10
Yosh bolalarga e'tibor bering, ular biz aytgan narsadan ko‘ra qilgan narsalarimizni
tez
ilib olishadi, takrorlashadi. Bunda miyadagi neyronlar, hujayralar faol ishlaydi.
Ovqatni aynan og‘izga olib borish kerakligini hech qachon bolalarga o‘rgatmaymiz,
o‘zlari ko‘rib, fikrlab, ovqat og‘izda
yeyiladi, degan refleksni o‘zlashtirishadi.
Xo'sh, biror bir til qoidasini ko'rsatmasligingiz kerak bo'lsa, grammatikani qanday
o'rgatasiz?
Bu aslida siz o'ylagandan ko'ra osonroq. Va qoniqarli bonus sifatida siz
o'quvchilaringiz asta-sekin o'zlari uchun narsalarni tushunishlariga guvoh bo'lasiz. Bu
jarayon ular uchun ham qiziqarli bo‘ladi.
Qoida aytmang, shunchaki ularga yetarli materiallarni
doskaga yopishtiring yoki
natijaviy fikrni yozing. O‘quvchilar mantiqiy fikrlab,
gap nima haqida ketayotgani,
nimaning natijasida nima hosil bo‘lgani haqida o‘ylashadi. O‘zlari qoida yaratishadi.
Ta'limda mushohada qilish yodlashdan samaraliroqdir.
Masalan, ingliz tili fanida ma’lum bir zamonni tushuntiryapsiz. Doskaga zamon
formulasini yozish o’rniga bu zamonda tuzilgan gap yozing. Gapdagi har bir so’z ustiga
esa uning gapdagi vazifasini belgilar orqali qo’yib chiqing. Gapning tuzilishiga ko’ra,
ushbu zamonda so’zlar, ya’ni gap bo’laklari tartibi haqida o’quvchilarga fikrlashlari
uchun vaqt bering.
Qoidani birinchi keltirgan o’quvchilarni rag’batlantirish mumkin.
