167
- butun mahoratingizni ishga solib, faqat iliq muomalaga o‘tib
olasiz;
- avval “jim” bo‘lasiz, ammo ko‘nglingizda ma’lum istiqbol
rejalar tuzasiz;
- hamma
negativ
emotsiyalaringizni
bosasiz,
ulardan
foydalanmaslikka harakat qilasiz.
Shunday qilib, konfliktning yechimini topish usullari mav-
jud, ularni bilish kerak va ularni real hayotda qo‘llash zarur.
Konfliktlarning “g‘olib-g‘olib»
usuli har ikki tomonning
manfaatlarini saqlab qolishga qaratilgan yo‘ldir. Demak, mazkur
paragrafda ko‘rib chiqqan masalalar asosida “Konflikda kim
yutib chiqadi?’ degan savolni “Konfliktda hamma yutib chiqish
imkoniyati mavjud-mi?’ savoli bilan o‘zgartirish lozim. Chunki,
haqiqatan ham, ziddiyatli vaziyatda barcha ishtirok etuvchi
tomonlar g‘olib bo‘la oladi. Konfliktlar yechimi aynan G‘olib
bo‘la olish qonuniyatlarini o‘rgatadi. Buning uchun “G‘oliblik
strategiyasi”ni qo‘llash lozim:
g‘olib bo‘lishlikning birinchi talabi o‘z opponentiga qarshi
kurash emas, balki uning maqsadlari
va manfaatlarini tushu-
nishga harakat qilishdir; norozillikka rozilik amallarini qo‘llash;
boshqalarning fikrlari, qarashlari va xulosalari biznikidan
o‘zgacharoq bo‘lishi mumkinligini tushunish va qabul qilish;
ochiq samimiy muloqotga
tayyorlik;
birovlarning his-tuyg‘ulari va emotsiyalarini hurmat qilish;
boshqalarning manfaatlarini aniq belgilashga harakat qilish;
manfaatlar orasidagi uyg‘unlik asosida yagona strategiyani
ishlab chiqish.
Konfliktli vaziyatlardagi stereotip harakatlar o‘zini konflikt-
dan qochish va unga mayin bosim o‘tkazishda namoyon bo‘ladi.
Ammo bu say’- harakatlar konfliktni to‘la yechib bermaydi va
tomonlar orasidagi muammoni ham hal eta olmaydi. Faqat o‘zaro
umumiy kelishuv asosida tomonlarning bir maqsad sari samimiy
intilishi, butun kuch va diqqatni qarshi tomon shaxsiyatiga emas,
balki konfliktni keltirib chiqargan
muammoga qaratish ziddiyat-
ning to‘la va haqiqiy yechimi uchun asos bo‘la oladi. Konflikt
168
yechimiga to‘g‘ri munosabatni shakllantirish masalasida shuni
bilish va rioya egish zarurki, ziddiyatda
har ikki tomon ham
g‘olib bo‘lishi mumkin. Har ikki tomonning g‘olibligi konflikt-
ning to‘g‘ri hal qilinganligini namoyon qiladi, ammo mana shu
g‘oliblik ortida
har ikki tomonning mehnati, say’-harakatlari,
irodasi va intilishi yotganligini ham bilish, g‘oliblik o‘z-o‘zidan
kelib chiqmasligini anglash zarur.
