Berilgan korroziya V
Q
q
ayt
sharoitida qaytariluvchi elektrodli potentsial katod
reaktsiyasi V
K
q
ayt
ga yaqin hollarda korroziya toki
kichkina va metall yuqori
korroziyabardoshlikka ega .
Shu sababli elektromusbat metallar Au, Pt, Ag, Cu hamda Sn va Pb ni
potentsiallari kichkina elektromanfiy qiymatli bo‘lganligidan ko‘pchilik muhitlarda
yuqori karroziyabardoshlikka ega.
Au,
Pt,
Ag-barcha
muhitlarda korroziyabardosh. (ba’zi yuqori
kontsentratsiyali kislotadan tashqari)
Cu, Sn, Pb-nam havoda,
dengiz suvida, bir
qancha organik kislotalarda
korroziyabardosh.
Ba’zi metallarning atmosferadagi korroziyalanish tezligi quyidagicha:
Korroziyabardosh sustlanuvchi metallar
Metallni katta manfiy qaytariluvchi elektrodli potentsiali bo‘lishiga
qaramasdan, katta anod qutblanishi natijasida P
Q
, korrozion elementda katta emas
korrozion tok o‘rnatiladi va metall juda sekin tezlikda yemiriladi.(formula 6)
Metallni passivlik-sustlik holati uning yuzasida himoya plyonkalarini hosil bo‘lishi
bilan bog‘liq.
Ko‘pchilik sanoat qotishmalari mana shunaqa sust holatga o‘tish qobiliyatiga
ega. Ko‘pchilik metallar uchun sust holatga o‘tish oksidlovchi (tarkibida kislorod
bor) muhitlarda paydo bo‘ladi va o‘z-o‘zidan havoda ham.
Havoda o‘z-o‘zidan sustlashish qobiliyatiga eng ko‘p moyil (“sklonyon”)
metallar bu titan, alyuminiy, xrom.
Titan sustlashgan holda o‘zining korroziyabardoshligi
bilan oltin va
platinadan keyingi uchinchi o‘rinda turadi. Bu sifatni–sustlik holatini–
korroziyabardoshlik qobiliyatini nam havoda hatto qizdirilgan holda ham
oksidlanmaydigan, oksidlanadigan va organik kislotalarda, dengiz suvida, issiq
ishqorlarda ham saqlaydi. Titan qotishmalari ham bu qobiliyatni saqlab qolgan.
Alyuminiy ham nam havoda, oksidlovchi va
organik kislotalarda yuqori
korroziyabardoshlikka ega. Lekin ishqorlarda yuqori tezlik bilan yemiriladi-
korroziyalanadi.
Barcha qo‘shimchalar va legirlovchi elementlar alyuminiyni qutblanishini
pasaytirada va korroziyabardoshligini pasaytiradi. Elektrmusbat metallarning (Fe,
Cu) qo‘shilishi alyuminiyni korroziyabardoshligini sezilarli pasaytiradi: 5% misli
alyuminiy
qotishmasi-duralyuminiy, rux qo‘shilgan puxtalikdagi qotishma V95;
kremniy qo‘shilgan murakkab silumin AK8M, issiqbardosh qotishma AK4 va h.k.
lar korroziyabardoshligi toza alyuminiynikidan ancha past. Elektromanfiy
elementlar Si, Mn, Mg lar alyuminiy sustligini pasaytirmaydi, korroziyabardoshlikni
pasaytirmaydi. Shuning uchun sodda – oddiy silumin korroziyabardoshligi toza
alyuminikiga yaqin. Marganets hatto korroziyabardoshlikni oshiradi xam.
