53
aynan masofaviy ta’lim muhitida mustaqil holda ta’lim
olishi maqsadida bu turdagi o‘quv mashg‘ulot jarayoni tashkil-
lashtiriladi.
• Masofadan turgan holda bilim olish bilan birga qayta
aloqa, ya’ni elektron o‘quv adabiyotlar, interfaol vazifa,
topshiriqlar bajarishi, nazorat
savollar orqali bilimlarini
tekshirish ko‘zda tutiladi.
• O‘qituvchi tomonidan tayyorgarlik ko‘rishda mavzu
asosan taqdimot, interfaol topshiriq, qo‘shimcha adabiyot-
lar,
internet resurslari, qo‘shimcha audio – video ma’ruzalar
yordamida tasvirga olish jarayoni uchun tayyorlanadi. Ushbu
bosqichning asosiy maqsadi, o‘qituvchi tomonidan texnik,
tashkiliy va uslubiy jihatdan puxta tayyorgarlik ko‘rishi orti-
da kelgusi tasvirga olish jarayonlarida o‘qituvchini ishonchli
tarzda faoliyat olib borishi uchun xizmat qiladi.
2. Psixologik bosqichi
• Videoma’ruzani tasvirga olish
jarayonidan ertaroq
20 daqiqa ilgari kelish maqsadga muvofiqdir. O‘qituvchi
ning tayyorgarlik ko‘rishi bilan birga, tasvirga olish jarayoni-
da foydalanishi lozim bo‘lgan texnik qurilmalarni sozlab
olishi, zarur texnik imkoniyatlar ko‘zdan kechirilishi tavsiya
etiladi.
•
Tasvirga olishdan avval, o‘qituvchi o‘ziga qulay bo‘lgan
obyektni tanlab videokamera qarshisida sinab ko‘rishi
mumkin bo‘ladi. Shu bilan birga o‘qituvchi o‘ziga ishonch-
ni uyg‘otadi va bu videoma’ruzani tasvirga olinishida ijobiy
ta’sir ko‘rsatishini ta’minlaydi.
• O‘qituvchining nutqi o‘quvchilarga ta’sir kuchini oshi-
rish maqsadida, pedagogik amaliyotda juda ham ko‘pgina
amallar mavjud. Masofaviy ta’lim muhitida nutq tezligiga
diqqat qaratilishining vokal usullari muhimroqdir,
chunki
masofaviy ta’lim shaklida o‘quv kurs, mashg‘ulot tinglovchi-
54
larni boshqarish va nazorat qilishda ba’zi qiyinchiliklar
uchrab turadi. O‘qituvchi nutqida diksiya, jargon so‘zlardan
holi bo‘lish tavsiya etiladi. Masofaviy ta’lim muhitidagi muloqot
jarayonlari
Forum, Chatlardan foydalanish talab etiladi.
• Bilim oluvchilarning psixologik xususiyatlari to‘g‘risi-
da unutmaslik kerak. O‘qituvchi
tasvirga olish davomida
keraksiz holatlardan, ya’ni videoma’ruzadan tashqari ortiq-
cha narsa, obyektga e’tibor bermaslik tavsiya etiladi. Tas-
virga olish maydonida asosiy e’tibor ma’ruza va taqdimot
slaydlarga bo‘lganidek, ma’ruzachi bu jarayonda fikrini
to‘g‘ri yetkazilayotgan o‘quv-axborotga yo‘naltirishi zarur.
• Videoma’ruzani tasvirga
olish yuzasidan aniq bir
ssenariy tuzib olish maqsadga muvofiqdir. Tuzilgan ssenariyga
rioya qilgan holda, o‘qituvchi faoliyati tasvirga olish
jarayonida amalga oshiriladi hamda har 15 daqiqada o‘quv
faoliyat o‘zgartirilib turiladi. Shu bilan birga, o‘quvchiga
yetkazi
layotgan o‘quv-axborot materialning ko‘lami bilan
uyg‘un bo‘lishga va tinglovchilarning videoma’ruzaga
qiziqishini jalb qilishga va saqlab qolishga yordam beradi.
• O‘quv-axborot ma’lumotni yetkazilishining pedagogik
yondashuviga e’tibor qaratish bilan o‘quv ma’ruza
tayyor-
garligi, texnik va uslubiy yondashuvlar asosida his qilishi,
shuningdek, o‘qituvchi bilim yetkazishga moslashuvchanlikni
amalga oshirishida pedagogik maqsadni ko‘zlaydi.