|
Umumiy kimyo va kimyoviy texnologiya
|
| bet | 28/100 | | Sana | 14.02.2024 | | Hajmi | 7,78 Mb. | | #156402 |
Bog'liq portal.guldu.uz-“ORGANIK KIMYО ”Nazorat savollari:
1. n-Dekan, 2,5-dimetilgeksanlarni sintez qilish reaksiya tenglamalarini yozing.
2. Neftdan qanday alkanlarni olish mumkin.
3. Izoamilbromid va etilbromiddan Vyurs reaksiyasi bo`yicha alkan sintez qiling.
4. Tarkibi C8H18 bo`lgan alkan birlamchi galoid alkildan Vyurs reaksiyasi bo`yicha bitta modda sifatida hosil bo`ladi, uni mononitrolansa, uchlamchi nitrobirikma hosil bo`ladi C8H18 ni tuzilishini aniqlang.
5. Geksanni xlorlash va nitrolash reaksiya tenglamalarini yozing.
5- ma`ruza. Alkenlar gomologik qatori. Nomlanishi. Tuzilishi. Izomeriyasi. π-bog`lanish va geometrik izomeriya tug`risida tushuncha. Olinishi.
Reja:
1. Alkenlarning gomologik qatori, tuzilishi.
2. Alkenlarning nomlanishi va izomeriyasi.
3. Alkenlarning olinishi.
Molekulalarida - bog`lardan tashqari - bog`lar (qo`sh yoki uchbog`) hosil bo`ladigan uglevodorodlar to`yinmagan uglevodorodlar deyiladi.
To`yinmagan uglevodorodlar molekulalaridagi uglerod atomlari soni tegishli to`yingan uglevodorodlar molekulalaridagi uglerod atomlari soniga teng, vodorod atomlari soni esa kam bo`ladi, masalan:
To`yingan to`yinmagan uglevodorodlar
uglevodorod
Vodorodlar soni (2H)n ga (n- molekulasidagi -boglarning soni) farq qiladi uglevodorodlar qatori izologik qator deyiladi. Bu qatorda chapdan o`nga o`tgan sari to`yinmaganlik darajasi ortib boradi. Molekulalarida bitta qo`sh bog` bor uglevodorodlar etilen uglevodorodlar deyiladi. Bu uglevodorodlar CnH2n umumiy formulaga ega. Ular ximiyaviy xossalari o`xshash va tarkibi bir –biridan bir yoki bir necha CH2 gruppaga farq qiladigan gomologik qatorni hosil qiladi. Bular gomologik qatorning birinchi a`zosi etilendir. Etilen xlor bilan reakciyaga kirishib, moysimon suyuqlik (etilen xlorid) hosil qilganligi uchun unga lotincha gaz olefinat (moy hosil qiluvchi gaz) deb nom berilgan. Shuning uchun ham bu gomologik qatorning barcha a`zolari olefinlar deb ataladi. Bundan tashqari etilen uglevodorodlar alkenlar deb ham yuritiladi. Ularning tuzilishi sp2-gibridlangan(multimediyadan foydalanish C6 - C10)
|
| |
