У b o b
Qaysi mutafakkir yoki olim,
shoir yoki yozuvchining
asarlarini olib ko'rmang, ularning hech qaysisi o'z ijodiy
faoliyatida inson hissiyotlarining eng kuchli va sirlisi,
seijilo va sehrlisi hisoblangan muhabbatni chetlab o‘ta
olmagan. Insoniyat bor ekan,
m uhabbat odam ni sirli
tuyg‘ular olamiga yetaklagan, uni yengib bo‘lmas g'ovlar-
dan o'tishga va cho'qqilam i zabt etishga undagan, uni
rag'batlantirgan, unga baxtiyor onlarni tuhfa etgan.
Hatto o lim to'shagida yotgan kishiga ham umid bag'ish-
lab, hayot nash’asini surdirgan, oddiy kunlariga kamalak
jilolarini armug‘on etgan,
uning atrof-m uhitni hamda
o ‘zligini idrok qilishi uchun turtki bo'lgan. Shaxs ruhiyati-
da hatto o'ziga ham nom a’lum bo'lgan qudratni kashf et
gan. K o'hna va hamisha navqiron hisoblangan bu insoniy
tuyg'u hammaga barobar aziz va muqaddasdir.
Buyuk olim Abu Ali ibn Sino o'z asarlaridan birida
kuchli muhabbatni izohlar ekan,
uni kasallik sifatida
ta ’riflaydi va «davolanish» yo'llarini ko'rsatib o'tadi:
muhabbat o'tida qiynalib azob chekayotgan ikki qalbni
birlashtirishni
maslahat beradi. Shuningdek u yana
m a’lum ob’ektiv sabablarga ko'ra, ya’ni dinidagi, salo-
matligidagi, yoshi va ijtimoiy
kelib chiqishidagi va shu
kabi tafovutlarga asoslanib, qalblarni birlashtirish
imkoni bo'lmasa, unda odamning
ruhiy xususiyatlariga
ko'ra turlicha davo choralami qo'llashni tavsiya etgan.
Masalan, hissiyotni boshidan kechirayotgan odamni
sevgilisidan sovutish,
hissiyotni zaiflashtirish, hissiyotni
boshqa shaxsga ko'chirish, chalg'itish, organik ehtiyoj-
lam i qondirish orqali muhabbat
hislarini susaytirish
shular jumlasidandir.
Shunisi taassuflanarliki, hozirgi kunga qadar muhab
bat tushunchasiga yagona ilmiy ta ’rif, tavsif berilma-
gan, bevosita unga bag'ishlangan ilmiy asarlar nihoyat
da kam. Kishilar ongida bo'lgani
kabi badiiy asarlarda