1(2.2)-Ilova
Kichik guruhlarda ishlash qoidasi
1. Talabalar ishni bajarish uchun zarur bilim va malakalarga ega bo’lmog’i lozim.
2. Guruhlarga aniq topshiriqlar berilmog’i lozim.
3. Kichik guruh oldiga qo’yilgan topshiriqni bajarish uchun etarli vaqt ajratiladi.
4. Guruhlardagi fikrlar chegaralanmaganligi va tayziqqa uchramasligi haqida ogohlantirilishi zarur.
5. Guruh ish natijalarini qanday taqdim etishini aniq bilishlari, o’qituvchi ularga yo’riqnoma berishi lozim.
6. Nima bo’lganda ham muloqotda bo’ling, o’z fikringizni erkin namoyon eting.
2(2.2)-Ilova
«Nima uchun?» texnikasi
Нима учун бугунги кунда маънавиятни ривожлантиришга устивор вазифа сифатида қаралмоқда?
Nima Nima uchun? Nima uchun?
 uchun?
  
Nima uchun?
Nima uchun?
3(2.2)-Ilova
Baholash mezoni va ko’rsatkichlari
Guruhlar
|
Savolning to’liq va aniq yoritilishi
0-5 ball
|
Misollar bilan muammoga echim topishi 0-5 ball
|
Guruh a’zolarining faolligi
0-5 ball
|
Jami ball
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
15 – 13 ball – «a’lo».
12 – 10 ball – «yaxshi».
9 – 6 ball – «qoniqarli».
4(2.2)-Ilova
Ekspert qog’ozlari - topshiriqlar
1-guruh
Islom Karimovning milliy-ma’naviy tiklanish kontseptsiyasini ishlab chiqqanligini nimalarda ko’rsatib bera olasiz? (Aniq misollar keltiring).
2-guruh
Islom Karimov ishlab chiqqan milliy-ma’naviy tiklanish kontseptsiyasining qanday nazariy va amaliy ahamiyati bor? (aniq misollar keltiring).
3-guruh
Ma’naviyatning shaxs, millat va jamiyat hayotidagi o’rnini ma’naviyatning tarkibiy qismlari orqali tushuntirib bering?
4-guruh
Ma’naviyat taraqqiyotining qanday asosiy qonunlarini bilasiz? (aniq misollar keltiring).
5(2.2)-Ilova
«Muammoli vaziyat»
«Muammoli vaziyat»
turi
|
«Muammoli vaziyat» sabablari
|
Vaziyatdan chiqib ketish harakatlari
|
Nima uchun milliy-ma’naviy tiklanishga ehtiyoj sezildi?
|
|
|
Insonning ma’naviy fazilatlari
Insonning
zot belgisi
|
  
| |
Odamning ruhiy
va aqliy olamining
m ajmui
|
|
Boshqa mavjudot-
lardan ajratib turuvchi ijtimoiy hodisa
|
 
|
Inson qalbidagi
ilohiy nur
|
M  a ‘ n a v i ya t
|
Insonning ichki,
botiniy dunyosi
|
 
 
|
Aqliy
zakovati
|
|
Insonning,
tafakkuri va
salohiyati
|
1-o’quv topshiriq
I. Muammoli topshiriq
Vaziyat. «Jamiyat taraqqiyotini rivojlanishiga asos bo’luvchi ma’naviy barkamol avlodni tarbiyalashdagi muammolar va ularning echimi.
Vazifa. Siz ma’naviy barkamol, komil, vatanparvar va insonparvar insonni tarbiyalash zaruriyatining oshib borish sabablari, uning millat mamlakat va umuminsoniyat oldida turgan ulkan vazifalar bilan bog’liq ekanligini ko’rsatib berishingiz lozim.
II. Uslubiy tavsiyalar
1. Muammoviy tahlilning bosqichlari.
Birinchi bosqich – muammoning asosiy mazmunini ajratib olishni taklif qiladi, tadqiqot ob’ektini aniqlab, shakl beradi.
Ikkinchi bosqich – muammoli vaziyatni tahlil qilish – ob’ektning holatini aniqlaydi, asosiy qirralariga e’tibor qaratadi, muammoli vaziyatning hamma tomonlarini tahlil qiladi.
Uchinchi bosqich – muammoni echish uchun barcha vaziyatlarni ko’rib chiqadi, muqobil vaziyatni yaratadi.
To’rtinchi bosqich – muammoning echimini aniq variantlardan tanlab oladi, muammoning aniq echimini topadi.
2. Vazifani bajarish ketma-ketligi:
1) Muammoni shakllantiring.
2) Vaziyatni tahlil qiling, sabablarini ko’rsating.
3) Vaziyatdan chiqib ketish xarakatlarni izlab toping.
4) Jadvalni to’ldiring.
5) Aniq yakuniy xulosa chiqaring.
3. «Muammoli vaziyat» jadvali.
Muammoli vaziyat turi
|
Muammoli vaziyatning sabablari
|
Vaziyatdan chiqib
Ketish xarakatlari
|
|
|
|
2-o’quv topshiriq
Blits-so’rov savollari
№
|
Savol
|
Javob
|
1.
|
Ma’naviy barkamol insonning fazilat-larini sanab bering.
|
|
2.
|
Komil insonning fazilatlarini sanab bering.
|
|
3.
|
Milliy iftixor nima?
|
|
4.
|
Milliy g’urur nima?
|
|
5.
|
Millatparvarlik deganda nimani tushu-nasiz?
|
|
6.
|
Mustaqillik tafakkuri deganda nimani tushunasiz?
|
|
5(8.2)-Ilova
Baholash ko’rsatkichlari va mezonlari
Guruh
|
Baho
|
Baholash ko’rsatkichlari va mezonlari
|
O’tilgan mavzuni bilishadi
|
Guruh
faol
|
Muammoni echish uchun takliflar berishdi
|
Jami
|
|
Ball
|
1,0
|
0,5
|
1,5
|
3
|
1
|
|
|
|
|
|
2
|
|
|
|
|
|
3
|
|
|
|
|
|
Guruh ishlarini umumlashtiruvchi baho
Guruh
|
1
|
2
|
3
|
Jami ball
|
Baho
|
1
|
|
|
|
|
|
2
|
|
|
|
|
|
3
|
|
|
|
|
|
2,2 – 3 ball – a’lo
1,2 – 2 ball – yaxshi
0,5 – 1,1 ball – qoniqarli
0 – 0,5 ball – qoniqarsiz
3
mavzu
|
Q adimgi Markaziy Osiyo xalqlari ma’naviyatining shakllanish jarayonlari. Islom dinida ma’naviyat va
shaxs ma’naviy qiyofasining talqini
|
5.1. Ma’ruzani olib borish texnologiyasi
Talabalar soni: 62
|
Vaqti: 2 soat
|
Mashg’ulot shakli
|
Informatsion - tematik ma’ruza.
|
Ma’ruza rejasi
| -
Markaziy Osiyo xalqlarining qadimgi davr ma’naviyati va uning o’ziga xos o’rni.
-
Sharq uyg’onishining vujudga kelishi va yuksalishida Markaziy Osiyo xalqlari ma’naviyatining muxim o’rni.
-
O’rta Osiyolik allomalar va ularning jaxon ilm fan ravnaqiga qo’shgan muhim hissasi.
|
Mashg’ulotning maqsadi: Qadimgi Markaziy Osiyo xalqlari ma’naviyatining shakllanish jarayoni hamda islom ma’naviyati haqida dunyoqarashni shakllantirish, islom dinida ma’naviyat masalalari haqida tushuncha hosil qilish
|
Pedagogik vazifalar:
|
O’quv faoliyati natijalari:
|
Qadimgi xalq og’zaki ijodiyoti va yozma yodgorliklarida ma’naviyat. “Avesto” da inson, uning ma’naviyati masalalarini yoritib berish
|
Qadimgi xalq og’zaki ijodiyoti va yozma yodgorliklarida ma’naviyat. “Avesto” da inson, uning ma’naviyati masalalarini gapira oladi
|
Moniylik va mazdakizm ta’limotlarida ma’naviyat masalalarini yoritib berish
|
Moniylik va mazdakizm ta’limotlarida ma’naviyat masalalarini izohlab beradi
|
Islom ma’naviyati tushunchasi mazmunini yoritib beradi, tasavvuf tushunchasi va uning ma’naviy - g’oyaviy ildizlari bilan tanishtirish
|
Islomda ma’naviyat tushunchasi va shaxsning ma’naviy muammolarini aytib beradi, tasavvufning asosiy oqimlari va ularning g’oyaviy mazmunini tahlil qiladi
|
Mustaqillik, Islom dini va islomiy qadriyatlarning tiklanishi. Islom dinida umummilliy va umuminsoniy ma’naviyat masalalari nazariy va amaliy ahamiyatini tahlil qilish
|
Mustaqillik, Islom dini va islomiy qadriyatlarning tiklanishi. Islom dinida umummilliy va umuminsoniy ma’naviyat masalalari ushunchalarini izohlab beradi
|
O’qitish usullari va texnika
|
Ma’ruza, hamkorlikda o’qish, B.B.B. texnikasi.
|
O’qitish vositalari
|
Ma’ruza matni, tarqatma materiallar, slaydlar, proektor.
|
O’qitish shakllari
|
Jamoa, to’g’ridan-to’g’ri va juft-juft bo’lib ishlash.
|
O’qitish shart-sharoiti
|
Texnik vositalar bilan ta’minlangan auditoriya.
|
Monitoring va baholash
|
Og’zaki nazorat, savol-javob, o’z-o’zini nazorat qilish, reyting tizimi asosida baholash.
|
Ma’ruzaning texnologik kartasi
Ish jarayonlari vaqti
|
Faoliyatning mazmuni
|
o’qituvchi
|
talaba
|
I-bosqich. Mavzuga kirish
(10 minut)
|
1.1. Mashg’ulotning mavzusini e’lon qiladi, o’quv mashg’ulotining maqsad va vazifalarini tushuntiradi.
|
O’UM ga
Qaraydilar
|
1.2. Har bir talabaga mavzu bo’yicha tarqatma materiallarni tarqatadi.
|
Tarqatmalarni ko’rib chiqadi.
|
II-bosqich. Asosiy
(60 minut)
|
2.1. Ekranga BBB jadvali va u bilan ishlash qoidalari chiqariladi. BBB jadvalini ishchi daftarlarga ko’chirib olishni talab qiladi. Ma’ruza rejasiga asoslangan holda ikkinchi ustunni to’ldirishni vazifa qilib beradi (1-ilova).
|
BBB jadvalini chizib oladi. Ma’ruza rejasiga asosan ikkinchi ustunni to’ldiradi.
|
2.2. “Insert” texnikasidan foyda-lanilgan holda, ma’ruzada belgi-langan belgilar asosida talabalarga quyidagi savollarga javob berishni taklif qiladi:
1) Nimani ular bilishadi? (ya’ni mustaqil gapirib bera olishadi)
2) Nima tushunarsiz bo’lib qoldi va o’zlashtirilmadi?
3) Qanday qo’shimcha ma’lumot talab qilinadi?
Yuqoridagilardan kelib chiqib, uchinchi va to’rtinchi ustunni to’ldirish taklif etiladi, tayanch so’zlarning tartib raqamlari qo’yib chiqiladi (2-ilova)
|
Uchinchi va to’rtinchi ustun to’ldiriladi.
|
2.3. Blits-so’rov orqali bir necha javoblar tinglanadi va juft-juft bo’lib ishlashni taklif qiladi.
|
Natijalarni o’qiydi.
|
2.4. Talabalarning javoblarini umum-lashtirib, juft-juft bo’lib ishlash uchun topshiriqlar beradi:
1) BBB jadvalining to’rtta ustu-nidagi javoblarni tahlil qiling;
2) o’zlashtirilmagan savollarni umumlashtiring;
3) birgalikda manbalardan javob-lar izlab toping;
4) javob berishga tayyorgarlik ko’-ring;
|
Topshiriqni bajaradi. Javob beradi.
|
2.5. Javoblar tinglab bo’lingach, slaydlar yordamida o’quv mashg’uloti-ning yoritilmagan qismlari tushun-tiriladi (3-ilova)
|
Tinglaydilar. O’UM ga
qaraydilar
|
2.6. Tayanch iboralarga qaytiladi, tala-balar ishtirokida ular yana bir bor takrorlanadi. BBB jadvalining, beshinchi ustunni to’ldirishni aytib o’tadi
|
Har bir tayanch tu-shuncha va iboralar-ni muhokama qiladi. Jadval to’ldiriladi.
|
III-bosqich.
Yakunlovchi.
(10 min.)
|
3.1. Ma’ruzaning har bir savoliga umumiy yakuniy xulosa beradi
|
Eshitadi.
|
3.2. Talabalarning faolligi baholash mezonlari orqali baholanadi
|
O’zini qiziqtirgan savollar beradi.
|
3.3. Uyga vazifa beradi: “Mustaqil-lik va islom dini” mavzusida esse yozib keling
|
Yozib oladilar
|
1(5.1)-Ilova
“Insert” texnikasining qoidasi:
1 . Matnni o’qib chiqing.
2. Olingan ma’lumotlarni diqqat bilan o’rganib, sohalarga ajrating. Qalam bilan har bir qatorga quyidagi belgilarni qo’yib chiqing:
V – bilaman;
– yangi ma’lumot;
– – bilganlarimga zid;
? – meni o’ylantirmoqda
BBB texnikasining qoidasi.
1. “Insert” texnikasidan foydalanilgan holda matnni o’qib chiqing.
2. Olingan ma’lumotlarni individual sohalarga ajrating. Qalam bilan qo’yilgan belgilar asosida BBB jadvalini to’ldiring
1-o’quv topshiriq
BBB jadvali
№
|
Mavzu savollari
|
Bilaman
|
Bilishni
istayman
|
Bilib oldim
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
1.
|
Islom va ma’naviyat
|
|
|
|
2.
|
Tasavvuf tushunchasi va uning ma’naviy g’oyalari
|
|
|
|
3.
|
Islom ma’naviy qadriyatlari va axloq-odob normalarining umuminsoniy xarakteri
|
|
|
|
4.
|
Islom dinida umummilliy va umuminsoniy ma’naviyat masalalari
|
|
|
|
| 