Ergonomika va ishni xavfsiz tashkillashtirish




Download 3,02 Mb.
Pdf ko'rish
bet105/124
Sana06.10.2024
Hajmi3,02 Mb.
#273717
1   ...   101   102   103   104   105   106   107   108   ...   124
Bog'liq
5b27936d71643

 
5. Ergonomika va ishni xavfsiz tashkillashtirish. 
Ergonomika insonning ish jarayonidagi harakatidir. ergonomika ishlab chiqarish 
jarayonida ishchining charchamasdan, mehnat qobiliyati pasaymagan va sog’ligini 
yo`qotmagan holda eng yuqori ish unumdorligiga erishishda funktsional 
imkoniyatlarni o`rgatuvchi fandir. 
U nazariy fan bo`lib fiziologiya, psixologiya, antropometriya, mehnat gigienasi va 
insonning ish faoliyatini kompleks ravishda qamrab oladi. 
- Qulay ish mintaqasini tanlash. 
Hozirgi paytda yangi texnologik jarayon, hamma korxonalarning yangi o`rnatilgan 
mashina va uskunalari, albatta, GOST 16456-70 “Mahsulot sifati. ergonomik 
ko`rsatkichlar” da belgilangan talablarga javob berishi lozim hisoblanadi. 
Jihoz va uskunalarning noto`g’ri joylashtirilishi, ish o`rinlaridagi yorug’likni 
etishmasligi, shamollatish tizimlarini o`rnatilmaganligi yoki borining ham qoniqarsiz 
ishlashi, jihoz va uskunalarni ranglarini noto`g’ri tanlanishi, ishchini ma`naviy 
toliqtiradi va ish unumdorligiga mahsulot sifatiga salbiy ta`sir ko`rsatadi, baxtsiz 
hodisalarga sababchi hisoblanadi. 
To`g’ri joylashtirilganda esa bularning aksariyatini kuzatish mumkin bo`ladi. 
Ish joylarini hozirgi zamon talabida tashkil qilish katta ahamiyatga egadir, asbob 
uskunalarning tugmalarini joylashtirilishi, rangi, balandligi va boshqa ishlab chiqarish 


144 
sharoitlari shular jumlasidandir. Bular shunday joylashtirilishi lozimki, ishchi ortiqcha 
harakatsiz, o`zini zo`riqtirmasdan ulardan osonlik va xavfsiz foydalansin. 
Ish joyining balandligi ham muhim ahamiyat kashf etadi. U 1000-1600 mm oraliqda 
olingani maqsadga muvofiqdir. 
Bundan tashqari ko`zning imkoniyat doirasini ham hisobga olish kerak. 
Gorizantal bo`yicha ko`rish burchaklari 18
0
-ko`zning ish joyida oniy ko`rish burchagi, 
30
0
-ko`zning ish joyida samarali ko`rish burchagi, 120
0
-ko`zning bosh qimirlatmay 
turgandagi ko`rish burchagi, 220
0
-ko`zning boshni burgandagi ko`rish burchagi. 
Vertikal bo`yicha yuqoriga ko`rish burchagi 55-60
0
ni, pastga ko`rish burchagi esa 70-
75
0
ni tashkil qiladi. Bunda ham samarali ko`rish burchagi 30-40
0
ni tashkil qiladi. 
Korxonalarning ishlab chiqarish binolarini va jihozlarini pardozlash SN-181-70 
sanitariya me`yorlarida belgilangan bo`lib, ular korxona joylashgan erning ob-
havosiga, yoritilish xarakteri va mehnat muhofazasi talablariga rioya qilishni talab 
etadi. 

Download 3,02 Mb.
1   ...   101   102   103   104   105   106   107   108   ...   124




Download 3,02 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



 Ergonomika va ishni xavfsiz tashkillashtirish

Download 3,02 Mb.
Pdf ko'rish