156
qaramasdan, dunyoda ularni yuz minglab uchratsa bo’ladi. Ekspatriantlar
xizmatidan foydalanishga asosiy sabab ba’zida texnik tayyorgarlikni talab
qiluvchi lavozimlarga mahalliy nomzodlarni topishning qiyinligidan
iborat. Odatda bu shu davlatning rivojlanganlik darajasi bilan bog’liq,
shuning uchun sanoati rivojlangan davlatlarda ekspatriantlar kamchilikni,
rivojlanayotgan davlatlarda esa ko’pchilikni tashkil etadi. Bundan tashqari,
bosh firma joylashgan mamlakatda ishlab chiqilgan qandaydir
texnologiyani xorijiy filiallarda joriy etishda yuqori malakali kadrlar kerak
bo’ladi.
Boshqaruv
xodimlari
malakasini
oshirish.
Ko’p millatli
korporatsiyalar barcha xodimlarda korporativ tizim tushunchasini hosil
qilish uchun xorijliklarni o’z mamlakatidagi bosh kompaniyaga yoki uning
hududiy bo’limlariga jo’natadi, mahalliy kadrlarni esa xorijga yuboradi.
Ixtisoslashgan faoliyat mamlakatlar bo’yicha taqsimlangan ba’zi
firmalarda, boshqaruvchida birlashgan yondashuvni rivojlantirishning
yagona yo’li xorijga uzoq muddatga xizmat safariga jo’natishdir. Xorijga
jo’natish boshqaruvchida turli xil ijtimoiy tizimlarda ishlash qobiliyatini
rivojlantirishi mumkin va shuning uchun bosh firma yoki uning xorijiy
filiallarida yuqori lavozimlarni egallash uchun yaxshi tayyorgarlik bo’ladi.
Nazorat. Ko’p millatli kompaniyaning tashkiliy rivojlanishini
muvofiqlashtirish va filiallarda ishlab chiqarish faoliyatini nazorat qilish
uchun xodimlarni qisqa muddatli xizmat safarilariga jo’natish va bir
ishdan boshqa ishga ko’chirish qo’llanadi. Bu maqsadlarga bosh firmadan
xizmat safariga yuborilganlarning barcha narsalarni umumfirma holati
bilan baholashga odatlanishi, lavozimlarni tez-tez o’zgartirish yaxlit tizim
haqida bilim olish imkoniyatini berishi orqali erishiladi. Bosh firma va
filiallar o’rtasida tajriba va kadrlar almashishi yo’li bilan yangi korporativ
madaniyat vujudga keladi. Bu firma oldiga qo’yilgan vazifalarning
bajarilishini nazorat qilish vositasi bo’lishi mumkin.
