Tabiiy fanlar bo‘yicha Milliy o‘quv dasturini amaliyotga joriy etish
7
• Izohlovchi modellar va tasvirlarni anglash, yaratish va ulardan foydalanish;
• Tegishli pragnozlar qilish va asoslash;
• Izohlovchi farazlarni taklif etish;
• Ilmiy bilishning jamiyat uchun amaliy ahamiyatini tushuntirish;
Ilmiy tadqiqotlarni loyihalash va baholash kompetensiyasiga
oid ko‘nikmalar quyidagilardir:
• Berilgan muammoni ilmiy tadqiq etish usullarini baholash;
• Ma’lumotlarning ob’yektivligi va ishonchliligini ta’minlashda
olimlar
tomonidan qo‘llniladigan usullarni tavsiflash va baholash;
• Ilmiy tadqiq etilishi mumkin bo‘lgan savollarni farqlash;
• Berilgan muammoni ilmiy tadqiq qilish usulini taklif etish;
• Berilgan ilmiy tadqiqotda o‘rganilayotgan muammoni aniqlash;
Ma’lumotlani va dalilarni ilmiy talqin qilish kompetensiyaga oid
ko‘nikmalar quyidagicha:
• malumotlarni tahlil va talqin qilsh hamda tegishli xulosalar chiqarish;
• ma’lum bir ko‘rinishdagi ma’lumotlarni boshqa ko‘rinishda ifodalash;
• ilmiy dalil va nazariyalarga asoslangan mulohazalarni ilmiy bo‘lmagan
qarashlardan farqlay olish;
• ilmiy adabiyotlardan olingan matnlardagi faraz, dalil va xulosalarni aniqlash;
• turli manbalar (masalan, gazeta jurnal, internet) dan olingan ilmiy mulohaza
va dalillarni baholash
Fizik sistemalarga oid (fizika, kimyo, geografiya) Yoqilg‘i
qazilma
boyliklar, Katalitik konverter, Jismoniy mashqlar kabi topshiriqlarning ochiq
formatdagi savollariga javob topishda qiynalishgan.
Tirik
sistemalarga
oid
(biologiya,
geografiya)
Evolyutsiya,
Tikanbaliqning
hatti-
harakatlari, Asalari oilalarining nobud bo‘lish
sindromi
kabi topshiriqlarning ochiq formatdagi
savollariga javob topishda
qiynalishgan.
Tabiiy fanlar bo‘yicha Milliy o‘quv dasturini amaliyotga joriy etish
8
Chunki topshiriq shartida o‘quvchidan o‘z fikrini yozma bayon etish,
tahlil qilish,
taqqoslash, munosabat bildirish kabi ko‘nikmalarni
namoyish
etish talab qilinadi.
Natijalar o‘rganib chiqilganda15-16-yoshli o‘quvchilarda
bunday
ko‘nikmalar yetarli darajada shakllanmaganligi aniqlandi.
