Inovasion menejment.
REJA:
1. Innovasion menejmentning maqsadi va asosiy yo’nalishlari.
2. Yangi mahsulotni ishlab chiqarish va joriy qilish.
3. Innovasion menejmentning tashkiliy turlari.
4. Yaponiya va AQSh firmalarida innovasion menejment.
Tayanch tushunchalari: innovasion mejment, «yangi mahsulot» tushunchasi, yangi mahsulot bo’yicha marketing dasturi, daromad normasi.
Inovasion menejment bu kompaniyaning yuqori pog’onasidagi rahbariyati amalga oshiradigan strategik boshqarishning bir yo’nalishidir. Uning maqsadi firmaning ilmiy texnik va ishlab chiqarish faoliyati asosiy yo’nalishlarini aniqlashdan iborat. Buning doiraisiga quyidagi masalalar kiradi:
- chiqarilayotgan mahsulotni modernizasiyalash va takomillashtirish;
- mahsulotning an’anaviy turlarini ishlab chiqarishni rivojlantirib borish;
- eskirgan mahsulotlarni ishlab chiqarishdan olib tashlash.
Inovasion menejmentda asosiy e’tibor inovasiya strategiyasiga va uni amalga oshirish tadbirlariga beriladi.
Shunga qarab, firma strategiyaisining asosiy yo’nalishi mahsulotning yangi turlarini yaratib, ishlab chiqarishdir.
Investision menejmentni amalga oshirish quyidagilarni nazarda tutadi:
- inovasion faoliyatning reja va dasturlarini ishlab chiqish;
- yangi mahsulotni ishlab chiqarish va joriy qilishni kuzatib turish;
- yangi mahsulotlarni yaratish loyihalarini ko’rib chiqish;
- yagona investision siyosatni o’tkazish: ishlab chiqarish
bo’linmalarida bu yo’nalishdagi faoliyatni o’zaro muvofiklashtirish;
- investision faoliyat dasturlarini moliyaviy va moddiy resurslar
bilan ta’minlash;
- investision faoliyatni yuqori malakali hodimlar bilan ta’minlash;
- investisiya muammolarni yangi mahsulot haqidagi g’oyadan boshlab,
ko’plab chiqarishgacha hal qilish uchun vaqtinchalik maqsadli guruhlar tuzish.
Investision faoliyatni xozirgi vaqtdagi rivojlanish bosqichining xususiyati bu - yirik firmalarda yagona ilmiy–texnik komplekslarni yaratishdan iboratki, uning yagona jarayoni izlanish va ishlab chiqarishdan iborat. Bu esa «fan–ishlab chiqarish» davrining hamma bosqichlarini birlashtirishdan iborat.
Yangi mahsulotni yaratish va joriy etish.
Yangi mahsulot deb mavjud bo’lgan assortimenga, ishlab chiqarishga va sotilishga qo’yiladigan yangi xususiyatli tovarlarga aytiladi. Lekin, mavjud bo’lgan mahsulotning oddiy takomillashtirilgani bunga kirmaydi. Yangi yaratma prinsipial yangi mahsulot yoki mahsulotning yangi moslamasining va mexanizmining kombinasiyasi bo’lishi mumkin.
Inovasiya jarayonining maqsadi quyidagidan iborat:
- masalaning yangi texnik yechimini topish;
- ilmiy izlanish va sinov konstruktorlik ishlarini (IISKI)
o’tkazish;
- mahsulotni ko’p hajmda ishlab chiqarishni tayyorlash;
- sotishni parallel ravishda tayyorlash va takomillashtirish;
- yangi mahsulotni bozorga joriy qilish;
- mahsulotning texnologiyasini doim takomillashtirish va
raqobatbardoshligini oshirish orqali yangi bozorlarda o’rnini mustahkamlash.
Inovasion faoliyat marketing faoliyatining tarkibiy qismini tashkil etadi.
Shunga karab, firma inovasion siyosatining asosiysi bu IISKIning asosiy maqsadlarini ifodalash, ularni o’tkazish muddatlarini aniqlash, natijalarga baho berish va yangi mahsulotning joriy qilishning muddatini qisqartirish.
Inovasiya jarayonining asosiy bosqichlari.
1 bosqich: kelib tushadigan g’oyalarni tizimga tushirish:
- bozorda texnologik o’zgarishlar haqidagi ma’lumotlarni yig’ish,
IISKI bo’limlaridan keladigan yangiliklar haqida, ishlab chiqarish bo’limlarining marketing xizmatlaridan, firmaning sotish apparatidan, savdo dallolaridan, iste’molchilardan (takliflar, talablar) ma’lumotlarni yigish;
-
mahsulotlarni ishlab chiqarish va o’zlashtirishga doir firmaning
imkoniyatlari haqidagi ma’lumotlarni yig’ish, havf-xatarning darajasi va o’lchamini aniqlash;
-
maqsadli bozorlar va ularni rivojlanishining uzoq muddatli
o’sishi haqidagi ma’lumotlarni yig’ish.
| 