• Jismoniy rivojlanish indeksi .
    		•

    Antropometrik standartlar




    Download 4,66 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet58/76
    Sana04.12.2023
    Hajmi4,66 Mb.
    #110808
    1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   76
    Bog'liq
    DARSLIK

    Antropometrik standartlar – bu, tarkibi bo’yicha (yoshi, jinsi, kasbi va h.k.) bir xil 
    bo’lgan odamlarning katta kontingentini tatqiq qilish paytida olingan jismoniy rivojlanish 
    belgilarining o’rtacha qiymatlari. Antropometrik belgilarning o’rtacha kattaliklari 
    (standartlar) matematik statistika usuli bilan aniqlanadi. Har bir belgi uchun o’rtacha 
    arifmetik kattalik (M – mediana) va bir turdagi guruhning (normaning) chegaralarini 
    belgilaydigan o’rtacha-kvadratik og’ish (S – sigma) hisoblab topiladi. Masalan, agar 
    talabalarning o’rtacha bo’yi 173 (M) 
    6 (S) sm bo’lsa, unda, sinovdan o’tganlarning 
    ko’pchiligini (68–
    santimetrdan to 179 (173+6) santimetrgacha
    bo’ladi. 
    Baholash uchun, avvaliga sinovdan o’tuvchining ko’rsatkichlarini standart 
    ko’rsatkichlardan farqi aniqlanadi. Masalan, sinovdan o’tayotgan talabaning bo’yi 181,5 
    sm, standartlar bo’yicha o’rtacha ko’rsatkich esa – 173 sm (S 
    6 bo’lganda), demak, 
    ushbu talabaning bo’yi o’rtachadan 8,5 sm baland. Keyin, olingan farq S ko’rsatkichiga 
    bo’linadi. Baholash, olingan xususiy ko’rsatkichning kattaligiga bog’liq holda aniqlanadi: 
    2,0 dan kam bo’lsa juda pa
    an to 
    acha pa
    an to 
    acha
    o’rtachadan pa
    an to +0,5 gacha 
    acha; + 0,6 dan to +1,0 gacha 
    o’rtachadan yuqori; +1,0 dan to +2,0 gacha 
    baland, +2,0 dan yuqo
    juda baland. 
    Bizning misolimizda xususiy ko’rsatkichning kattaligi 8,5 
    emak, sinovdan 
    o’tayotgan talabaning bo’yi “baland” degan bahoga mos keladi. 
    Jismoniy rivojlanish indeksi. Bu, jismoniy rivojlanish ko’rsatkichlari bo’lib, ular 
    apriorli matematik formulalarda ifodalangan har xil antropometrik belgilarning nisbatini 
    bildiradi.Indekslar usuli jismoniy rivojlanishning proporsionalligi o’zgarishlarini orientirli 

    162 
    baholashga imkon beradi. Indeks – ikkita yoki bir nechta antropometrik belgilar 
    nisbatining kattaligi. Indekslar, antropometrik belgilarning bog’liqligi (vaznni bo’y bilan, 
    o’pkaning tiriklik sig’imi bilan, kuch va h.k. bilan) asosida tuziladi. Har xil indekslar har 
    xil miqdordagi belgilarni qamrab oladi: oddiylari (ikkita belgini), murakkablari – ko’proq. 
    Eng ko’p uchraydigan indekslar. 

    Download 4,66 Mb.
    1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   76




    Download 4,66 Mb.
    Pdf ko'rish