157
o`lchagichga uning og`zini ho`l qilmasdan asta-sekin avtomat pipetka yordamida 1
ml izoamil spirti quyiladi. Favqulodda yog` o`lchagich(jiromer) og`ziga
suyuqlik
tushsa filtr qog`oz bilan ichidan artib tashlanadi (agar og`zi ho`l bo`lsa rezina tiqin
otilib ketadi). Dastlab yog` o`lchagich sekin, keyin kuchliroq ikki-uch marta
ag`darib silkitiladi. Ag`darganda o`ng qo`l bosh barmog`i bilan tiqin ushlab
turiladi. Kuyishdan saqlanish maqsadida silkitishdan oldin yog` o`lchagich
(jiromer) sochiqqa o`rab olinadi. Silkitish va ag`darish
natijasida oqsil moddalar
to`liq erishi, eritma esa bir jinsli bo`lish kerak. Silkitish paytida eritmaning harorati
oshadi. Yog` o`lchagich sovumasdanoq uni darhol sentrifugalanadi.
Yog` o`lchagichni maxsus sentrifuganing o`ramalariga ingichka qismi bilan
markaziga joylanadi, ularni bir-biriga qarama-qarshi
turadigan qilib simmetrik
ravishda joylashtiriladi. Agar yog` o`lchagichlar soni toq bo`lsa, u holda
muvozanat bo`lishi uchun suv bilan to`ldirilgan yog` o`lchagich joylashtiriladi.
So`ngra sentrifuga qopqoq bilan yopiladi, gayka burab qo`yilib, aylantiriladi,
aylanishlar soni minutiga 1000 marta bo`lishi kerak. Sentrifugalash 5 minut davom
etadi, shundan so`ng sentrifuga sekin-asta to`xtatiladi. Keyin yog` o`lchagichlar
o`ramalardan olinadi, ingichka qismidan tepaga ushlab, tiqin bilan ajralgan yog`
ustuni
rostlanadi, bunda rezina tiqin ko`tariladi yoki sekin bo`shatilib yog`
naychada (trubkada) shkala bo`limlari bilan yonma-yon turishi kerak va ingichka
qismini tepaga qaratib harorati 65-70
0
S bo`lgan suv hammomiga joylanadi. 5
minutdan so`ng yog` o`lchagichlar chap qo`l bilan suvdan olinib,
tezda sochiq
bilan artiladi, o`ng qo`l bilan esa rezinali tiqinni tepaga va pastga harakatlantirish
hisobiga yog` ustunining pastki chegarasini shkalaning qaysidir butun bo`lagiga
keltiriladi. Keyin tezda yog`ning pastki chegarasidan yog` chegarasi egilgan
meniskasi pastki nuqtasigacha bo`lgan bo`limlar hisoblanadi. Hisoblash yog`
o`lchagich shkalasini ko`z sathida ushlab amalga oshiriladi. Yog` o`lchagich
shkalasining bitta butun bo`lagi 100 ml sutda 1g yog`ga to`g`ri keladi,
kichik
bo`lagi esa 0,1 g yog`ga to`g`ri keladi.