— X o‘sh, keyin nima qilding?
— Qirq sakkizdan uyog‘ini ko‘chiraverdim. Tavak-
kalda.
Ertasiga o‘qituvchi yozma ishlarimizning natijasini
o‘qib berdi. Turkon bilan menga a’lo qo‘yibdi.
— Endi men sizlarga
sinfdoshingiz Murodning
yozma ishini o‘qib bermoqchiman, — dedi u kutilma-
ganda. — Mana, eshitinglar, Birinchi savol: «Bolani
kasaldan saqlash uchun nima qilmoq kerak?» Javob:
«Tez eskirmasligi, bejirim va ozoda bo‘lishi
uchun
ulami ehtiyot qilish, vaqti-vaqti bilan dazmollab tu-
rish kerak».
Hamma sharaqlab kulib yubordi.
— Jim bo‘linglar! Endi ikkinchi savolga o‘taman.
«Kasalning oldini olish uchun bolaning o‘zi nima qil-
mog‘i kerak?» Mana, Murodning yozgan javobi: «Uni
tez-tez cho‘tkalab turish kerak.
Changini qoqib
bo‘lgach, qoziqqa ilib qo‘ying. Mavsumi o‘tgandan
keyin esa bo‘xchaga tugib, sandiqqa solib qo‘yish
kerak. Mabodo u qattiq kirlangan bo‘lsa, qaynoq
suvga solib, sovun bilan ishqalab yuvish, keyin oftob-
da yoyib quritish lozim».
Kulaverib bolalaming ichagi uzilayozdi. Murod
ning sha’niga har xil kesatiq gaplar yog‘ilib ketdi.
Boyoqish qattiq o‘sal bo‘ldi.
— Axir bu gaplami men o‘zim to‘qiganim yo‘q,
kitobdan olib yozdim-ku, — dedi u oxiri yig‘lamsirab.
— Ha, balli, kitobdan ko‘chirgansan, bilaman, —
dedi o‘qituvchi. — Ammo shunda ham yanglishibsan.
«Bola tarbiyasi» o‘miga «Kiyim-boshga qarash» degan
bobni ko'chiribsan.
— Zaynab menga shundoq degan edi.
0 ‘qituvchi yalt etib menga qaradi.
— Iya, Zaynab, o‘rtog‘ingga ko‘chirmachilik-
ni o‘rgatganing yetmaganidek,
yana aldaysanmi
ham?
Endi orqaga chekinib bo‘lmaydi. Shuning uchun:
137
— Men hecham aldaganim yo‘q, afandim, —
dedim. — Savollarga kitobning qaysi betidan javob
topish mumkinligini aytib berdim, xolos.
0 ‘qituvchimiz Murodning kitobini ochib ko'rgan
edi, masala ravshan bo‘ldi.
— Baribir buni oyingga aytib bermasam bo‘lmay-
di, — deb o‘qituvchi menga po'pisa qildi.
Oyimni maktabga chaqirib,
nima yomonlik qilga-
nimni aytishdi. Kechqurun uyda toza dashnom eshit-
dim. Dadam:
— Juda noma’qul ish qilibsan, qizim, chakki
bo‘pti, — deb koyib berdilar.
Yaxshiyamki o‘sha kuni buvam biznikida edi.
Buvam jonimga ora kirdi.
— Bo‘ldi endi, bolamni ko‘pam koyiyvermang-
lar, — dedim buvam yonimni olib. — 0 ‘rtog‘iga aytib
bergan bo‘lsa nima qipti, osmon uzilib yerga tushibdi-
mi? 0 ‘zi kitobdan ko‘chirib olmapti-ku, axir.
—
Birovga aytib berdi nima-yu, ko‘chirib oldi
nima, ikkoviyam bir go‘r, — dedi oyim hovuridan
tushmay.
— Bas endi, bo‘ldi... Maktabda bu ishni kim qil-
magan deysan...
Metin luqma tashladi:
— Lekin hammayam qo‘lga tushavermaydi-da.
Ilojim qancha, bo‘lar ish bo‘ldi endi. Shundoq
bo‘lsayam o‘rinsiz ta’nalar eshitib, dilim xufton bo‘ldi.
Ayniqsa, Metinning gap-so‘zi oshib tushdi.
Ikki gap-
ning birida nuqul: «Chakki bo‘pti-da. Buni eplagan
odam qiladi. Qo‘lga tushib, sharmanda bo‘lishning
nima keragi bor!» deb piching qiladi.
Xatingni kutaman. Iloji boricha to‘laroq yoz.
Maylimi?
X o‘p, yaxshi qol. Senga muvafFaqiyat tilab:
