|
-ISH.SUTNI ZICHLIGINI VA YOG`LIGINI ANIQLASHBog'liq portal.guldu.uz-O`quv uslubiy majmua
5-ISH.SUTNI ZICHLIGINI VA YOG`LIGINI ANIQLASH
________________________________________________________
Asosiy tushincha: Sut margarinning tarkibiy qismidan biri bo`lib, unga bir
qator ijobiy sifatlarni beradi. Vaholanki, sut bir qator talablarga javob
bergandagina margarinning sifati yaxshi o`rinda bo`ladi. Sigir suti toza hid va
ta`mga ega bo`lishi, ozgina sarg`imtirroq rangli bo`lishi, uning tarkibida yog` 3,2%
dan kam bo`lmasligi, quruq modda miqdori 8,0 % kam bo`lmasligi va kislotaligi
21
o
Ternerdan oshmasligi kerak.
Sut oqsili – bu sut albumini, sut globulinidir. Oqsilning umumiy miqdoriga
nisbatan kazein 80 %ni tashkil etishi mumkin. Sutdagi quruq qoldiqning
mavjudligi, sutning ozuqaviy kiymatini ifodalaydi va ularning kamayishi sutning
suv bilan suyultirilganligini ko`rsatadi. Sutda ham moyda eruvchan ham suvda
eruvchan vitaminlar hamda mineral elementlar mavjud. Sutga ikki bosqichda
ishlov beriladi. Birinchi – tozalash, ikkinchi – ivitish. Sutni bakteriyalardan to`la
tozalash maqsadida pasterizatsiya qilinadi.
Sutni ivitishdan maqsad margaringa sutli, nordon va xushbo`y ta`m berish va
hosil bo`lgan sut kislotasi ta`sirida margarinda bo`lishi mumkin bo`lgan
mikroflorani rivojlanishiga to`sqinlik qilish. Margaringa ivitilgan va ivitilmagan
sut aralash holda 1:1, 1:3 nisbatda qo`shiladi. Ivitilgan sutdagi xushbo`y ta`mni
diatsetil va diatsetoin moddalarining mavjudligi belgilaydi. Sut ivitish tomizg`ilari
margarin zavodlariga quruq holda keltiriladi. Ulardan dastlab oz miqdorda suyuq
holdagi tomizg`ilar keyin katta hajmdagi sutda aralashtirilgan holda tomizg`ilar
tayyorlanadi.
Shuning uchun margarin zavodlarida sutni qabul qilishda uning:
1.Zichligi.
2.Kislotaligi.
3.Yog`liligi (margaringa to`g`ri retseptura tuzish uchun)
4.Quruq modda miqdori aniqlanishi muhim va shartdir.
Sutning zichligi deganda (d
4
) + 20
0
S haroratda sut og`irligining xuddi shu
hajmdagi +4
0
S haroratdagi suv og`irligiga nisbati tushuniladi.
Sutning zichligi uning tarkibiy qismining zichliklari yig`indisidan iborat,
ya`ni: sut yog`i, sut qandi, oqsil, tuzlar, limon kislotasi.
Sanoatda ishlatiladigan sutning o`rtacha zichligi 1,030 ga teng.
Sigirning zoti, boqish sharoitlari va bir qator boshqa faktorlarga bog`liq
ravishda sutning zichligi 1,026-1,034 atrofida o`zgarishi mumkin. Har 10% suv
qo`shilganda zichlik taxminan 0,003 ga yoki 3
0
laktodensimetrda kamayadi.
Zichlik haroratga bog`liq ravishda o`zgaradi.
155
Sutning zichligini aniqlashda harorati +10 dan +25 gacha bo`lishi kerak.
|
| |
