• Şəhərətrafı qatar
  • Metropoliten
  • Metro ideyası londonlu Çarlz Pirson
    		•

    Elektrikhşdirilmiş dəmir yolları




    Download 3,83 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet70/89
    Sana19.11.2023
    Hajmi3,83 Mb.
    #101194
    TuriMühazirə
    1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   89
    Bog'liq
    VNS-mühazirə

    Elektrikhşdirilmiş dəmir yolları bəzi şəhərlərdə və əksər şəhərlərin şəhərətrafı zonasında 
    sərnişinlərin daşınması üçün əsas nəqliyyat növü olaraq istifadə edilir. Onlar böyük buraxma 
    qabiliyyəti, yüksək hərəkət sürəti, aşağı maya dəyəri və ekoloji təmiz olması ilə fərqlənirlər. 
    Sərnişinlərin rahatlığı üçün böyük əhəmiyyət kəsb edən əsas məsələlərdən biri bu yolların digər 
    nəqliyyat növləri ilə qovuşma məsələsidir. 
    Şəhərətrafı qatar
    dəmir yolu ilə şəhərətrafı daşımaları yerinə yetirmək üçün olan dəmir yolu 
    qatarıdır.
    Hərəkət tərkibi kimi şəhərətrafı qatarlarla daşımalarda aşağıdakılar istifadə oluna bilər: 
    • 
    Elektroqatar. Dizel - qatar. Avtomotrislər. 
    Metropoliten
    , adətən əhalisinin sayı 1 mln nəfərdən çox olan şəhərlərdə tikilir. Sərnişin 
    axını bir istiqamətdə ən azı 25 min sərnişin/saat olmalıdır. Metropoliten ən baha başa gələn 
    şəhər nəqliyyatı növüdür. Qərbi Avropada 1 km iki yollu metro xətti 30 mln dollara başa gəlir.
    Metropoliten (fransızca metropolitan), və ya qısaldılmış metro - trassası küçələrdən ayrıca, 
    çox vaxt yerin altında salınan relsli ictimai nəqliyyat növüdür Metro yüksək sahə sürəti (45 
    km/saat və daha çox) və daşıma qabiliyyəti ilə (bir istiqamətdə saatda 60 min sərnişin və daha 
    çox) ilə seçilir. Metropoliten xətləri yerin altında (tunellərdə), səthində və estakadalarda salına 
    bilər. Metro ideyası londonlu Çarlz Pirson tərəfındən irəli sürülmüşdür. O, metro layihəsini 
    1846 - cı ildə paytaxt dəmir yollarının işi üzrə Kral komissiyasına təqdim etmiş, 1853-cü ildə 
    North Metropolitaıı Railway Co kompaniyası yaradılmış, 1860-cı ildə ilk tunel qazılmışdır. Dörd 
    millik ilk metro xəttinin açılışı 10 yanvar 1863-cü ildə səhər saat 6-da baş vermişdir. Xətdə 7 
    stansiya olmuş, gediş vaxtı 33 dəq çəkmişdir. Londonda birinci xətt buxar dartqısı ilə işləmiş, 
    1890 - cı ildə elektrik dartqısı ilə əvəz olunmuşdur. 

    Metro qatarı bir neçə vaqondan ibarət olur: idarəetmə kabinası olan iki baş vaqon və 
    onların arasında bir - brinə birləşdrilmiş birdən altıya qədər aralıq vaqonlar. Metro vaqonu, 
    adətən tramvay vaqonundan uzun, dəmir yolu vaqonundan isə qısadır (19-28 m). Metro qatarı 
    gərginliyi 750-900 V olan sabit cərəyanla üçüncü (kontakt) relsdən qidalanır. Metropolitenin 
    koleyası müxtəlif ölkələrdə müxtəlifdir və adətən, həmin ölkənin dəmir yollarının koleyasına 
    düz gəlir (məsələn, MDB-də 1520 mm). 

    Download 3,83 Mb.
    1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   89




    Download 3,83 Mb.
    Pdf ko'rish