22
Zamonaviy sistemasini rivojlantirish dunyoda 3 ta asosiy tendensiyalarga bog’liq.
Birinchisi,
tashish sifatining yuqoriligi, qulayligi, xavfsizligi, energiya xarajatlarin-
ing qisqartirilishi va atrof muhit ekologiyaga salbiy ta’sirining qisqartirilishi inobatga
olinadi.
Ikkinchi tendensiya sifatida, ilmiy- texnik jarayonlarning
tashishni tashkil-
lashtirishda texnologiyadan foydalanishlari samaradorligi hisobga olinadi. Bunga mi-
sol tariqasida havo transportini keltirish mumkin. Chunki xalqaro turizmning
rivojlanishida yangi keng qamrovga ega bo’lgan charter samalyotlari o’z hissasini
qo’shdi. Bunda samalyotga mantiqiy transport vositasini boshqarish sistemasi
yo’lga qo’yilgan edi. Bu sistema orqali transportlar to’g’ri taqsim qilinib
boshqarilardi.
Transport sistemasini rivojlantirishning uchinchi
jarayoni davlatning bu ten-
densiyaga ta’siri inobatga olinadi. Ko’plab sanoatlashtirilgan rivojlangan mamla-
katlarda transport tizimi boshqa xo’jalik sohalaridan ko’ra ko’proq nazorat va
faoliyatning rivojlantirilishi davlat tomonidan amalga oshiriladi. Chunki bu tizim
mamlakatning butun bir iqtisodini rivojlantirishga, milliy xavfsizlikni ta’minlashga va
xo’jalik mahsulotlarning butun saqlanishi uchun asosiy vosita turi bo’lib hisobla-
nadi. Jamiyat uchun ham aynan ijtimoiy ahamiyatga ega bo’lgan,
turli xil ushlanib
qolishlardan holi, o’z vaqtida kerakli manzilga yetkazib qo’yadigan transport vositasi
juda muhim. Bu esa o’z navbatida doimiy faoliyatda bo’lib turgan transport bo-
zoriga bo’lgan ehtiyojni yuzaga keltiradi.
Bunday vaziyatda albatta davlatning bu bozorni qo’llab- quvvatlashi juda muhim
sanaladi.
Turistik talabning asosiy xususiyatlaridan biri, u transport vositalarini quyidagi
yo’nalishlarga ko’ra rivojlantirishga olib keladi. Bu texnik
vositalarning tezligini
oshirish (reaktiv aviatsiya – 1000 km/soatdan ortiq; temir yo’l magistrali 300 km/s ga-
cha; yo’l avtomobillari 150 km/s tezlikkacha), yo’lda ketadigan vaqtni qisqartirish
bo’lib, to’g’ridan to’gri transport aloqalarini turistik oqimlarning asosiy
yo’nalishlarida o’rnatish.
Yo’lovchilarni charter aviareyslarida tashish.
Boshqa doimiy va to’liq aviareyslardan farqli ravishda uchish jadvalidan holi
bo’lgan charter avia yo’nalishi ham mavjudki, u o’ziga xos xususiyatlarga ega. Ular
quyidagicha:
1.
Charter reyslari kimningdir buyurtmasiga asosan amalga oshiriladi, ya’ni avia-
kompaniya bilan aloqani barcha charter tashish xarajatlarini to’lashga
undagi
chiptalar sotilishi xavf- xatarini o’z bo’yniga olishiga tayyor boshqa bir
tomonning mavjud bo’lishi;