• Kimyoviy konservantlar
  • -savol bayoni. Konservantlar




    Download 332,25 Kb.
    Pdf ko'rish
    bet6/12
    Sana22.02.2024
    Hajmi332,25 Kb.
    #160820
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12
    Bog'liq
    8-maruza mavzusiga qo\'shimcha ma\'lumot

    6-savol bayoni. Konservantlar –turli oziq-ovqat mahsulotlarini fiziologik 
    to‗laqonli, uzoq vaqt saqlash uchun qo‗llaniladigan moddalardair. Ular biologik 
    kelib chiqishga ega bo‗lgan oziq-ovqat va texnik moddalardagi mikroorganizmlar 
    tomonidan yuzaga keladigan noxush o‗zgarishlarni sekinlashtirish va bartaraf etish 
    uchun qo‗llaniladi.
    Konservantlarni qo‗llash samaradorligi ularning kimyoviy tabiati, 
    konsentratsiyasi va pHiga bog‗liq. Ko‗pchilik konservantlar nordon muxitda 
    samarali, 
    pHni 
    nordonlashtirish uchun ba‘zida iste‘mol kislotalaridan 
    foydalaniladi. Ba‘zi konservantlarning past konsentratsiyasi mikroorganizmlar 
    tomonidan uglerod mnbai sifatida o‗zlashtirilishi va mikroorganizmlarning 
    ko‗payishiga olib kelishi mumkin. 
    Oziq-ovqat maxsulotlari konservantlariga quyidagi talabalar qo‗yiladi:
    -keng ta‘sir spektriga ega bo‗lishi, mazkur oziq-ovqat maxsulotida ishtirok 
    etadigan mikroorgaizmga ta‘sirining samaradorligi, konservant ishtirokida 
    mahsulotning saqlash muddatining oxirigacha saqlanishi, toksinlar xosil bo‗lishini 


    sekinlashtirish, mahsulotlarning organoleptik xususiyatiga ta‘siri yo‗qligi, ishlab 
    chiqarish tannarxining arzon bo‗lishi.
    -konservantlar fiziologik xavfli bo‗lmasligi, ko‗nikish hosil qilmasligi, oziq-
    ovqat mahsulotlarining turli komponentlari bilan reaksiyaga kirishmasligi, 
    texnologik jarayonda ekologik va texnologik muammolar yaratmasligi, 
    mikrobiologik jarayonlarga ta‘sir etmasligi kerak. Barcha konservantlar ikkita 
    guruhga bo‗linadi:
    1. Kimyoviy konservantlar: sorbin kislota, sulfat kislota,oltingugur ikki 
    oksidi, propion kislota,sirka kislota, chumoli kislota.
    2. Biologik konservantlar: nizin, nitamitsin, sut kislota va propion kislota 
    metobolizm maxsulotlari, sirka kislota. 
    Kimyoviy konservantlar inson va hayvonlar organizmiga nojo‗ya ta‘sir 
    ko‗rsatishi mumkin bo‗lganligi uchun, uni mahsulotlarga iste‘molchiga zarar 
    ko‗rsatmaydigan miqdorda qo‗shiladi.
    Iste‘mol mahsulotlari ishlab chiqarish sanoatida kimyoviy konservantlar 
    isitish, suzlatish, quritish, nurlantirish bilan birgalika qo‗llaniladi. Konsevantlar 
    mikroorganizmlar hujayrasiga tormozlovchi ta‘sir ko‗rsatadi, natijada xujayralar 
    nobud bo‗ladi. Kimyoviy konservantlarni kamchiligi shundaki, ularning ta‘siridan 
    oziq-ovqat maxsulotlarining ta‘mi o‗zgaradi va oziqaviy qiymati pasayadi. 
    Ba‘zilari esa sifatsiz maxsulotlarning kamchiligini yashiradi, masalan, chumoli 
    kislotasi sifatsiz go‗sht maxsulotlarini niqoblaydi. SHuning uchun bunday 
    konservantlar ko‗pchilik mamlakatlarda qo‗llanilmaydi. 

    Download 332,25 Kb.
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12




    Download 332,25 Kb.
    Pdf ko'rish