fuqaroviyjavobgaryuridik shaxslar bo'lishi mumkin.
|
| |
