126
17- ma`ruza. Yuklash-tushirish va tashish ishlarida xavfsizlik texnikasi.
R e j a :
1. Transport ishlarini bajarishda xavfsizlik chora-tadbirlari.
2. Transport agregatlarini turgun xarakatini ta`minlash.
3. Yuk kutarish mexanizmlaridan foydalanishda xavfsizlik texnikasi.
Tayanch iboralar
Transport
jarayonlar, traktor poezd, marshrt, traktor, kuzov, zanjirli traktor,
gildirakli
traktor, traktorning turgunlik xolati, kundalangiga va uzinasiga turgunlik,
statik
burchak, energetika nazorati, texnik tekshiruv,
statik sinov, arkon, dinamik, resiver,
klapan, monometr.
Transport ishlarini bajarishda xavfsizlik chora-tadbirlari
Ishlab chikarish jaroxatlanishlarini taxlili shuni kursatadiki, xar yili 20…25% ogir
baxtsiz xodisalarning ulushi tranpsort jarayonlarini bajarishda sodir bulmokda.
Transportlarning transport ishlarini bajarishida baxtsiz xodisalarni sodir bulishi, asosan
ularning kundalangligiga va uzunligiga gildiraklar oraligini xam bulganligi, boshkarish
yomonligi va tormozlash sifatini pastligi evaziga bulmokda. Baxtsiz xodisa va
avariyalar kup xollarda transportchining boshkarish tajribasiga boglik buladi. SHuning
uchun transport ishlari bajarishga tajribali traktoristlarni va
yul-xarakatlar koidalarida
imtixon topshirishlariga ruxsat etiladi. Undan tashkari, gildirakli traktorlarni 2 yil
boshkargan va zanjirli traktorlarni 1 yil boshkargan kishilar bulishi shart.
Transport ishlari odamlarni tashish bilan boglik bulsa, extiyotkorlik choralarini kurish
zarur: odamlarni tashish raxbar va xaydovchi uchun bir xil javobgarlik zimmasiga
yuklatiladi. SHuning uchun odamlarni transport vositasida tashish maxsus jixozlangan
transportda bajariladi. Ularning kuzovi ustida urindiklar bulishi va baronta ortik odam
olinmasligi zarur. Transport vositalarini bajarishga S va
D kategoriyali xukuki bor
xaydovchilarga ruxsat etiladi. Ishchi junashdan oldin odamlarni tashish tugrisida
ma`muriyat tomonidan marshrut,
tuxtash joyi, xavfsizlik talablari xakida yuriknoma
oladi. Kishlok xujaligi ishlab chikarishida chorva mollarini tashish xam muxim
axamiyatga ega. Xarakatlanuvchi transport vositasida tashilayotganda
mollarni tirik
vaznini kamaytirmasdan, ularni jaroxat olmasligini ta`minlash kerak. Xavfsizlikni
ta`minlash uchun avtomobil kuzovlari taxtadan 2 metr balandlikda yasalishi kerak.
Xavfsizlikni ta`minlash maksadida mashinalar orasidagi
masofa zanjirli traktorlar
uchun 20- 25m, gildirakli traktorlar uchun 18-30 metr bulishi kerak.
