• 10- §. Lekalo egri chiziqlari
  • ‘z b e k ist 0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi




    Download 13,35 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet60/237
    Sana11.12.2023
    Hajmi13,35 Mb.
    #116299
    1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   237
    Bog'liq
    Chizmachilik.I.Raxmonov. 2016

    2 - misol.
    T o 'rt m arkazli o 'ra m a yasalsin (2.41-shakl, 
    b
    ).
    Yechish.
    T o 'rt m arkazli o 'ram an in g m arkazlari qilib biror berilgan 
    kvadratning yoki o 'z im iz tanlab olgan 
    ABCE
    kvadratning uchlari olinadi 
    va kvadrat tom onlari davom ettiriladi. Bu kvadratning biror, m asalan, 
    В 
    uchidan 
    R=AB
    radius bilan birinchi 
    A I
    yoy chiziladi. S o 'n g ra С uchidan 
    R,=C1
    radius bilan ikkinchi 
    12
    yoy chiziladi. Shundan keyin 
    E
    uchidan
    100


    a) 
    b)
    3.41-shakl.
    R2=E2
    radius bilan uchinchi 
    23
    yoy o ‘tkaziladi. Keyin 
    A
    uchidan 
    R,=A3 
    radius bilan to ‘rtinchi 
    34
    yoy chiziladi. Yana 
    В
    nuqtadan 
    R4=B4
    radius 
    bilan beshinchi yoy chiziladi va hokazo. Bu yoylardan tashkil topgan 
    egri chiziq to ‘rt m arkazli o ‘ram a b o 'lad i. K o ‘rinib turibdiki, bu yerda har 
    gal chiziladigan yoyning radiusi 
    AB=BC=CE=AE
    uzunlikda ortib boradi.
    10- §. Lekalo egri chiziqlari
    K onus kesim lari geom etrik, ballistik, optik, akustik, estetik va boshqa 
    ajoyib hususiyatlarga ega b o ‘lib, ulardan fan va texnikaning turli sohalari- 
    da, k o ‘p hodisalar va jaray o n lam i tadqiq qilishda keng foydalaniladi.
    Tabiatdagi hod isalam ing k o ‘pida konus kesim larining barcha turlarini 
    uchratish m um kin. Q uyosh tizim idagi ham m a jism lar quyosh atrofida el­
    lips b o ‘ylab harakatlanadi. Q uyosh tizim iga boshqa yulduzlar tizim idan 
    kirib qolgan osm on jism lari, agar ulam ing harakatiga Q uyosh tizim ining 
    sayyoralari sezilarli ta ’sir etm asa, quyosh atrofida giperbolik orbita 
    b o ‘ylab harakatlanadi va Q uyosh tizim ining o ‘sha orbita b o ‘yicha tash- 
    lab ketadi. Y em ing su n ’iy y o ‘ldoshlari va tabiiy y o ‘ldoshi - O y yer atro­
    fida ellips b o ‘ylab harakatlanadi. B oshqa sayyoralarga yuborilgan kos- 
    m ik kem alar dvigatellari ishlab b o ‘lganidan so ‘ng (tezligiga b o g ‘liq ra­
    vishda) boshqa tizim ilar yoki Q uyoshning tortish kuchi bilan tenglash- 
    guncha parabola yoki giperbola b o ‘ylab harakatlanadi (3 .4 2 -shakl). 
    Likopchali antennalar parabolik xususiyatga ega.

    Download 13,35 Mb.
    1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   237




    Download 13,35 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    ‘z b e k ist 0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

    Download 13,35 Mb.
    Pdf ko'rish