O`zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta maxsus ta`lim vazirligi

Download 322,14 Kb.
bet	33/84
Sana	24.05.2024
Hajmi	322,14 Kb.
	#252436

1 ... 29 30 31 32 33 34 35 36 ... 84

Bog'liq
I. Isoqov, S. I. Qulmamatov-fayllar.org

Inter

Innovatsiya (ingilizcha innovation ) – yangilik kiritish, yangilik demakdir.
Innovatsion texnologiyalar pedagogik jarayon hamda o’qituvchi va talaba(yoki
o’quvchi) faoliyatiga yangilik, o’zgarishlar kiritish bo’lib, uni amalga oshirishda asosan
interfaol uslublardan foydalaniladi.
Interfaol (“Inter”-bu o’zaro, “act”-harakat qilmoq) – o’zaro harakat qilmoq
yoki kim bilandir suhbat, muloqot tartibida bo’lishni anglatadi. Boshqacha so’z bilan
aytganda, o’qitishning interfaol uslubiyatlari – bilish va kommunikativ faoliyatni
tashkil etishning maxsus shakli bo’lib, unda ta`lim oluvchilar bilish jarayoniga jalb
qilingan bo’ladilar, ular biladigan va o’ylayotgan narsalarini tushunish va fikrlash
imkoniyatiga ega bo’ladilar. Interfaol darslarda o’qituvchining o’rni qisman talaba (yoki
o’quvchi)larning faoliyatini dars maqsadlariga erishishga yo’naltirishga olib keladi.
Bu uslublarning o’ziga xosligi shundagi, ular faqat pedagog va talaba (yoki
o’quvchi)larning birgalikda faoliyat ko’rsatishi orqali amalga oshiriladi.
Bunday pedagogik hamkorlik jarayoni o’ziga xos xususiyatlarga ega bo’lib,
ularga:

- talaba (yoki o’quvchi)ning dars davomida befarq bo’lmaslikka,

mustaqil fikrlash, ijod qilish va izlanishga majbur etilishi;
- talaba (yoki o’quvchi)larning o’quv jarayonida fanga bo’lgan
qiziqishlarining doimiyligini ta`minlanishi;
- talaba (yoki o’quvchi)larning fanga bo’lgan qiziqishlarini mustaqil
ravishda har bir masalaga ijodiy yondashgan holda kuchaytirilishi;
- pedagog va ta`laba (yoki o’quvchi)larning hamkorlikdagi faoliyatini
- doimiy ravishda tashkil etilishlari kiradi.
Pedagogik texnologiya masalalarini va muammolarini o’rganayotgan ba`zi
o’qituvchilar, tadqiqotchilar va amaliyotchilarning fikricha, pedagogik texnologiya –
faqat axborot texnologiyasi bilan bog’liq hamda o’qitish jarayonida qo’llanishi zarur
bo’lgan o’qitishning texnik vositalari, kompyuter, masofali o’qish yoki turli xil texnik
vositalar. Pedagogik texnologiyaning eng asosiy negizi – o’qituvchi va talaba (yoki
o’quvchi)ning belgilangan maqsaddan kafolatlangan natijaga hamkorlikda erishishlari

uchun tanlangan texnologiyalariga bog’liq. O`qitish jarayonida, maqsad bo’yicha
kafolatlangan natijaga erishishda qo’llaniladigan har bir ta`lim texnologiyasi o’qituvchi
va talaba (yoki o’quvchi) o’rtasida hamkorlik faoliyatini tashkil eta olsa, har ikkalasi
ijobiy natijaga erisha olsa, o’quv jarayonida talaba (yoki o’quvchi)lar mustaqil fikrlab,
ijodiy ishlab, izlanib, tahlil etib, o’zlari xulosa qila olsalar, o’zlariga, guruhga, guruh esa
ularga baho bera olsa, o’qituvchi esa ularning bunday faoliyatlari uchun imkoniyat va
sharoit yarata olsa, bizning fikrimizcha, ana shu – o’qitish jarayonining asosi
hisoblanadi. Har bir dars, mavzu, o’quv predmetining o’ziga xos texnologiyasi bor.

O`quv jarayonidagi pedagogik texnologiya – bu aniq ketma-ketlikdagi yaxlit jarayon

bo’lib, u talaba (yoki o’quvchi)ning ehtiyojidan kelib chiqqan holda bir maqsadga

yo’naltirilgan, oldindan puxta loyihalashtirilgan va kafolatlangan natija berishiga

qaratilgan pedagogik jarayondir.
Pedagogik maqsadning amalga oshishi va kafolatlangan natijaga erishish
o’qituvchi va talaba (yoki o’quvchi)ning hamkorlikdagi faoliyati, ular qo’ygan maqsad,
tanlagan mazmun, uslub, shakl, vositaga, ya`ni texnologiyaga bog’liq.
O`qituvchi va talaba (yoki o’quvchi)ning maqsaddan natijaga erishishida qanday
texnologiyani tanlashlari ular ixtiyorida, chunki har ikkala tomonning asosiy maqsadi
aniq natijaga erishishga qaratilgan bo’lib, bundan talaba (yoki o’quvchi)larning bilim
saviyasi, guruh xarakteri, sharoitga qarab, ishlatiladigan texnologiya tanlanadi. Masalan,
natijaga ershish uchun balki, kompyuter bilan ishlash lozimdir, balki film (yoki
tarqatma material, chizma va plakat, axborot texnologiyasi, turli adabiyotlar) kerak
bo’ladi. Bularning hammasi o’qituvchi va talaba (yoki o’quvchi)larga bog’liq..
Shu bilan birga o’quv jarayonini oldindan loyihalashtirish zarur, Bu jarayonda
o’qituvchi o’quv predmetining o’ziga xos tomonini, joy va sharoitni, eng asosiysi,
talaba (yoki o’quvchi)larning imkoniyati va ehtiyojini va hamkorlikdagi faoliyatini
tashkil eta olishini hisobga olishi kerak. Shundagina, kerakli kafolatlangan natijaga
erishish mumkin. Qisqacha aytganda, talaba (yoki o’quvchi)ni ta`limning markaziga
olib chiqish kerak.

Download 322,14 Kb.

1 ... 29 30 31 32 33 34 35 36 ... 84

Download 322,14 Kb.