Jamoatchilikni tarbiyalash jarayonida axloqiy




Download 3,92 Mb.
Pdf ko'rish
bet54/106
Sana02.08.2024
Hajmi3,92 Mb.
#269074
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   106
Bog'liq
Pedagogikasi

9.5. Jamoatchilikni tarbiyalash jarayonida axloqiy
sifatlarni shakllantirish
Insonparvarlik hissini tarbiyalash.
Maktabgacha yoshdagi bo­
lalarda tarbiyalanadigan axloqiy xususiyatlar, xulq-atvor qoidalari 
orasida insonparvarlik hissi muhim o ‘rin tutadi. Insonparvarlik 
hissi axloq normalari va qoidalarini o‘rgatish asosida rivojlanadi.
Buning uchun bolalarni yaxshi ishlami qilishga o‘rgatib borish 
kerak. Insonparvarlikni tarbiyalashda bolalam ing yoshini e ’ti-
96


borga olish zarur. Kichik bolaga yaxshi bo‘l deganingiz bilan yaxshi 
bo‘lib qolmaydi, chunki yaxshilik bilan yomonlikni to ‘g‘ri tahlil 
qilishga uning hayotiy tajribasi yetishmaydi. Bu yoshdagi bolalami 
yaxshi ishlar qilishga o‘rgatiladi: yiqilib tushgan bolani turg‘azib 
qo‘yishga yordam berish, uning ustki kiyimlarini qoqib 
q o ‘y is h ,
yupatish, o‘simlik va hayvonlami parvarish qilish, o‘yinchog‘ini 
o‘rtog‘iga berib turish, tik turgan kishiga joy ko‘rsatish, eng muhimi 
boshqalarga ko‘rsatgan xizmatidan xursand bo‘lishga o‘rgatish.
Kamtarlik, to ‘g ‘rilik, halollik va quvnoqlik xususiyatlarini tar­
biyalash.
Bu xususiyatlar sog‘lom shaxsni tarbiyalashning eng mu­
him omillaridan hisoblanadi.
Kamtarlik har bir kishining eng muhim va oliyjanob fazilat- 
laridan biridir. Bu asosan, maktab yoshidan tarbiyalanadi. Ammo 
maktabgacha yoshdan boshlab, bolalarga kamtarlik hissini singdirib, 
manmanlik, takabburlik va maqtanchoqlikni yo‘qotib borish zarur.
Maktabgacha yoshdagi bolalar o ‘zlarini boshqa bolalardan 
ustun qo‘yishga urinadilar, ba’zan ota-onalarining kasbi bilan 
ham maqtanadilar. Bunday holatda ota-onalar bilan tegishli ish 
olib borish, bolalarga har bir kasbning zarurligi va muhimligini 
aniq misollar bilan tushuntirish zarur. Bolalar ayrim ishlaming 
uddasidan chiqib, boshqa bolalami kamsitsalar, tarbiyachi bolaga 
biror narsani bilmagan o‘rtog‘iga o‘rgatish kerakligini, o‘z-o‘zini 
maqtash yarashmasligini tushuntiradi.
Sofdillik va rostgo‘ylikni tarbiyalash yolg‘onchilik, vijdonsizlik 
paydo bo‘lishining oldini olish va unga qarshi kurash bilan uzviy 
bog‘liqdir.
Ba’zi bolalar o‘zlari to ‘qigan, kattalardan eshitgan ertaklarini 
tushlarida ko‘rgandek qilib ko'rsatishga urinadilar. Bunday holda 
ham urishmasdan «Ertak» to ‘qishni yaxshi bilgani uchun maq­
tash kerak.
Shunday qilib, bolalardagi xarakteming ijobiy namunalarini, 
ularning yosh xususiyatlarini e’tiborga olgan holda axloqiy tarbiya­
ning hamma samarali usullari bilan tarbiyalanib borilsa, ijobiy 
natijalarga erishish mumkin.

Download 3,92 Mb.
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   106




Download 3,92 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Jamoatchilikni tarbiyalash jarayonida axloqiy

Download 3,92 Mb.
Pdf ko'rish