|
-rasm. Daryo hududlari va ularga qurilgan suv ombori natijasida suv sathining yoyilish chegaralari
|
| bet | 18/72 | | Sana | 04.12.2023 | | Hajmi | 3,9 Mb. | | #110943 |
Bog'liq Qayta tiklovchi energiya manbalari oquv qollanma (2) (3) 3.2-rasm. Daryo hududlari va ularga qurilgan suv ombori natijasida suv sathining yoyilish chegaralari.
Energiya hosil qiluvchi suv oqimi o‘z yo‘lida juda ko‘p qarshiliklarga duch keladi va isrof bo‘ladi. Isrof bo‘lgan energiyadan qolgan energiya - texnik gidroenergetik potensial, 27,4 mlrd. kVt/soatga teng bo‘lib, shundan:
katta daryolar - 24,6 mlrd. kVt/soatni;
o‘rtacha daryolar – 1,5 mlrd. kVt/soatni;
kichik daryolar – 2,3 mlrd. kVt/soatni tashkil qiladi.
GES jihozlaridan o‘tayotgan suv oqimi, juda ko‘p qarshiliklarni engib o‘tadi. Barcha qarshiliklardan so‘ng qolgan sof iqtisodiy samarador gidroenergetik potensiali 16,6 mlrd. kVt/soatni tashkil qiladi.
Mikrogidroenergetika. Balanddan tushayotgan tog‘li hududlardagi kichik soylar, buloqlar energiyasidan foydalanib, asosiy energetik tarmoqlardan uzoqda joylashgan tog‘li hududlardagi aholini elektr energiyasi bilan ta’minlash mumkin. Kichik suv manbalariga odatda kichik quvvatli mikroturbinalar o‘rnatiladi.
Ishlash prinsipi bo‘yicha mikro-GES turbinalarini ikki turga bo‘lish mumkin:
oqimning kinetik va potensial energiyasidan foydalanuvchilarga.
Quvvati bo‘yicha. BMT klassifikatsiyasi bo‘yicha 10-15 MVt gacha quvvatga ega bo‘lgan GESlar, kichik GESlar tarkibiga kiradi:
mikro – GESlarga – 100 kVt gacha;
mini – GESlarga – 100 -1 000 kVt gacha;
kichik GESlarga – 1 000 -10 000 kVt gacha.
Mamlakatimizda qabul qilingan klassifikatsiya bo‘yicha 100 kVt dan 30 000 kVt gacha bo‘lgan hamda ish g‘ildiragi diametri 3,0 m gacha va bir gidroagregatning quvvati 10 000 kVt gacha bo‘lganlar kichik GESlar tarkibiga kiritilgan.
|
| |
