O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand iqtisodiyot va servis instituti

Download 2,17 Mb. Pdf ko'rish
bet	29/212
Sana	17.05.2024
Hajmi	2,17 Mb.
	#239950

1 ... 25 26 27 28 29 30 31 32 ... 212

Bog'liq
Marketing asoslari Darslik D H Xolmamatov S K Boyjigitov Samarqand

Sinxromarketing
Qo‘llab-quvvatlovchi marketing

Remarketing
– bu pasayib boruvchi talab sharoitida ilgarigi
marketing kompleksini qaytadan anglash asosida uni tiklash maqsadida
qo‘llanadigan marketing turi. Marketingning asosiy vazifasi talabni
jonlantirishning yangi imkoniyatlarini axtarishdan iborat, ya’ni: tovarga
yangi xususiyatlarni berish orqali tovarning hayotiy davrini uzaytirish,
yangi bozorlarga kirib borishga va h.k. Umuman olganda, talabning
pasayishi vaziyatlari hamma tovar va xizmatlar uchun, har qanday davrlar
uchun xos. Shuning uchun marketologlar shuni nazarda tutishlari kerakki,
talab pasayish tendensiyasiga ega bo‘lganda, kelajakda bozorni boshqa
tomonga yo‘naltirish bo‘yicha chora-tadbirlar bo‘lmaganda, u yanada
pasayishi mumkin va shu orqali yuzaga kelgan vaziyatdan chiqish
yo‘llarini cheklab quyishi mumkin.
Sinxromarketing
– bu bozorning shunday vaziyatiki, unda talab
vaqt jihatidan tovarlarni taklif qilish tuzilmasiga mos kelmaydigan
mavsumiy yoki boshqa tebranishlar bilan harakterlanadi. Bunda talab
korxonaning ishlab chiqarish imkoniyatlaridan ancha ortiq bo‘lishi
mumkin yoki, aksincha, mazkur tovarni ishlab chiqarish hajmi bozor
segmentining talablaridan ko‘proq bo‘lishi mumkin. Masalan,
muzeylarning ish kunlarida kamroq mijozlarga ega bo‘lishi yoki shahar
transporti xizmatlariga talab hatto kun davomida o‘zgarib turishi mumkin.
Kurort hududlari aniq ifodalangan mavsumiy tebranishlarga ega.
Sinxromarketingda talab tebranishlarini silliqlashtirish (nomuntazam talab)
egiluvchan narxlar, siljitish usullari va marketingning boshqa qurollari
yordamida amalga oshirilishi mumkin.
Qo‘llab-quvvatlovchi marketing
to‘liq talabning mavjudligini
harakterlaydi, ya’ni bunda tovar va xizmatlarga talabning darajasi va
tarkibi taklifning darajasi va tarkibi to‘la mos keladi. Bunday marketing
turining vazifasi bo‘lib, odatda, to‘laqonli talab sharoitida uning darajasini
iste’molchilarning istaklari tizimi va raqobatning kuchayishini hisobga
olgan holda saqlab turish hisoblanadi. Bu yerda marketolog birinchi
navbatda savodli narx siyosatini o‘tkazishi, sotishning zaruriy hajmini
saqlab turishi, sotish faoliyatini rag‘batlantirish va o‘zgaruvchan harajatlar
ustidan nazoratni amalga oshirish bilan bog‘liq bo‘lgan bir qator taktik
tadbirlarga e’tibor berishi kerak. To‘laqonli marketingga eng yaxshi misol
«Djeneral motors» kompaniyasining faoliyati bilan bog‘liq. 20
—
yillar
o‘rtalarida kompaniya «Ford» kompaniyasini orqada qoldirishga muvaffaq
bo‘ldi. Ushbu kompaniya o‘rta amerikalik uchun narxlari past bo‘lgan, bir

44
xil qora ranga bo‘yalgan «T» ford modeliga o‘zining zamonaviy, keng
rang gammasida ishlab chiqilgan avtomobil modelini qarama-qarshi
qo‘ydi.
Demarketing
haddan tashqari katta talab sharoitida, ya’ni tovar yoki
xizmatga bo‘lgan talab taklifdan ancha katta bo‘lgan holda qo‘llanadi.
Uning vazifasi bo‘lib salbiy bozor hodisalari, masalan, chayqovchilikni
yo‘qotish maqsadida talabni vaqtinchalik yoki doimiy pasaytirish
usullarini topish hisoblanadi. Haddan tashqari talabni pasaytirish tovar
yoki xizmatlar narxlarini oshirish, reklama kampaniyasini va sotilishlarni
rag‘batlantirishni to‘xtatish orqali hal qilinishi mumkin.

Download 2,17 Mb.

1 ... 25 26 27 28 29 30 31 32 ... 212

Download 2,17 Mb.

Pdf ko'rish