|
Biogeografiyaning bo'limlari
|
| bet | 5/50 | | Sana | 14.06.2024 | | Hajmi | 424 Kb. | | #263569 |
Bog'liq биогеография лекция узбBiogeografiyaning bo'limlari.
Organizmlarning yer shari bo'yicha tarqalishining bir tekis bo'lmasligi har xil sabablar bilan aniqlanadi, bu sabablarni biogeografiya fani o'rganadi va tushuntiradi.
Erning tirik organizmlarini o'rganishning ikki xili bor: geografik, bunda organizmlar jamoasi, shuningdek, yer sharining har xil o’lkalarining flora va faunasi o'rganiladi, taksonomik, bunda yerda ayrim taksonomik kategoriyalar-jamoa, tug'ish, turlarning tarqalishi o'rganiladi.
Shunga bog'liq biogeografiya quyidagi bo'limlarga bo'linadi:
1. Jamoalar geografiyasi: a) jamiyatning umumiy geografiyasi, b) o'simlik qatlami geografiyasi, v) hayvonlar makoni geografiyasi.
2. Organizmlar va ularning populyatsiyalarning geografiyasi:
a) organizmlarning umumiy geografiyasi, b) o'simliklar geografiyasi,
v) hayvonot geografiyasi, g) zamburug'lar geografiyasi.
Mikroorganizmlar geografiyasi ham bor desak bo'ladi, biroq bu bo'lim hali yaxshi ishlab chiqilmagan.
O'simliklar qatlami va o'simliklar populyatsiyasining tarqalish qonuniyatlarining yig'indisini botanik geografiya o'rganadi, hayvonotlar dunyosi va hayvonlar populyatsiyasi geografiyasining yig'indisi - zoologik geografiya (zoogeografiya), biom va biotalarning tarqalish qonuniyatlarining yig'indisi - umumiy biogeografiya tarafidan o'rganiladi.
Biogeografiya muammolari uch bosqichda o'rganiladi:
1. Floristiko-faunistik - fauna, flora va yer yuzasining har xil mintaqalarining flora va biotalarining inventarizatsiyasi.
2. Solishtirma-regional – yer yuzasining flora, fauna, biota, o'simliklar qatlami, hayvonotlar dunyosi bo'yicha regionga bo'linishi (biomlar yig'indisining ham) va bu regionlarning solishtirilishi.
3. Kauzalli-sababli - organizmlar va ular jamiyatining geografik tarqalishiga ekologik omillar ta'sirining ko'rinishi, shuningdek tarixiy omillarning organizmlar va ular jamiyatining hozirgi tarqalishiga geologik tarixi davomida ekologik sharoitlarining o'zgarishining tushintirilishi.
Hozirgi vaqtda biogeografiyada ob'ektni o'rganish sanoq bosqichlari yaxshi rivojlangan. Masalan, flora va faunani o'rganishda baholi ma'lumotlar olish uchun shu regionda yashovchi o'simlik va hayvon turlarining faqat hisoblab qo'ymasdan ularning har bir turiga sanoq baho berish kerak.
|
| |
