Sharoblarning bakteriyalar ta’sirida loyqalanishi




Download 5,15 Mb.
Pdf ko'rish
bet71/123
Sana12.12.2023
Hajmi5,15 Mb.
#116621
1   ...   67   68   69   70   71   72   73   74   ...   123
Bog'liq
portal.guldu.uz-O`quv uslubiy majmua

Sharoblarning bakteriyalar ta’sirida loyqalanishi. 
Sut kislotali bakteriyalar sharobda rivojlanib uni loyqalatadi. Ularni rivojlanishi uchun bir 
ozgina azotli moddalar, kam miqdorda titrlanuvchi kislotalar va shakar, sulfitatsiya etarli 
darajada qilinmasligi sabab bo‘ladi. 
Shishadagi desert va quvvatlangan sharoblarga sut kislotalari bakteriyalar ba’zan 
infeksiya tushgan sharob materiallari bilan kupaj qilinganda tushadi. Spirt achitqilari 
rivojlanishini to‘xtatib, ularni cho‘kmaga tushiradi, sharobda deyarli biokimyoviy o‘zgarishlar 
bo‘lmaydi. 
Sharob loyqalanishini oldini olish uchun qo‘llanadigan usullar va moddalar. 

Sharoblarni achitqilar va bakteriyalar ta’sirida loyqalanishiga qarshi profilaktik 
choralar tavsiya etiladi: 

Sharobni tindirib, sulfitatsiya qilib, achitqilarning sof to‘plamini yordamida 
bijg‘ishni to‘liq o‘tkazish, bijg‘itishni katta rezervuarlarda sovitib olib berish kerak; 

Nim kislotali sharob materiallarini achitqilar cho‘kmasidan vaqtlik ajratib olish 
kerak, yuqori kislotaliklarini, aksincha, olmali-sut kislotali bijg‘ish uchun qoldirish kerak; 

Hamma texnologik operatsiyalarni o‘z vaqtida o‘tkazib, bunda iloji boricha 
sharob havo bilan minimal kontaktda bo‘lishi kerak; 

Saqlashda kerakli harorat sharoitlarini yaratish kerak. 
Mikrobial loyqalanishni oldini olish uchun sharobdagi mikroorganizmlarni yo‘qotish 
uchun pasterizatsiya, filtratsiya qilib, antiseptiklar qo‘shish kerak va kelajakda sanitariya 
qoidalariga rioya etish kerak. 


134 
Issiq quyishda sharobni 50-55ºC gacha isitib, dastlab 40ºS gacha isitilgan shishalarga 
quyish kerak. Kislorodni sharobdan chiqarib yuborish uchun inert gazlar (karbonat angidrid
azot) bilan unga ishlov beriladi. 
Shishalarda pasterizatsiyalash rejimida kameralarda 50±5ºC da 30 min ushlanadi. Kam 
spirtli sharoblarni 65ºC da pasterizatsiya qilinadi. 
Sentrifuga qilish (separatsiya) ko‘proq loyqa sharoblarni tinitish uchun qo‘llanadi. Bu 
usulda 99,8% achitqilar yo‘qotiladi, ammo sharoblar kislorod bilan ortiqcha to‘yinadi. 
Filtr-karton orqali filtrlash sharoblarni tiniq barqaror qiladi. Membranalarda sharoblarni 
filtrlasa sharobda achitqi va bakteriyalar qolmaydi. 
Sovuq steril quyishini steril quyish mashinalari, steril truboprovodlar, shisha, tiqin va 
havo steril bo‘lib, steril filtratsiya ta’minlansa qo‘llash mumkin. 
Ultrabinafsha nurlar bilan faqat sharob yuzasidagi mikroorganizmlarni o‘ldirish mumkin. 
SHaroblarni UB va IQ nurlar bilan ishlov berilsa, barqarorlik ta’minlanadi. 
Biologik barqaror sharobda mikroorganimlar o‘zlashtiradigan azotni yo‘qotib olish 
mumkin. Buning uchun achitqilarni ko‘p marotaba sharobda rivojlantirib, sentrifugalab yoki 
filtrlab achitqilar olib tashlanadi. 
Sharobdagi mikroorganizmga ta’sir etuvchi antiseptiklar ko‘pgina talablarga javob 
berishi kerak: 

qisqa vaqt ichida ko‘p miqdorda ist’emol qilinganda odam organizmi uchun 
zararsiz bo‘lishi kerak; 

kam miqdorda uzoq vaqt uni ist’emol qilsa zararsiz bo‘lishi kerak; 

odam organizmdagi bakterial flora uchun zararsiz bo‘lishi kerak; 

allergiya keltirmasligi kerak; 

mahsulotda ta’mi, hidi sezilmasligi kerak; 

miqdoriy va sifat analizi bilan oson aniqlanishi kerak; 

sharoblarning uzoq biologik barqarorligini ta’minlashi kerak. 
Oltingugurt (IV) oksidi (SO
2
) sharobchilikda konservant va antioksidant sifatida keng 
qo‘llanadi. Hamma sharoblar uchun 200 mg/dm
3
umumiy SO
2
va 20 mg/dm
3
erkin SO
2
miqdori 
ruxsat etilgan. Faqat nimshirin sharoblarni 300 mg/dm
3
umumiy va 30 mg/dm
3
SO
2
gacha 
sulfitatsiya qilish mumkin. 
Sorbin kislota - achitqilar keltiradigan loyqalanishga qarshi antiseptikdir. Ammo u 
oksidant emas, sut va sirka kislotali bakteriyalarga ta’sir qilmaydi. Sorbin kislotani sharoblarni 
quyishdan oldin ruxsat etilgan SO
2
miqdori bilan bir qatorda 200 mg/dm
3
miqdorda qo‘shiladi. 
Sharobchilikda yana piroko‘mir kislotaning dietil efiri, dimetildikarbonat, yuglon va 
plyumbagin, allilxantal (gorchitsa) yog‘i lizineks qo‘llanadi, ammo ularning salbiy tomonlari 
ham bo‘lgani tufayli keng ishlatilmaydi. 

Download 5,15 Mb.
1   ...   67   68   69   70   71   72   73   74   ...   123




Download 5,15 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Sharoblarning bakteriyalar ta’sirida loyqalanishi

Download 5,15 Mb.
Pdf ko'rish