|
«Qishloq xo’jalik mahsulotlarini saqlash va dastlabki ishlash texnologiyasi»
|
| bet | 63/93 | | Sana | 18.05.2024 | | Hajmi | 1,15 Mb. | | #242107 |
Bog'liq Kafedrasi «O’simlikshunoslik» (1)Zararkunandalarga qarshi kurash. Keyingi yillarda zararkunandalardan kolorado ko‘ng‘izi ko‘p zarar keltirmoqda. Ularga qarshi kurashdaoldini oluvchi, agrotexnik tadbirlar bilan bir qatorda kimyoviy usullarham keng qo‘llanilmoqda. Kimyoviy usullardan sherpa 0,2 kg/ga, tsimbush 0,2l/ga, zalon 0,3 l/ga me’yorida 400 l suvga aralashtirilib birinchi martaqo‘ng‘izlar chiqishi bilan, keyin ikkinchi 22,5 haftadan o‘tgach yana dorilanadi. Dorilash hosil yetishtirishdan 20-30 kun oldin to‘xtatiladi.
Hosil yig‘ish. Kartoshka palaklari sarg‘ayib, tuganaklardagi po‘stqattiqlashib, sidirilmaydigan bo‘lganda hosilni yig‘ishtirishga kirishiladi. Tuproqdagi namlik 1416% bo‘lishi kerak.
Nazorat savollari.
Tugunakmevali ekinlarning ahamiyati
Kartoshka- ahamiyati, kelib chiqishi, tarqalishi, hosildorligi
Kartoshka biologiyasi va navlari
Kartoshka yetishtirish texnologiyasi
Mavzu: Ildizmevali ekinlarning ahamiyati. Qand lavlagining- biologiyasi va yetishtirish texnologiyasi.
Reja:
Ildizmevali ekinlarning ahamiyati
Qand lavlagining- ahamiyati, kelib chiqishi, tarqalishi, hosildorligi
Qand lavlagini biologiyasi va navlari
Qand lavlagini yetishtirish texnologiyasi
Ildizmevali ekinlarning ahamiyati
Bu guruxga sersuv, shirali quruq moddasi kam bo‘lgan ildizmevalilar kiradi. Bu guruhdagi o‘simliklar har xil botanik oilani (sho‘radoshlar, soyabonguldoshlar, karamdoshlar, murakkabgul doshlar) vakili bo‘lib, ularning oilasida bir, ikki va ko‘p yillik turlari uchraydi.
O‘zbekistonda aksariyat holda ikki yillik turlari (qand lavlagi, xashaki lavlagi, sholg‘om sabzilar) ekilmoqda. Ildizmevalilar har xil yo‘nalishda qo‘llaniladi. Qandlavlagi qand ishlab chiqarish uchun ekiladi. Qolgan ildizmevalilar oziq –ovqat sanoatida va chorvaga yem uchun foydalaniladi
Ildizmevalilarning tarkibida 10% dan 30% gacha quruq modda bo‘ladi, ularning tarkibida ko‘p miqtorda qand,kraxmal, tuzlar, vitaminlar (S, V, V2, R, K,
Ye, N va boshqa), karotin mavjud. Tarkibida suv ko‘p bo‘lganligi tufayli saqlash qiyin.
Ildizmevali o‘simliklar texnik (qand lavlagi), ozuq-ovqatda (sabzi, lavlagi, sholg‘om, turp), chorvachilikda (xashaki lavlagi, turneps), tabobatda (sachratqi) qo‘llanadi. Qishda ko‘kat bo‘lmaganda ildizmevalilar eng asosiy shirali oziq bo‘lib qoladi. Yem-xashak sifatida barglar xam ishlatiladi.
Ildizmevali ekinlarga:
Qand lavlagi - Beta vulgaris L. v.saccharifera Xashakilavlagi- Beta vulgaris L.v. crassa Xashakisholg‘om – Vrassica L ssp rapifera M Xashakisabzi – Daucus carota v. crassa L Turp - Raphanus sativa L. vat olifera Metz.
Bryukva– Brassica napus L. V. rapifera Metz. Turneps – Brassicarapa L. ssp. rapifera
|
| |
