Rossiya
8-dekabr 1991
Tojikiston
21-dekabr 1991
Oʻzbekiston
21-dekabr 1991
Kuzatuvchi davlat:
Turkmaniston
Tashkilotni tark etgan davlatlar:
Ukraina
Gruziya
Shuningdek dunyoning boshqa
mamlakatlari, jumladan:
Mongoliya MDHning baʼzi strukturalarida kuzatuvchi vazifasini bajarib
kelmoqda.
Afgʻoniston 2008-yili MDH tarkibiga kirish hoxishini bildirdi, MDHning
„Parlamentlararo Assambleya“sida kuzatuvchi vazifasini bajarib kelmoqda.
Oʻzining MDH tarkibiga kirishini xohlayotgan qator
tan olinmagan davlatlar, avtonom
rayonlar va BMT aʼzolari bildirishgan. Ushbu davlatlar
bilan MDH kelishuvni amalga
oshirmagan. Bular quydagilar:
Abkhazia Abxaziya
Ukrainadagi Qrim
Togʻli Qorabogʻ
Respublikasi
Pridnestrov Moldova Respublikasi
Rossiyadagi Checheniston
Rossiyadagi Tatariston
Xorvatiyadagi Serbskaya
Kraina Respublikasi
sobiq Yugoslaviya
Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash
1991-yil 8-dekabr kuni Rossiya, Ukraina va Belarus rahbarlari Viskuli (Belovej
pushchasi)da SSSRning tugatilganligi toʻgʻrisidagi hujjatni imzolashdi. Shu bilan
Mustaqil davlatlar hamdoʻstligi (MDH) tashkil topdi. MDH ga asta-sekin 12
respublika aʼzo boʻLib kirdi. Boltiqboʻyi davlatlari bundan mustasno. Har bir
respublikaga oʻz hududi va
undagi tabiiy boyliklar, aholi, ishlab chiqarish korxonalari,
aholi jon boshiga yalpi ishlab chiqarish mahsulotlari koʻrsatkichi nasib etdi.
1985—1988-yillardan boshlab sovet tuzumining susayishi tufayli bu respublikalarda
ommaviy fuqarolik harakatlari namoyon boʻla boshladi. Avvaliga
ular milliy
madaniyat va tabiatni muhofaza
qilish talabi bilan, keyinchalik respublikalarni xoʻjalik
hisobiga oʻtkazish va, nihoyat, haqqoniy suverenitet va
mustaqillik talabi bilan
chiqdilar. 1989-yil may oyida uch mamlakat vatanparvarlari tomoni dan saylangan
Baltika assambleyasi bu respublikalarning SSSR tarkibida boʻlishlari hech qanday
huquqiy asosga ega emasligini bayon qildi.
MDHning 2017-yilgi sammiti
MDHning barcha sammitlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]
12.1991-yil
Kazakhstan Almati
10.1992-yil
Kyrgyzstan Bishkek
04.1993-yil
Belarus Minsk
10.1994-yil
Russia Moskva
05.1995-yil
Belarus Minsk
05.1996-yil
Russia Moskva
01.1997-yil
Russia Moskva
04.1998-yil
Russia Moskva
04.1999-yil
Russia Moskva
06.2000-yil
Russia Moskva
10.2001-yil
Russia Moskva
10.2002-yil
Moldova Kishinyov
09.2003-yil
Ukraine Yalta
09.2004-yil
Kazakhstan Astana
08.2005-yil
Russia Qozon
10.2006-yil
Belarus Minsk
10.2007-yil
Tajikistan Dushanbe
10.2008-yil
Kyrgyzstan Bishkek
10.2009-yil
Moldova Kishinyov
05.2010-yil
Russia Moskva
09.2011-yil
Tajikistan Dushanbe
05.2012-yil
Uzbekistan Tashkent
12.2012-yil
Turkmenistan Ashxobod
10.2013-yil
Belarus Minsk
10.2014-yil
Belarus Minsk
10.2015-yil
Kazakhstan Buraboy
09.2016-yil
Kyrgyzstan Bishkek
10.2017-yil
Russia Sochi
09.2018-yil
Tajikistan Dushanbe
10.2019-yil
Turkmenistan Ashxobod
12.2020-yil Videoformat
MDHning barcha aʼzolari (alfavit boʻyicha)
[tahrir | manbasini tahrirlash
Armenia
Belarus
Moldova
Azerbaijan
Kyrgyzstan
Kazakhstan
Russia
Tajikistan
Uzbekistan
