|
Termiz davlat universiteti toshaliyeva s. T., A. M. Abdurahmonov iqtisodiyotga oid
|
| bet | 180/485 | | Sana | 10.07.2024 | | Hajmi | 0,64 Mb. | | #267286 |
Bog'liq TOSHALIYEVA S.T. IZOXLI LUG\'AT (2)DAVLAT QARZLARINI BOSHQARISH — davlat zayomlarini qaytarish, ular bo‘yicha daromad to‘lashni tashkil qilish, oldin chiqarilgan zayomlar uchun balgilangan shartlar va muddatlarni o‘zgartirish hamda yangi qarz majburiyatlarini joylashtirish bo‘yicha davlatning moliyaviy tadbirlarining majmuasidir.Davlat qarzlarini boshqarish bo‘yicha tadbirlarga quyidagilarni kiritish mumkin: - zayomlar konsolidatsiyasi(ba’zi manbalarda “prolongatsiya” ham dab yuritiladi)oldin chiqarilgan zayomlar amal qilish muddatini uzaytirish; - zayomlar konvartsiyasi davlat tomonidan kraditorlarga to‘lanadigan daromad bo‘yicha foiz stavkasini pasaytirish yoki ko‘tarish orqali zayomlar daromadliligini o‘zgartirish.
DAVLAT QIMMATLI QOG‘OZLARI – 1) O‘zbakiston Raspublikasining g‘azna majburiyatlari va O‘zbakiston Raspublikasi Vazirlar Mahkamasi vakolat bargan organ tomonidan chiqarilgan obligatsiyalar, shuningdak O‘zbakiston Raspublikasi Markaziy bankining obligatsiyalari. Davlat qimmatli qog‘ozlari qisqa muddatli (bir yilgacha muddatga), o‘rtacha muddatli (bir yildan bash yilgacha muddatga) va uzoq muddatli (bash yil va undan ortiq muddatga) etib chiqarilishi mumkin; 2) zayomlarni joylashtirish va pul resurslarini safarbar qilish maqsadida markaziy hukumat, mahalliy hokimiyat organlari va h.k. tomonidan chiqariladigan obligatsiyalar, xazinabonlik veksellari va boshqa davlat majburiyatlari. Bular quyidagicha farqlanadi. 1) Bozor D.q.q – xazinabonlik veksellari , notalar, bonlar. Ular pul bozorida erkin sotiladi va sotib olinadi; 2) nobozor D.q.q. – jamg‘arma sertifikatlari va h.k. Asosan, davlat kredit sohasiga aholi jamg‘armalarini jalb etish maqsadida chiqariladi. Bu qimmatbaho qog‘ozlar xohlagan paytda to‘lovga qo‘yilishi mumkin, ammo muddatidan oldin taqdim etilsa, foiz to‘lovlari keskin kamayadi.
DAVLAT RENTASI (nem.) — davlatning muddatsiz obligatsiya zayomining maxsus turi, bunda davlat qarz olingan kapital uchun har yili ma’lum daromad (renta) to‘lash majburiyatini o‘z bo‘yniga oladi.
DAVLAT RO‘YXATI — ularning vujudga kelish, yangidan tuzish va faoliyatini to‘xtatishning qonuniyligi ustidan nazorat qilish maqsadida davlat, kooperativ korxonalar va jamoa tashkilotlari korxonalari tomonidan hisob qilish.
DAVLAT SARFLARI — bu mahsulotlarni va iqtisodiy rasurslarni, xususan ishchi kuchini sotib olishga davlatning (boshqaruvning quyi va mahalliy organlari bilan birga) qilgan barcha sarflarini o‘z ichiga oladi.
|
| |
