55
Didaktik tamoyillarni
hisobga olgan holda, o’quvchilarga nafaqat faktlarning
qat`iy ilmiy bayonini berish, balki o’qitishning turli qiziqarli metodlarini ham qo’llash
lozim. Masalan, ko’pchilikka ma`lum va ommabob bo’lgan krossvord o’yini
o’quvchilarda qiziqish o’yg’otishi tabiiydir. Qomusiy lug’atda ta`riflanishicha, uning
atamasi inglizcha “kross” –
kesishgan, “vord” – so’z degan ma`noni anglatib, ilk bor
XX asr boshlarida kashf etilgan. Vaqt o’tishi bilan uning turlari ko’payib, chaynvord,
chaynkrossvord, krosschaynvord,
aylanma krossvord, diagonal krossvordlar o’ylab
topildi. Ularning har biri shaklda so’zlarning joylashishi va bog’lanishi bilan farq qiladi.
Krossvord ko’rinishidagi so’rov shakli o’quvchilar uchun har doim qiziqarli va
o’ziga tortadigan metoddir. Mustaqil ijodiy faoliyatning bunday shaklidan
foydalanilganda darsda faqatgina kuchli o’quvchilargina emas, balki kuchsiz
o’quvchilar ham faol ishtirok etadilar.
Darslarda qiziqtirishdan foydalanishning
boshqa shakllaridan, ya`ni rebus va
boshqotirmalardan ham foydalanish yaxshi samara beradi.
Ushbu qiziqtiruvchi metodlardan foydalanganda, o’qituvchi darsni maqsadli
tashkil
qilishni rejalashtiradi, ya`ni krossvord, rebus, boshqotirmalarni fanning
mazmuniga mos tayyorlaydi. Darsning maqsadini aniqlaydi va kutilayotgan natijani
loyihalaydi.
