Real elektr yuritmalarni loyihalashda turli tuzilishdagi rezis-
torlaming issiqlik hisobi bajarilib, shunga asosan katalogdan mos
kelgan elementlar tanlanadi.
2.6. MUSTAQIL QO‘ZG‘ATISH CHULG‘AMLI
0 ‘ZGARMAS TOK DVIGATELI MAYDONI
KUCHSIZLANGANDAGI MEXANIK TAVSIFLARI
Dvigatellar asosan nominal magnit oqimida ishlaydi, ya’ni
mashina to‘yinishga yaqin bo‘lib, uning magnit oqimini oshirib
b c ‘lmaydi. Chunki bunda qo‘zg‘atish chulg‘amida kuchlanish
ortishi va u qizishi mumkin. Dvigatel magnit oqimini faqat ka-
mayish tomonga o ‘zgartirish mumkin.
Dvigatelning rostlash imkoniyatlaridan to‘liq foydalanish
maqsadida ko‘pincha magnit oqimi kamaytiriladi.
Magnit oqimi nominal qiymatidan farqli bo‘lgan
Фх
uchun
U= Unom=
const holatda dvigatelning mexanik tavsiflarining
tenglamasi quyidagi ko‘rinishga ega bo‘ladi:
(243>
. Bu tenglamadan ko‘rinib turibdiki, maydonning har bir
Ф* <
Ф1Ю
т
qiymatiga ideal salt yurish tezligi mos keladi va me
xanik tavsiflaming qiyalik koeffitsiyentlarining
%
qiymati to‘g ‘ri
keladi. Bunda Ф* kamayishi bilan
(йох
va
%
ning qiymatlari
ortadi.
Oqimning
Фтт
qiymatida tabiiy mexanik tavsifdagi tezlik
ning og‘ishi:
Aa>q =a>B-
=
C
- f ^ M
4
(2.44)
M
Oqim Ф, bo‘lgandagi sun’iy tavsif uchun
bo‘ladi, bundan:
(2.46)
Shunday qilib, oqim kamaytirilganda tezlikning tushishi ideal
salt yurish tezliklari nisbatining kvadratiga mutanosib ravishda
ortar ekan.
Endi dvigatelning elektromexanik va mexanik tavsiflarini
oqimning turli qiymatlarida ko'rib chiqamiz.
Agarda Ф/ =
Ф,ют
bo‘lsa yakor toki va momenti uchun mos
masshtablar tanlanadi. Bu holda elektromexanik va mexanik
tavsiflar ustma-ust tushadi (2.14-rasmdagi
1
to‘g‘ri chiziq).
Yakordagi tok
IqA.
tezlik со = 0 bo‘lganda
Iqt
=
UR'
bo‘lganligi
uchun
, qiymati magnit oqimi qiymatiga bog‘liq emas. Bundan
kelib chiqadiki, magnit oqimlar Ф?< Ф/ Ф^< Ф? bo‘lganida
dvigatelning elektromexanik tavsiflari
2, 3
punktir chiziqlarda
tasvirlanganidek bo‘ladi hamda ularga mos keladigan mexanik
tavsiflar 2 va 3 chiziqlar ko‘rinishida bo‘ladi. Bu yerda quyidagini
e’tirof etish mumkin:
