“Yashil iqtisodiyot sari: nazariy va amaliy yondashuvlar tahlili”
mavzusidagi xalqaro ilmiy-amaliy anjuman
11
http://www.ijmra.us, Email: editorijmie@gmail.com.
6. Султонмуродов
Б.Б.
Развитие
зелёного
финансирования
инвестиционных проектов, “Innovations in Science and Technologies” scientific
electronic journal SPECIAL ISSUE www.innoist.uz
February, 2024 ISSN: 3030-
3451 International Scientific Seminar “Green Economy - Successful Future of
Uzbekistan”.
YASHIL IQTISODIYOTNI SHAKLLANTIRISHDA DAVLAT IQTISODIY
SIYOSATINING OʻRNI
X.S.Asatullayev – Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti, “Iqtisodiyot”
kafedrasi mudiri i.f.n., professor
Bugungi kunda «yashil iqtisodiyot» istiqbolda barqaror rivojlanishning asosi sifatida
qaralmoqda va uni harakatga keltiruvchi kuch «yashil» texnologiyalarga
kiritilayotgan investitsion mablagʻlar hisoblanadi. Mazkur texnologiyalar energiya
va
resurslarni tejash, uglerod chiqindilarini kamaytirish, muqobil energiya
manbalaridan
foydalanish, organik qishloq xoʻjaligi mahsulotlarini yetishtirish,
chiqindilarni qayta ishlash, umuman iqtisodiyotni tabiat
va atrof-muhitga zarar
keltirmasdan rivojlantirishga hamda insoniyatning ekologik xavfsizligini
ta’minlashga xizmat qiladi. Albatta bunday chora tadbirlarni davlat tomonidan
qoʻllab quvvatlamasdan turib erishish mushkul.
Zamonaviy bozor iqtisodiyoti sharoitida “resurs talab qiluvchi iqtisodiyot modeli”
sarf xarajatlarning oshishiga va ishlab chiqarish samaradoligini
kamayishiga olib
keladi. Mana shu muammolarni bartaraf etish uchun Yevropa mamlakatlari
tomonidan “Yashil iqtisodiyot” konsepsiyasini yaratish bosh maqsad qilib olindi.
Hozirgi kunda yashil iqtisodiyot boʻyicha bir gurux iqtisodchi olimlar tomonidan
uning mazmun mohiyati boʻyicha bir qator yondashuvlar berilgan boʻlsada
lekin
ularda aniq bir mazmunga ega boʻlgan yakdil fikrlarni uchratish qiyin. Yashil
iqtisodiyot bu inson turmush farovonligini yaxshilashga qaratilgan iqtisodiy
faoliyatning natijalari boʻlib hisoblanadi. Rivojlangan
mamlakatlar resurslardan
samarali foydalanib raqobatbardoshlik muhiti va ish oʻrinlarini yaratish asosiy
muhim omillar sirasiga kirsa, rivojlanayotgan mamlakatlar
uchun esa qashshoqlik
muammosini bartaraf etish va barqaror rivojlanish muhim sanaladi
13
.
Yashil iqtisodiyot nazariyasi quyidagi tamoyillarga asoslangan:
iste’mol qiymati va sifatning ustuvorligi;
tabiiy oqimlarga ergashish;
Chiqindilar iste’molga teng boʻlishi lozim;
nafislik va koʻp funksiyalilik.
tegishli qamrov darajasi;
turli xillik;
mustaqillik, oʻz-oʻzini tashkil etish, oʻz-oʻzini loyihalashtirish;
ishtirok etish va toʻgʻridan-toʻgʻri demokratiya;
inson ijodkorligi va rivojlanishi;
13
Кучеров А.В., Шибилева О.В. Концепция «зеленой» экономики: основные положения и перспективы
развития // Молодой ученый 2014, № 4, с.561 – 563.