58
!
!
!
larni Krasnovodskdan Andijongacha bo‘lgan 3
ming kilometrdan ziyod
masofaga ko‘chirish muammo bo‘lmay qoldi.
Turkistonda paxta ekini keng tarqa lishi va Rossiya kapitali joriy
etilishi bi lan XX asr boshlarida temiryo‘llarning
nafaqat harbiy, balki
iqtisodiy aha miyati ham ko‘tarildi. 1905-yilda Oren burgdan Toshkentga
qadar temiryo‘l qurib ke lindi.
O‘zingizni sinang!
1888-yilda ... 1899-yilda ... Temiryo‘l ... maqsadlarida qurildi.
XIX asrning ikkinchi yarmida Rossiya imperiyasi
tomo nidan bosib olingan O‘rta Osiyo hududlarida
yashovchi
xalqlarning siyosiy, iqtisodiy,
ijtimo-
iy va madaniy hayo tida keskin o‘zgarishlar yuz
berdi. Shu bilan birga o‘lka iqtisodiyoti imperiya
manfaatlariga to‘liq bo‘ysundirildi. Bu davrda o‘lkaga
Rossiya kapita-
li, Yevropa mahsulotlari va yangi ishlab chiqarish texnologiyalarining
kirib kelishi kengaydi. Ko‘plab bank va sanoat bo‘limlari
ish boshla-
di. Bu o‘zgarishlar o‘lkada paxtachilik, konchilik, xomashyoga dastlab-
ki ishlov berish, yog‘-moy sanoati kabi sohalarning rivojlanishiga ta’sir
ko‘rsatdi.
Iqtisodiyotdagi o‘zgarishlar imperiyaning o‘lkadagi manfaatlaridan
kelib chiqqan holda, ya’ni bir tomonlama olib borildi. Ishlab chiqarish va
savdo-sotiq Rossiya imperiyasi va u orqali boshqa davlatlar bilan aloqa-
larning kenga yishi natijasida rivojlanib bordi. Ayniqsa, imperiya to‘qi-
machilik sanoati uchu n paxta yetishtirish ko‘paydi. Bu o‘lkada boshqa tur-
dagi qishloq xo‘jalik mahsulotlarining kamayi shi ga, ayniqsa, g‘allaning
tanqisligiga sa bab bo‘ldi. Bu davrda boshqa sohalarga qaraganda sanoat-
ning paxta xomashyosiga dastlabki ishlov berishga mo‘ljallangan soha si
rivojlandi. Paxtani faqat tozalash va yog‘
ishlab chiqarish sohasigina yo‘lga qo‘-
yilib, paxta
xomashyosidan tayyor mah-
sulot tayyorlash imperiyaning markaziy
gubernalarida bajarilgan. O‘lkadan olin-
gan
boshqa xomashyolar, jumladan, jun
va teriga ishlov berish ham shunday tarz-
da bo‘lgan.
1867–1900-yillarda
Turkiston ge ne-
