260
sovuqqa chidamli, kuzgi va bahorgi sovuqlarga chidamli. Urug„idan va vegetativ
usulda ko„payadi, o„t aralashmalarida etilgan urug„i to„kilib ham o„sib chiqadi.
Azotli o„g„itlar hosiliga va sifatiga ijobiy ta‟sir qiladi. Kuzda o„t
aralashmalaridan 5-7 kg urug„ ekiladi, chuqurligi 0,5-1,5 sm bo„ladi.
Tabiiy
o„tzorlarda qo„ng„irboshning har xil turlari uchraydi
Ko„p o„rimli mastak. Lolium multiflorum L. siyrak tupli ko„p yillik popuk
ildizli o„simlik. Ko„kat va pichan uchun ekiladi. Pichanning 100 kg da 4,9 kg oqsil,
ko„katida 1,2 kg oqsil va 20 ozuqa birligi mavjud. Pichan hosili 4-6 t, o„tzorda 3-4
yil hosil beradi. Poyasi somonpoya, silliq, tik o„sadi, balandligi 50-120 sm. Bargi
ingichka, uzun, chetlari qirrali, boshog„i turli shaklda, 1000 ta urug„ini vazni 2,1 g.
Urug„i 1-4 °C unadi, maysa 4-5 °C sovuqqa bardoshli. Sug„oriladigan
sharoitda 5-6 o„rim beradi, pichan hosili 200 s/ga. Tez gullaydi bir yilda 2-3 urug„
hosilini beradi (20 s/ga). Bir joyda 3-4 yil hosil beradi. Birinchi yili urug„ hosili 8-
12 s/gani tashkil qiladi. Bu o„tning kamchiligi o„tzordan erta yo„qoladi.
Ikkinchi
yili birinchi o„rimdan keyin o„simlik soni o„tzorda keskin kamayadi, o„t
aralashmalarida bu o„tning borligi sezilmaydi. Buning sabalari hali topilmagan.
Issiq va nam iqlimga moslashgan. O„rta Osiyoda keng tarqalgan.
Yaxshi
qishlamaydi. Birinchi yili yaxshi o„sadi, ikkinchi yili 3 o„rim beradi.
Yerni tayyorlash boshqa o„t o„simligi kabi tayyorlanadi. Mastakga azotli
o„g„itlar ko„p talab qilinadi. Ekishdan oldin 60-90 kg/ga sof modda hisobida azot
qo„llanadi. O„zbekistonning janubida mastakni
fevral oyining oxirida, shimoliy
hududlarda - mart oyida, yozda-avgustda va kuzda oktyabrning o„rtalarida ekiladi.
O„t aralashmalarida mastakning ekish me‟yori 6-8 kg/ga, sof ekishda 10-12 kg/ga.
O„t aralashmalari tez-tez sug„oriladi, sug„orish me‟yori 700-900 m
3
/ga. O„t
aralashmasi pichan uchun dukkakli o„tning gullashida o„riladi.
Urug„ uchun mastak keng qatorlab ekiladi, qator orasi 60 sm. Keng qatorlab
ekilganda egatlar orqali sug„oriladi. Hosil 75% boshoqchalar yetilganda o„riladi.
Yoppasiga qatorlab ekilganda 10-13 kg, keng qatorlab ekilganda 7-8 kg urug„
ekiladi. Pichan tayyorlash uchun boshoqlanish davrida o„riladi, urug„
uchun
dumbul pishish davrida o„riladi, quritilib yanchiladi, tozalanadi
.
