117
– ishtirokchilarning maksimal miqdordagi sonini qo‘lga kiritish;
– o‘qituvchining o‘quvchilariga nisbatan hukmron bo‘lmasligi.
Passiv o‘quvchilarning ishtirokini ta’minlash – aksariyat o‘qituvchilar
uchun amalda bajarib bo‘lmaydigan jarayondir. Ularni jonlantirish uchun:
– savollar beriladi;
– har bir shaxsning xususiy fikri so‘raladi;
– to‘g‘ri javoblar rag‘batlantiriladi;
– noto‘g‘ri javoblar va xatolar to‘g‘rilanadi va to‘ldiriladi.
Munozaraning muvaffaqiyati o‘quvchilarning qiziqishi, bilimi, ahilligi,
hur fikrliligi va jamoadagi sog‘lom pedagogik-psixologik muhitga ko‘p
jihatdan bog‘liq bo‘ladi.
Guruhiy ish. Bu so‘nggi yillarda Yevropa mamlakatlarida keng
ommaviylik tusini olgan o‘qitish metodidir. Masalan, Daniyada birorta ham
ma’lumot yoki kasb guruhiy ishsiz egallanmaydi. Kam sonli (4-6 nafar)
o‘quvchilarning qandaydir muhim o‘quv tadbirida ishtirok etishi va ularning
hamkorlikdagi faoliyati bunday mashg‘ulotning samarasini belgilaydi.
Bajarilish darajasi va uning sifatini o‘qituvchi nazorat qiladi. Guruhlarga
berilgan vazifalar bosqichma-bosqich navbatlanishi, galma-gallanishi lozim.
Guruhlar bir jinsli (o‘g‘il bolalar, erkaklar yoki qiz bolalar, ayollar) va ikki
jinsli (har ikki jins vakillaridan iborat) bo‘lishi mumkin. Ta’lim yo‘nalishi va
pedagogik maqsad hamda vazifalardan kelib chiqqan holda bunday guruhlar
xususiy holat uchun shakllantiriladi.
Guruhiy ish kengroq joy va siljitiladigan o‘quv mebellarini talab qiladi.
O‘qituvchining nazorati barcha guruh uchun baravar bo‘lishi lozimligi ham
qiyinchilik tug‘diradi.
