"Engil avtomobillar harakatlanadi"
"4.4"
148
Bu belgida yengil avtomobil ifodalangan bo‘lsa ham, belgi yengil
avtomobillardan tashqari barcha turdagi avtobuslar,
mototsikllar va to‘la vazni 3,5 tonnadan kam bo‘lgan
yuk avtomobillarining harakatlanishiga ruxsat etib,
to‘la vazni 3,5 tonnadan yuqori bo‘lgan yuk
avtomobillari va traktor harakatlanishini taqiqlaydi
(belgi ta’siri oralig‘ida yashovchi barcha turdagi
transport egalari va ishlovchilar bundan mustasno).
"Velosiped yo‘lkasi" "4.5"
Bu belgi velosiped va mopedlar
harakatlanishidan
tashqari
trotuar
bo‘lmagan taqdirda bu yo‘lakdan xalaqit
bermaslik sharti bilan piyodalarning
yurishiga ham ruxsat etadi.
"Piyodalar yo‘lkasi" "4.6"
Bu belgi faqat piyodalarning
yurishiga ruxsat etadi. Baozan bu belgi
("3.10" belgi bilan birga) metro
stantsiyalari oralig‘ida piyodalarning bir
taraflama harakatini joriy etish uchun ham ishlatiladi.
"Eng kam tezlik" "4.7"
Belgi ko‘rsatilganga teng yoki undan
yuqori tezlikda harakatlanishni talab
etadi. Ko‘p bo‘lakli yo‘llarning chap
bo‘lagida transport tezligini oshirish
maqsadida ushbu belgidan foydalanish mumkin,
lekin yuqori tezlik chegarasi yo‘l harakati qoidasi
bo‘yicha qoladi.
"Eng kam tezlik belgilangan yo‘lning oxiri" "4.8"
"4.7". belgisining ta’sir qismini qisqartirish uchun ishlatiladi.
149
Savollar:
1. Buyurish belgilarining vazifalari nimadan iborat va ular yo‘lning qaysi
joylariga o‘rnatiladi.
2. Buyuruvchi belgilarning belgilangan yo‘nalishli transport vositalariga
taaluqli va taaluqli emasligini aniqlang.
3. «Engil avtomobil harakatlanadi» belgisi o‘rnatilgan joyda qanday
transport vositalari harakatlanishlari mumkun?
4. Velosipedlar yo‘lkasida piyodalar harakatlanishi mumkunmi?
Piyodalar yo‘lkasidan velosipedlarchi?
5. «Harakatlanish to‘g‘riga» belgisi o‘ngga hovliga kirishga ruxsat
beradimi?
6. Bojxona belgisi nimani taqiqlaydi?
7. To‘xtash va to‘xtab turish belgilari yo‘lning qaysi qismida amal qiladi?
150
Vizual didaktik materiallar
Uyga vazifa.
Darsda faol ishtirok etgan o‘quvchilar baholanadi
O‘tilgan mavzuni o‘qish,qoidalarni o‘rganish va konspekt qilish.
Ogohlantiruvchi belgilarni turlari va vazifalarini o‘rganish.
151
NAZARIY O‘QUV MASHG‘ULOTINING O‘QITISH TEXNOLOGIYASI
MAVZU: Аxborot-ishora belgilаr. Vаzifаsi. Umumiy belgilаnishi. Аlohidа
nomlаnishi, o‘rnаtilishi.
O‘quv mashg‘ulotining o‘qitish texnologiyasi modeli
Vaqt: 80 daqiqa
O‘quvchilar soni ____ ta
O‘quv mashg‘ulotining shakli va turi:
Nazariy: Yangi mavzuni egallash bo‘yicha
o‘quv mashg‘ulot.
O‘quv masg‘uloti rejasi:
1. Axborot-ishora belgilarining vazifalari.
2. O‘rnatilish tartibi va shartlari.
O‘quv mashg‘uloti maqsadi:
1. O‘quvchilarni vatanparvarlik ruxida tarbiyalash.
2. Yo‘l harakati qoidalari to‘g‘risida bilimlarini shakllantirish.
3. Kasb bo‘yicha bilimlarini shakllantirish va axborot ishora belgilarni o‘rgatish.
Pedagogik vazifalar:
Mashg‘ulot mavzusini bilan
tanishtirish;
Mashg‘ulot mavzusi tasnifini berish;
Mashg‘ulot mavzusini tushuntirib
berish;
Mashg‘ulot mavzusini ochib berish.
O‘quv faoliyati natijalari:
Mashg‘ulot mavzusini ko‘rsatadilar;
Mashg‘ulot mavzusini o‘z fikrlaricha
tasniflaydilar;
Mashg‘ulot mavzusini o‘rganganlari bo‘yicha
aytib beradilar;
Mashg‘lot mavzusini o‘z tushunchalari
asosida taribli ravishda ochib beradilar.
O‘qitish metodlari.
Tushuntirish,ko‘rsatish,namoyish
etish,yo‘riqnoma berish.
Tezkor savol javob,ma’ruza, va boshqalar.
(interfaol usullar).
O‘quv faoliyatni tashkil etishshakllari.
Gurux shaklida ishlash,yakka tartibda va
juftlilar asosida ishlash hamda fikr
almashinish.
O‘qitish vositalari:
Yozuv taxtasi,kitob,ma’ruzalar matni,fanga
oid adabiyotlar,ro‘znomalar,AKT,kompyuter,
proyektor,slaydlar,ko‘rgazmalar,maketlar,sten
dlar va boshqa jixozlar.
O‘qitish shart sharoiti.
Maxsus ko‘rgazmali va texnik vositalar bilan
jixozlangan o‘quv xonalari va ustaxonalar.
Qayta aloqaning usul va vositalari.
Tezkor so‘rov,savol javob,test, interfaol
usullar.
152
O‘QUV MASHG‘ULOTINING TEXNOLOGIK XARITASI
Ish bosqichlari va
vaqti
Faoliyat mamuni
Ta’lim beruvchi
Ta’lim oluvchi
1-bosqich O‘quv
mashg‘ulotiga
kirish (5-daqiqa)
Tashkiliy qism:O‘quvchila bilan
salomlashish,darsgatayyorgarligini
tekshirish,davomatni aniqlash.
Mashg‘ulotga
tayyorlanadilar
2-boqich Asosiy
qism (65-daqiqa)
Tayanch bilimlarni faollashtirish:
1.
O‘tilgan mavzu yuzasidan sorov.
Savol javob o‘tkazish(1-ilova)
Baholash mezonlari(2-ilova)
Maqsad va vazifani belgilanishi:
2.
Mavzu: Аxborot-ishora belgilаr. Vаzifаsi.
Umumiy
belgilаnishi.
Аlohidа
nomlаnishi,
o‘rnаtilishi.
Reja:
1. Axborot-ishora belgilarining vazifalari.
2. O‘rnatilish tartibi va shartlari.
Maqsad:
1. O‘quvchilarni vatanparvarlik ruxida tarbiyalash.
2. Yo‘l harakati qoidalari to‘g‘risida bilimlarini
shakllantirish.
3. Kasb bo‘yicha bilimlarini shakllantirish va amalda
ko‘rib o‘rganib,ko‘nikmalar hosil qilish.
Natija:
Axborot-ishora
belgilari
bo‘yicha
umumiy
tushunchaga ega bo‘ladilar va qoidalarini
o‘rganadilar.
3.
Mustaqil ishlash uchun adabiyotlar.
“Yo‘l harakati qoidalari” 2001-yil,
“Yo‘l harakati qoidalariga suratli sharxlar va amaliy
tavsiyalar” 2013,2016 yil.
4.
Oquvchilarni
mashg‘ulotda
baholash
mezonlari bilan tanish tirish(1-ilova)
O‘quvchilar bilimini faollashtirish:
Vazifasini
taqdim etadilar
Savollarga
javob beradilar
Mavzuni nomini
va rejasini yozib
oldilar
Diqqat qiladilar
Savollarga
javob beradilar
Yozib oladilar
Diqat qilailar
Savollarga
javob beradilar
153
5.
O‘quvchilarni tezkor sorov,savol javob va
inovatsion ta’lim texnologiyalari orqali bilimlari
faollshtiriladi.
Yangi o‘quv material bayoni
6. Yangi mavzu bayon qilinadi asosiy qismlari
yozdiriladi.
7. (1-ilova).
Yangi o‘quv materialini mustaxkamlash
9.
Mustaxkamlash uchun savollar,guruxlarda
ishlash va interfaol usullardan foydalanish.
(2-ilova)
Vizual didaktikmateriallar(3-ilova)
3-bosqich Yakuniy
qism (10daqiqa)
Mashg‘ulot yakuni:
1.
Dars mashg‘ulotida faol ishtirok etgan
o‘quvchilar rag‘batlantiriladi va baholanadi.
Baholash mezonlari(4-ilova)
Uyga vazifani berilishi:
2.
Uy vazifasi va uni bajarilishi yuzasidan
yo‘riqnoma beriladi(5-ilova)
Baholari bilan
tanishadilar
Topshiriqni
yozib oladilar
O‘tilgan mavzu yuzasidan sorov.
1. Buyurish belgilarining vazifalari nimadan iborat va ular yo‘lning qaysi
joylariga o‘rnatiladi.
2. Buyuruvchi belgilarning belgilangan yo‘nalishli transport vositalariga
taaluqli va taaluqli emasligini aniqlang.
3. «Engil avtomobil harakatlanadi» belgisi o‘rnatilgan joyda qanday
transport vositalari harakatlanishlari mumkun?
4. Velosipedlar yo‘lkasida piyodalar harakatlanishi mumkunmi?
Piyodalar yo‘lkasidan velosipedlarchi?
5. «Harakatlanish to‘g‘riga» belgisi o‘ngga hovliga kirishga ruxsat
beradimi?
154
Yo‘l harakati qoidalari fanidan o‘quvchilarning bilimini baholash mezoni
t/r
Mezonlar
Baho
1
Olgan bilimlarni ishlab chiqarishda qo‘llay oladigan,ushbu fanni boshqa
fanlar bil an bog‘lay oladigan mustaqil ish va vazifalarni to‘liq bajargan va
yangilik kiritishga intilgan, har jihatdan boshqa o‘quvchilarga o‘rnak
bo‘ladigan.
5
2
O‘quv ko‘rgazmali qurollardan foydalana oldigan, olgan bilimlarni xalq
xo‘jaligidagi o‘rnini to‘g‘ri tushungan, mustaqil fikrlay oladigan, olgan
bilimlarni tushuntirib bera oladigan.
4
3
Darslarda 95% gacha qatnashgan ma’ruza matnini yozgan, o‘quv qurollri
to‘liq bo‘lgan, adabiyotlardan foydalanishni bilgan.
3
4
Ta’lim standartlarida belgilangan bilim va ko‘nikmalarni 55% dan kam
o‘zlashtirgan o‘quvchilar.Izoh; o‘quv dasturining mantiqan tugallagan
bo‘limi bo‘yicha o‘quvchi albatta baholanadi va natijasi o‘tish ballidan (3 ball)
past bo‘lganda qayta nazorat belgilanadi.
2
Izoh: o‘quv dasturining mantiqan tugallagan bo‘limi bo‘yicha o‘quvchi
albatta baholanadi va natijasi o‘tish ballidan (3 ball) past bo‘lganda qayta
nazorat belgilanadi.
Mavzuni yoritilishi
AXBOROT-ISHORA BELGILARI
Reja:
1. Axborot-ishora belgilarining
vazifalari.
2. O’rnatilish tartibi va shartlari.
155
Tayanch iboralar: Avtomobil yo‘llari, aholi yashash punktlari,
manzilgacha bo‘lgan masofalar, piyodalar o‘tish joylari.
Axborot-ishora belgilari harakatlanishga muayyan tartib kiritadi yoki uni
bekor qilali, shuningdek aholi yashaydigan joylar va manzillarning joylashuvi
haqida axborot beradi.
"Avtomagistral" «5.1»
Maxsus tartib o‘rnatilgan va transport vositalarining tez
harakatlanishini ta’minlaydigan - Avtomagistral boshlanishiga
ushbu belgi o‘rnatiladi.
"Avtomagistral oxiri" "5.2"
Ushbu belgi o‘rnatilgan joydan boshlab mahsus tartib
talablari bekor kilinadi va "Avtomobillar uchun mo‘ljallangan yo‘l"
tartibi kuchga kiradi.
"Avtomobillar uchun mo‘ljallangan yo‘l" "5.3"
Ushbu belgi barcha turdagi avtomobillar, avtobus va
mototsikllarning harakatlanishiga ruxsat etib, ot-arava, velosiped
va boshqa transportlar harakatini taqiqlaydi.
"Avtomobillar uchun mo‘ljallangan yo‘lning oxiri" "5.4"
Ushbu belgi o‘rnatilgan joydan boshlab barcha turdagi
transport vositalarining harakatlanishiga ruxsat etiladi.
"Bir tomonlama harakatlanish" "5.5"
Tor ko‘cha va yo‘llarda harakat xavfsizligini ta’minlash
maqsadida transport vositalarining harakatini yo‘lning qatnov
qismi bo‘yicha bir tomonlama joriy etish uchun ushbu yo‘l
belgisidan foydalaniladi. Bu belgi yo‘l boshida o‘rnatilib, harakat davomida
orqga qayrilishni taqiqlaydi. Aholi yashaydigan joylarda bir tomonlama
harakatlanish joriy etilgan yo‘llarning chap tarafida to‘xtash va to‘xtab turishga
ruhsat etiladi. Bir taraflama harakatlanish joriy etilgan yo‘llarda hovli va yo‘lga
tutash boshqa hududlarga burilish taqiqlanmaydi.
"Bir tomonlama harakatlanish yo‘lining oxiri" "5.6"
Ushbu belgi transport vositalari bir tomonlama
harakatlanadigan yo‘lningtugaganligini bildiradi.
"Bir tomonlama harakatlanish
yo‘liga chiqish" «5.7.1» «5.7.2»
ushbu belgi chorraha oldida o‘rnatilib,
haydovchiga kesishadigan yo‘lda belgi yo‘nalishi
156
bo‘yicha bir tomonlama harakatlanish joriy
etilganini
ko‘rsatadi."Bulaklar
buyicha
harakatlanish yunalishi" "5.8.1"
Ushbu belgi chorrahga yaqin (chorraxala)
ko‘p bo‘lakli keng yo‘llarda harakatlanish tartibini
belgilaydi. haydovchilarga tushunish oson bo‘lishi
uchun bir belgida uchtagacha bulakdagi
harakatlanishni ifodalash mumkin. Bo‘laklar soni
uchtadan ortiq bo‘lsa, yana belgi kiritish lozim.
SHuni tapkidlash kerakki, chapga burilishga ruxsat etilgan joydan orkaga
kayrilish mumkin.
"Bo‘lak bo‘yicha harakatlanish yo‘nalishi" «5.8.2»
Ushbu belgi avvalgi "5.8.1" belgisining bir turi bo‘lib, har bir bulakdagi
harakatlanish tartibi
alohida belgi bilan ko‘rsatiladi.
"Bulakning boshlanishi' "5.8.3"
Yo‘lning
balandlikka
ko‘tariladigan
qismlarida og‘ir yuk
avtomobillari
va
sekin
yurar
transportlar boshqa
transport vositalariga halaqit bermasligi uchun, ularga qo‘shimcha bo‘lak
ajratilib, bo‘lak boshlanish joyiga ushbu belgi o‘rnatnladi, bo‘lak ohiriga esa
"5.8.5" "Bo‘lak ohiri" belgisi o‘rnatiladi.
"Bo‘laknyang boshlanishi" "5.8.4"
Uch bo‘lakli yo‘llarda o‘rta bo‘lakdan foydalanishga ruhsat
etiladigan qism oldida ushbu belgi o‘rnatilib, bu bo‘lak sekin yurar
transport vositalaridan o‘zib ketishga imkon beradi.
157
"Bo‘lak ohiri" «5.8.5» «5.8.6»
Uch
bo‘lakli yo‘lning foydalanishga ruhsat etilgan o‘rta
bo‘lak qismi tugashi oldiga ushbu belgi o‘rnatiladi.
"Bo‘laklar bo‘yicha harakatlanish yo‘nalishi' "5.8.7"
"5.8.8"
Ushbu belgilar chorraha oldida o‘rnatilib,
transport vositalarining ro‘para qatnovlariga
mo‘ljallangan
uch
bo‘lakli
yo‘llarda
harakatlanish tartibini belgilaydi. Bu belgilar
bo‘lmasa, haydovchi o‘rta bo‘lakni ikkala tarafdan quvib
o‘tishga mo‘ljallangan deb o‘ylashi mumkin. Baozi
hollarda transport oqimining tezligini oshirish uchun yuk
avtomobillarining o‘rta bo‘lak bo‘yicha harakatlanishi
taqiqlanadi. Yuk avtomo6illari chekka (o‘ng) bulakdan harakatlanadi.
"Belgilangan yo‘nalishli transport vositalari uchun mo‘ljallangan bo‘lak"
"5.9"
Ushbu belgi transport vositalarining oqimi bo‘yicha yo‘nalgan,
belgilangan yo‘nalishli transport vositalari uchun
mo‘ljallangan bo‘lakni belgilashda ishlatiladi. Ushbu bo‘lak
boshqalaridan sidirg‘a chiziq bilan ajratilgan bo‘lsa, u holda
bu bo‘lakka boshqa transport vositalarining kirishi
taqiqlanadi. Agar uzuq chiziqchalar bilan chegaralangan bo‘lsa, u holda
yo‘lovchi tushirish yoki olish, o‘ngta burilish uchun bo‘lakka kirish mumkin.
"Belgilangan yunalishli transport vositalari uchun
bo‘lagi bor yo‘l" "5.10.1''
Ushbu belgi bir tomonlama harakatlanish yo‘lining
chetki chap bulagi umum foydalaniladigan transport
vositalariga ajratilgani haqida axborot beradi. Bo‘lak boshqalaridan (uzuq
bulmagan) sidirg‘a chiziq bilan ajratilib, unga boshqa transport vositalarining
kirishi taqiqlanadi.
«Belgilangan yunalishli transport vositalari»
bo‘lagi bor yo‘lga chiqish" 5.10.2" "5.10.3"
Ushbu belgilar kesishadigan yo‘lda bir tomonlama
harakatlanish joriy qilingan bo‘lib, yo‘lning bir bo‘lagi
belgilangan yo‘nalishli transport vositalariga ajratilgan va uning boshqa
transport vositalarining harakatlanishiga qarama-qarshi yo‘nalishda
ekanligidan axborot beradi.
158
"Belgilangan yunalishli transport vositalari
uchun bo‘lagi bor yo‘lning oxiri" "5.10.4"
Ushbu belgi o‘rnatilgan joydan boshlab
barcha transport vositalari yo‘l qatnov qismining barcha
kengligi bo‘yicha harakatlanishi, to‘xtashi va to‘xtab turishi mumkin.
"Qayrilish joyi" 5.11.1"
"Qayrilish oralig‘i" "5.11.2"
Ushbu belgilar kayrilish joyi va uning oralig‘ini
belgilab, transport vositalarining chapga burilishini
taqiqlaydi.
"Avtobus va trolleybus to‘xtash joyi" «5.12»
Tramvay to‘xtash joyi'' "5.13"
"Taksi tuxtab turish joyi" "5.14"
Ushbu belgilar o‘ziga hos transport vositalarining to‘xtash va
to‘xtab turish joylarini ko‘rsatib, belgi o‘rnatilgan joydan 15 metrgacha
masofada boshqa transport vositalarining to‘xtashi va
to‘xtab turishini taqiqlaydi.
"Piyodalar utish joyi" «5.16.1» «5.16.2»
Ushbu belgilar piyodalar o‘tish joyini belgilab, "Zebra"
shaklidagi yotiq chiziq bilan yoki ularsiz ishlatilishi
mumkin. "5.16.1" belgisi yo‘lning o‘ng tarafiga o‘rnatilib,
piyodalar o‘tish joyining old chegarasini bildiradi,
"5.16.2" yo‘l belgisi avvalgi belgining aks ta’sirini ko‘rsatadi va yo‘lning chap
tarafiga o‘rnatilib, piyodalar o‘tish joyining tugash chegarasini kursatadi.
"Piyodalarning yer ostidan o‘tish joyi" «5.17.1» «5.17.2»
"Piyodalarning yer ustidan o‘tish joyi" «5.17.3»
«5.17.4» Ushbu belgilar yer ustidan (ko‘pincha temir
yo‘l tashlama ko‘prigi ustidan) va yer ostidan
(serqatnov ko‘chalarning ostidan) o‘tish joylarini ko‘rsatadi.
"Tavsiya etilgan tezlik'' «5.18»
Ushbu belgi yo‘lning shart-sharlitlari, yoki meteorologiya (ob-
havo) sharoitlariga qarab shu qism uchun maolum tezlikni
(belgida ko‘rsatilgan) tavsiya qiladi. Belgi birinchi chorrahagacha ta’sir kiladi.
Agar bu belgi ogohlantiruvchi belgi bilan birga qo‘llansa, uning ta’sir oraligi
havfli qismning uzunligi bilan aniqlanadi.
159
"Oxiri berk yo‘l" «5.19.1» «5.19.2» «5.19.3»
Ushbu belgi yo‘lning davomi yo‘q ohiri
berk ekanligini ko‘rsatib, harakatlanishni taqiqlamaydi (ko‘chaga kirishni
taqiqlamaydi).
"Yo‘nalishning dastlabki ko‘rsatkichi"
"5.20.1" Belgida ko‘rsatilgan
aholi
yashaydigan
joy
yoki
manzilga
avtomagistral orqali boriladigan bo‘lsa -
asosi
yashil,
oddiy
yo‘llarda - asosi havo
rang, shahar yo‘llarida -
asosi oq belgilar bilan harakat yo‘nalishi ko‘rsatilgan bo‘ladi.
Belgida, belgi o‘rnatilgan joydan
chorrahagacha bo‘lgan masofa yoki
yo‘nalishlar
bo‘yicha,
3.12-3.15
taqiqlovchi belgilardan biri o‘rnatilgan
qismni
aylanib
o‘tish
kerakligi
ko‘rsatiladi. Belgi shahar yo‘llarida 50-
100 metr, shahardan tashqarida 150-300 metr masofada, avtomagistrallarda
300 metr va undan ortiq masofalarda o‘rnatiladi. "Yo‘nalishlarning dastlabki
ko‘rsatkichi" "5.20.2"
Bu belgining avvalgi belgidan farqi aholi yashaydigan joy va boshqa
manzillarga borish yo‘nalishi ko‘rsatilganidadir. Avtomagistral yo‘nalishi yashil
asosli belgi bilan, oddiy yo‘llarning yo‘nalishi esa asosi havo rang belgi bilan
ko‘rsatilgan.
Savollar
1. Qaysi belgi orqamacha harakatlanishni taqiqlaydi?
2. "Avtamobillar uchun mo‘ljallangan yo‘l"da qanday transport
vositalarining harakatlanishi taqiqlanadi va qaysilarga ruxsat etiladi?
3. "Bir tomonlama harakatlanish joriy yo‘li"da qaysi tomonga
harakatlanish taqiqlangan; -o‘ngga?, chopga?, orqaga?, tug‘riga?
4. Bir tomonlama harakatlanish joriy etilgan yo‘lga, ko‘ndalang yo‘ldan
chiqib orqaga qayralish mumkinmi?
160
Vizual didaktik materiallar
161
NAZARIY O‘QUV MASHG‘ULOTINING O‘QITISH TEXNOLOGIYASI
MAVZU: Аxborot ko‘rsаtuvchi belgilаr.
O‘quv mashg‘ulotining o‘qitish texnologiyasi modeli
Vaqt: 80 daqiqa
O‘quvchilar soni ____ ta
O‘quv mashg‘ulotining shakli va turi:
Nazariy: Yangi mavzuni egallash bo‘yicha
o‘quv mashg‘ulot.
O‘quv masg‘uloti rejasi:
1. Belgilarining vazifalari.
2. O‘rnatilish tartibi va shartlari.
O‘quv mashg‘uloti maqsadi:
1. O‘quvchilarni vatanparvarlik ruxida tarbiyalash.
2. Yo‘l harakati qoidalari to‘g‘risida bilimlarini shakllantirish.
3. Kasb bo‘yicha bilimlarini shakllantirish va axborot ko‘rsаtuvchi belgilаrni o‘rgatish.
Pedagogik vazifalar:
Mashg‘ulot mavzusini bilan
tanishtirish;
Mashg‘ulot mavzusi tasnifini berish;
Mashg‘ulot mavzusini tushuntirib
berish;
Mashg‘ulot mavzusini ochib berish.
O‘quv faoliyati natijalari:
Mashg‘ulot mavzusini ko‘rsatadilar;
Mashg‘ulot mavzusini o‘z fikrlaricha
tasniflaydilar;
Mashg‘ulot mavzusini o‘rganganlari bo‘yicha
aytib beradilar;
Mashg‘lot mavzusini o‘z tushunchalari asosida
taribli ravishda ochib beradilar.
O‘qitish metodlari.
Tushuntirish,ko‘rsatish,namoyish
etish,yo‘riqnoma berish.
Tezkor savol javob,ma’ruza, va boshqalar.
(interfaol usullar).
O‘quv faoliyatni tashkil etishshakllari.
Gurux shaklida ishlash,yakka tartibda va
juftlilar asosida ishlash hamda fikr almashinish.
O‘qitish vositalari:
Yozuv taxtasi,kitob,ma’ruzalar matni,fanga oid
adabiyotlar,ro‘znomalar,AKT,kompyuter,
proyektor,slaydlar,ko‘rgazmalar,maketlar,stend
lar va boshqa jixozlar.
O‘qitish shart sharoiti.
Maxsus ko‘rgazmali va texnik vositalar bilan
jixozlangan o‘quv xonalari va ustaxonalar.
Qayta aloqaning usul va vositalari.
Tezkor so‘rov,savol javob,test, interfaol usullar.
162
O‘QUV MASHG‘ULOTINING TEXNOLOGIK XARITASI
Ish bosqichlari va
vaqti
Faoliyat mamuni
Ta’lim beruvchi
Ta’lim oluvchi
1-bosqich O‘quv
mashg‘ulotiga
kirish (5-daqiqa)
Tashkiliy qism:O‘quvchila bilan
salomlashish,darsgatayyorgarligini
tekshirish,davomatni aniqlash.
Mashg‘ulotga
tayyorlanadilar
2-boqich Asosiy
qism (65-daqiqa)
Tayanch bilimlarni faollashtirish:
1.
O‘tilgan mavzu yuzasidan sorov.
Savol javob o‘tkazish(1-ilova)
Baholash mezonlari(2-ilova)
1. Qaysi belgi orqamacha harakatlanishni
taqiqlaydi?
2. "Avtamobillar uchun mo‘ljallangan yo‘l"da
qanday transport vositalarining harakatlanishi
taqiqlanadi va qaysilarga ruxsat etiladi?
3. "Bir tomonlama harakatlanish joriy yo‘li"da qaysi
tomonga harakatlanish taqiqlangan; -o‘ngga?,
chopga?, orqaga?, tug‘riga?
4. Bir tomonlama harakatlanish joriy etilgan yo‘lga,
ko‘ndalang yo‘ldan chiqib orqaga qayralish
mumkinmi?
Maqsad va vazifani belgilanishi:
2.
Mavzu: Axborot-ko‘rsatish belgilari
Reja:
1. Belgilarning vazifalari.
2. O‘rnatilish tartibi va shartlari.
Maqsad:
1. O‘quvchirni vatanparvarlik ruxida tarbiyalash.
2. Yo‘l harakati qoidalari to‘g‘risida bilimlarini
shakllantirish.
3. Kasb bo‘yicha bilimlarini shakllantirish va
amalda ko‘rib o‘rganib,ko‘nikmalar hosil qilish.
Natija:Axborot-ishora belgilari bo‘yicha umumiy
tushunchaga ega bo‘ladilar va qoidalarini
o‘rganadilar.
3.
Mustaqil ishlash uchun adabiyotlar.
“Yo‘l harakati qoidalari” 2001-yil,
Vazifasini
taqdim etadilar
Savollarga
javob beradilar
Mavzuni nomini
va rejasini yozib
oldilar
Diqqat qiladilar
Savollarga
javob beradilar
Yozib oladilar
Diqat qilailar
Savollarga
javob beradilar
163
“Yo‘l harakati qoidalariga suratli sharxlar va amaliy
tavsiyalar” 2013,2016 yil.
4.
Oquvchilarni mashg‘ulotda baholash
mezonlari bilan tanish tirish
O‘quvchilar bilimini faollashtirish:
5.
O‘quvchilarni tezkor sorov,savol javob va
inovatsion ta’lim texnologiyalari orqali bilimlari
faollshtiriladi.
Yangi o‘quv material bayoni
6 .Yangi mavzu bayon qilinadi asosiy qismlari
yozdiriladi.
6.
(3-ilova).
Yangi o‘quv materialini mustaxkamlash
7.
Mustaxkamlash uchun savollar,guruxlarda
ishlash va interfaol usullardan foydalanish.
(4-ilova)
Vizual didaktikmateriallar(5-ilova)
3-bosqich Yakuniy
qism (10daqiqa)
Mashg‘ulot yakuni:
1.
Dars mashg‘ulotida faol ishtirok etgan
o‘quvchilar rag‘batlantiriladi va baholanadi.
Uyga vazifani berilishi:
2.
Uy vazifasi va uni bajarilishi yuzasidan
yo‘riqnoma beriladi(6-ilova)
Baholari bilan
tanishadilar
Topshiriqni
yozib oladilar
O‘tilgan mavzu yuzasidan sorov
1. Qaysi belgi orqamacha harakatlanishni taqiqlaydi?
2. "Avtamobillar uchun mo‘ljallangan yo‘l"da qanday transport
vositalarining harakatlanishi taqiqlanadi va qaysilarga ruxsat etiladi?
3. "Bir tomonlama harakatlanish joriy yo‘li"da qaysi tomonga
harakatlanish taqiqlangan; -o‘ngga?, chopga?, orqaga?, tug‘riga?
4. Bir tomonlama harakatlanish joriy etilgan yo‘lga, ko‘ndalang yo‘ldan
chiqib orqaga qayralish mumkinmi?
164
Yo‘l harakati qoidalari fanidan o‘quvchilarning bilimini baholash mezoni
t/r
Mezonlar
Baho
1
Olgan bilimlarni ishlab chiqarishda qo‘llay oladigan,ushbu fanni boshqa
fanlar bil an bog‘lay oladigan mustaqil ish va vazifalarni to‘liq bajargan va
yangilik kiritishga intilgan, har jihatdan boshqa o‘quvchilarga o‘rnak
bo‘ladigan.
5
2
O‘quv ko‘rgazmali qurollardan foydalana oldigan, olgan bilimlarni xalq
xo‘jaligidagi o‘rnini to‘g‘ri tushungan, mustaqil fikrlay oladigan, olgan
bilimlarni tushuntirib bera oladigan.
4
3
Darslarda 95% gacha qatnashgan ma’ruza matnini yozgan, o‘quv qurollri
to‘liq bo‘lgan, adabiyotlardan foydalanishni bilgan.
3
4 Ta’lim standartlarida belgilangan bilim va ko‘nikmalarni 55% dan kam
o‘zlashtirgan o‘quvchilar.Izoh; o‘quv dasturining mantiqan tugallagan bo‘limi
bo‘yicha o‘quvchi albatta baholanadi va natijasi o‘tish ballidan (3 ball) past
bo‘lganda qayta nazorat belgilanadi.
2
Izoh: o‘quv dasturining mantiqan tugallagan bo‘limi bo‘yicha o‘quvchi
albatta baholanadi va natijasi o‘tish ballidan (3 ball) past bo‘lganda qayta
nazorat belgilanadi .
Mavzuni yoritilishi
| 