111
bilan bog'lash mumkin. Ota-onalarning o'limi ham bolalik qo'rquvining keng tarqalgan shakli bo'lib,
ko'pincha kattalarning o'zlari tomonidan yaratiladi. Ular ko'pincha turli xil ertak qahramonlari va multfilm
qahramonlarining qo'rquviga asoslangan. Qo'rquvni yo'qotish uchun turli xil usullardan foydalanish
mumkin. Bular o'yin terapiyasi, ertak terapiyasi, art-terapiya (turli "qo'rqinchli" belgilar chizish, salbiy
belgilarni modellashtirish), shuningdek musiqa terapiyasi va raqs terapiyasi.
Bolalarning qo'rquvini engish uchun siz turli xil psixologik ta'sir usullaridan foydalanishingiz
mumkin (o'yin terapiyasi, izoterapiya, ertak terapiyasi, musiqa terapiyasi, raqs terapiyasi, proektsion
usullar, yengillik va o'zini o'zi boshqarish usullari)Qo'rquvni to'g'irlash bo'yicha ishlar bir necha bosqichda
amalga oshi
Qo’rquv asoratlari
Bolalarda qo’rquv holati oqibatida jur’atsizlikni yuzaga keltiradi.Bolaning irodasi susayib,o’z
kuchiga nisbatan ishonch yo’qoladi.Bunday holatda bola boa-bora bola asabini taranglashtirib,uni vahimaji
qilib qo’yadi.Bola qo’rqqan paytida bosh miyadagi qo’rquvga nisbatan asab markazi boshqa asab
markazlarini to’rmizlab ,qorong’idan himoyalash instinktini yuzaga keltiradi.Bola qo’rqqan sari qo’rqqan
naesalari bosh miyadi aks etishi kuchayaveradi Ba’zan qattiq qo’rquv ta’sirida bolalarda nutq faoliyati
buzilishi,duduqlanishi kuzatilishi mumkin.
Bolalarda tasavvur, ko’z oldiga keltirish qobilyati o’ta kuchli rivochlangan bo’lib u ertak
qahramonlarni osonlik bilan xayolida jonlantira oladi.Salbiy qahramonlar qo’rquvni keltirib chiqarsa
,ijobiylari unga qo’rquvni yengishga yordam beradi.Bolani salbiy qahramonlar ijobiylaridan qattiq
qo’rqishiga ishontirish kerak.Bolaga uyquga yotishdan oldin o’yinchoqlar bilan vaziyatli o’yin o’ynashi
lozim.Bunda bolaga salbiy qahramonni jonlantirish vazifasi beriladi.Natijada bola o’zi qo’rqqan narsani
ko’z oldiga keltiradi,bu obraz xayolida kichiklashib,kuchsizlashib yo’qoladi.
Foydalangan adabiyotlar
1.Kichik bolalarda katta qo’rquvlar Zebinso Ahmedova.
2
.Qo‘rquvdan qo‘rqasizmi yoki qo‘rquv jumbog‘i Xenning Kyoler
