II BOB.
SUG‘URTA SOHASroA QO‘LLANILADIGAN
ASOSIY ATAMA VA TUSHUNCHALAR
2.1. Sug‘urta fondini tashkil etish bflan bog‘iiq atamalar
Sug'urtada fondining shakllanishi bilan bog'liq atama va tu
shunchalarga quyidagilami kiritish mumkin.
Sug'urta munosabatlarida quyidagi tomonlar qatnáshadilar.
Sug‘urta vositachilari
— sug'urtalovchi va sug'urtalanuvchi
o'rtasida vositachiiik vazifasini bajamvchi yuridik shaxs. Maqömi
bo'yicha vositachi sug'urtalanuvchining
manfaatlarini himoya
qiladi. Ko'rsatgan xizmatlari uchun vositachi tegishh vositachiiik
haqini oladi.
Risk
- bitta kutilayotgan hodisa bo'yicha
xavfning yuzaga
kelishi. Risk tushunchasi ko'rinishlarining xilma-xiUigi,
ulaming
sodir bo'hshi natijasida yuzaga kelgan oqibatlarning og'irligi, ro'y
berishi sababh paydo bo'lgan zarariami mutlaq tugatishning imko
niyati bo'lmaganligi sug'urta ishini
tashkil etish uchun asos
yaratdi. Shunday qüib, risk sug'urtaviy
huquqiy munosabatlami
shakhantirish uchun shart-sharoit yaratadi. Risk —
riskh holat-
laming yagonahk va o'zaro aloqadorlik yig'indisidir.
Sug'urta fanida risk tushunchasiga turiicha ta’riflar beriigan.
Jumladan, risk — bu konkret hodisa yoki hodisalar yig'indisi
bo'hb, ular sodir bo'lgan taqdirda sug'urta kompaniyasi qopla
malar to'laydi. Risk sug'urta obyekti bilan to'g'ridan-to'g'ri bog'
langan. Obyektga risk salbiy ta’sir ko'rsatib, uni shikastlashi yoxud
nobud qihshi mumkin. Shu tufayh risk bu yagona tasodifiy hodisa
bo'hb, uning ro'y berishi inson ongiga yoki irodasiga bog'hq emas.
Sug'urta risklarining ro'yxati sug'urtalovchining sug'urta javob-
garligi hajmini tashkil etadi.
Risk bahosining puldagi ifodasi sug'urta tarif stavkasini
tashkil
etadi.
Download
