3.5. Grafikani quvvatlovchi qurilmalar

3.5. Grafikani quvvatlovchi qurilmalar
Grafikaviy tizimlar kompyuterli loyihalashda alohida o‘rin egallaydi. 
Odatda grafikaviy tizim qandaydir bazaviy ta’minot asosida quriladi.
Oldin videokartalaming ba’zi turlarini va ulami onalik platasiga 
ulash usullarini ko‘rgan edik. Endi videoadapterlami ko‘rib chiqamiz 
(3.12-rasm).
3.12-rasm. Videoadapterlar turlari
3.5.1. Videoadapterlar
Videoadapterlar takomillashishning uzoq y o iin i bosib o'tdilar; 
birinchi 
personal 
kompyuterlarda 
monitor 
sifatida 
turmushdagi 
televizorlardan foydalanildi, hozirgilari esa kompyutemi quvvatli 
grafikaviy stansiyaga aylantirmoqda. Bu oraliqda plata va standartlaming 
bir necha avlodi almashdi.
Dasdab MDA - Monochrome Display Adapter (displeyning 
monoxrom adapteri) standarti paydo bo‘ldi. MDA platasi ekranga faqat 
alfavit-raqamli informatsiya - harflar va raqamlami chiqarish qobiliyatiga 
ega edi; hech qanday grafika va rang yo‘q edi.
MDAtA
almashtirgan CGA - Color Graphics Adapter (rangli grafika 
adapteri) nafaqat matnh, balki grafikaviy rejimda ham ishladi va berilgan 
o‘n oltita rangdan to‘rttasi chiqishini ta’minlab turdi.
EGA - Enhanced Graphics Adapter
(yaxshilangan grafika adapteri) 
64 rang palitrasidan ekranga chiqadigan ranglami 16 tagacha yetkazdi va 
ekranga chiqariladigan grafika sifatini sezilarli yaxshiladi. EGA standarti 
paydo boiishi bilan grafikaviy dasturlardan, jumladan, birinchi Microsoft 
Windows operatsion tizimlaridan, keng foydalanish boshlandi.
VGA - Video Graphics Array
videostandarti eng qulay, bugungi 
kungacha foydalanilayotgan bo‘lib, asta-sekin SVGA (Super-VGA) 
standartiga o‘tdi. VGAamg birinchi platalari 262 144 rang palitrasidan 256 
rangni ekranga chiqardi. Keyinchalik VGA bilan birga mos keladigan juda
69

ko‘p platalar paydo bo‘ldi, ularda mumkin boigan rang tuslari 16,8 
milliongacha yetdi (True Color rejimi).
Videoadapterlarni ishlab chiquvchilarning umumiy intilishi -
monitor ekranida asliga maksimal yaqinlashgan mumkin qadar sifatliroq 
tasvimi olishdir. Bunda quyidagi: aks ettirilayotgan ranglar sonini 
ko‘paytirish; aniq va har xil tasvirlash qobiliyatini orttirish; tasvimi 
ekranga chiqarish tezligini tezlashtirish vazifalari doim bo‘ladi.

Download 6,54 Mb.