rivojlantirishga koʻmaklashgan muhim voqea boʻldi. Tashrif chogʻida
ikki tomonlama
hujjatlar majmui imzolandi. Buxori viloyatidagi gaz konlarini oʻzlashtirish loyihasini
mablagʻ bilan taʼminlash, surkov materiallari ishlab chiqaruvchi qoʻshma korxona
barpo etish, qishloq xoʻjaligi korxonalariga lizing xizmati koʻrsatuvchi qoʻshma
korxona tashkil qilish toʻgʻrisidagi bayonnomalar, Oʻzbekiston Respublikasi Tashqi
iqtisodiy faoliyat (TIF) Milliy banki bilan AQSh Savdo va taraqqiyot agentligi
oʻrtasida Toshkent aviatsiya ishlab chiqarish birlashmasida birgalikda aviatexnika
ishlab chiqarish loyihasining texnik-iqtisodiy asoslamasini tayyorlash uchun Amerika
tomonidan grant ajratish toʻgʻrisidagi bitim, Oʻzbekiston TIF Milliy banki bilan „Bank
of America“ oʻrtasida hamkorlik toʻgʻrisidagi memorandum, Oʻzbekiston Respublikasi
Davlat geologiya va mineral resurelar qoʻmitasi bilan „Nyumont-Mayning“
kompaniyasi oʻrtasida hamjihatlik toʻgʻrisidagi memorandum, Oʻzbekiston
Respublikasi Davlat geol. va mineral resurelar qoʻmitasi bilan „Nyumont-Mayning“ va
„Mitsui“ korporatsiyalari oʻrtasida „Qizilolmasoy“ va „Koʻchbuloq“ ruda konlarini
birgalikda oʻzlashtirish toʻgʻrisidagi bitim shular jumlasidandir.
1999-yilda Oʻzbekiston bilan AQSh oʻrtasidagi tovar aylanmasi 282 mln. AQSh
dollarini tashkil etdi. Oʻzbekiston AQShdan bugʻdoy, xalq isteʼmol mollari, asbob-
uskunalar sotib oladi. Eksport asosan paxta tolasidan iborat. AQShdagi turli firma va
kompaniyalarning Oʻzbekiston bilan muvaffaqiyatli hamkorligi, delegatsiyalar
almashuvi ikki davlat oʻrtasidagi munosabatlarni mustahkamlashga imkon beradi.
Oʻzbekistonda bir qancha Oʻzbekiston—Amerika qoʻshma
loyihalarini amalga
oshirishga kirishildi. Ular orasida eng yiriklari „Nyumont-Mayning“ kompaniyasi
tomonidan Zarafshon shahrida oltin ruda konidan foydalanish, „International Telset,
Inc.“ kompaniyasi tomonidan Toshkent shahrida kabel televideniyesi tarmogini
yaratish va boshqarish loyihalaridir.
Amerikaning firma va kompaniyalaridan „Barents grupp“ kimyo sanoati sohasida,
„Kellog“ Koʻqdumaloq koni uchun kompressor st-yasi qurish, „AIG“, „Emsi-Ay“ turli
sohalarda oʻzbekistonlik sheriklari bilan muvaffaqiyatli hamkorlik qilmoqda.
„Zarafshon Newmount“ Oʻzbekiston—Amerika qoʻshma korxonasi Qizilqum choʻlida
qisqa muddatda zamonaviy korxona barpo etdi.
MDH mamlakatlaridagi katta loyihalarni roʻyobga chiqaruvchi Amerika firmalarining
tadqiqotlarini mablagʻ bilan taʼminlovchi AQShning yirik nohukumat tashkiloti —
Savdo va taraqqiyot agentligi oltin qazib chiqaruvchi modulli yangi zavod loyihasining
texnik-iqtisodiy asoslamasini mablagʻ bilan taʼminlash uchun Navoiy kon-
metallurgiya kombinatiga grant ajratishga qaror qildi.
Oʻzbekiston — Amerika hamkorligiga xususiy biznes namoyandalari ham salmoqli
hissa qoʻshdi. Jumladan 1997-yilda Amerikaning „Keys interneyshnl“ kompaniyasi
yordamida Toshkent traktor
zavodi qayta qurilib, shu firmaning zamonaviy
traktorlarini ishlab chiqarish yoʻlga qoʻyildi. „Boeing“ kompaniyasi esa oʻzaro
manfaatli shartlar (lizing) asosida yoʻlovchi tashiydigan samolyotlar yetkazib berdi.
„Boeing“ qulayligi jihatidan ham, uchish xavfsizligi jihatidan ham Rossiyaning shu
toifadagi samolyotlaridan katta farq qiladi.
Dunyodagi eng kuchli kompyuter kompaniyasi IBM esa Oʻzbekiston bank tizimini
kompyuterlash sohasida katta amaliy yordam berdi. Amerikaning IREX, ACCELS,
Soros jamgʻarmasi kabi muassasalari esa AQSh va Yevropaning ilmiy markazlarida
Oʻzbekiston uchun mutaxassislar taiyerlashga oid dasturlarni amalga oshirmoqda.
Oʻtish davrining qiyinchiliklarini bartaraf etishda AQSh hukumati va xayriya
jamgʻarmalari insonparvarlik yordami berib, Oʻzbekistonga bolalar va davolash
muassasalari uchun doridarmon, tibbiyot asbob-uskunalari, kiyimkechak, oziq-ovqat
mahsulotlari yuborib turibdi. 1997-yil noyabrda AQSh prezidenti rafiqasi Hillary
clintonning Oʻzbekistonga tashrifi ikki mamlakat oʻrtasidagi samarali aloqalarni
rivojlantirishda muhim ahamiyatga ega boʻldi.
1997-yil 9-11-iyunda Oʻzbekiston—Amerika qoʻshma komissiyasining tuzilishi AQSh
bilan Oʻzbekiston oʻrtasidagi munosabatlarning yanada mustahkamlanib va
rivojlanib
borayotganligini koʻrsatdi. Qoʻshma komissiya mintaqaviy siyosiy muammolarni oʻz
ichiga olgan oʻzaro manfaatli masalalar, Oʻzbekistonning siyosiy va iqtisodiy
islohotlardagi siljishi, harbiy sohada hamkorlik qilish hamda Oʻzbekistonda xorijiy
investitsiyalar uchun sharoitlarni muhokama etadi. 1998-yil 26-27-fevral Vashington
shahrida qoʻshma
komissiyaning birinchi, 1999-yil 24-25-may Toshkent
shahrida ikkinchi majlisi boʻlib oʻtdi.
Iqtisodiy munosabatlar[tahrir | manbasini tahrirlash
Bugungi kunda O‘zbekiston va AQSh o‘rtasida mustahkam shartnomaviy-huquqiy
baza, jumladan, turli xarakterdagi 100 dan ortiq hujjatlar mavjud. Siyosiy muloqotni
mustahkamlash, xususan, mintaqaviy xavfsizlik, terrorizm va uyushgan jinoyatchilikka
qarshi kurashish kabi sohalardagi hamkorlikni chuqurlashtirish yuzasidan tashqi ishlar
vazirliklari aro siyosiy maslahatlashuvlar muntazam o‘tkazib kelinmoqda.
Ikki davlat o‘rtasidagi hamkorlikning muhim yo‘nalishlaridan biri savdo-iqtisodiy
sheriklikdir. Tomonlar savdo-iqtisodiy aloqalarni doimiy ravishda
kengaytirishga
intilib, iqtisodiy aloqalarni mustahkamlashga harakat qilmoqda. O‘zaro savdo so‘nggi
uch yil ichida o‘sib bormoqda. Misol uchun, O‘zbekistonning AQSh bilan tovar
ayirboshlash hajmi 2022 yil yakuni bo‘yicha 436,8 million dollarni (eksport – 68,5
million dollar, import – 368,3 million dollar) tashkil etib, 2021 yilga (426,3 million
dollar) va 2020 yilga (277 million dollar) nisbatan oshganligini ko‘rsatmoqda
Oʻzbekistonning AQShdagi elchilari[tahrir | manbasini tahrirlash
Muhammadbobur Malikov (1993)
Fotih Teshaboyev (1993-1996)
Sodiq Safoyev (1996-2001)
Shavkat Hamroqulov (2001-2003)
Abdulaziz Komilov (2003-2010)
Ilhom Neʼmatov (2010-2013)
Baxtiyor Gʻulomov (diplomat) (2013-2017)
Javlon Vahobov (2017-2023)
Furqat Siddiqov (2023-yildan)
