148
zichlik 1350 g/m
3
va 2200 g/m
3
) bilan birga bunday changlarni portlatib yuborish
uchun katta quvvatdagi yondiruvchi impul’s zarur.
Portlashning boshlang’ich fazasida havo tarkibidagi eng
mayda zarralar alangalanadi
va ularning ajratgan issig’ida kattaroq zarralar alangalanadi,
shundan keyin zichligi
etarli bo`lsa, alangalanish hajmiy tus oladi va portlashga olib keladi.
SHunga uchun ham zichlikning quyi chegarasi asosida changlarning yong’inga va
portlashga xavfliligi aniqlanadi.
Portlashga xavfli changlar darajasiga zichligi 65 g/m
3
gacha bo`lgan, alangalanish
quyi chegarasiga to`g’ri kelgan changlar kiritiladi (oltigugurt changi, un changlari va
boshqalar shular jumlasiga kiradi).
Agar alangalanishning quyi chegarasi 65 g/m
3
dan ortiq zichlikka to`g’ri kelsa, ular
yong’inga xavfli changlar toifasiga mansub bo`ladi (tamaki, yog’och changi).
Korxonalarda havoni changdan tozalash uchun har xil
chang tutqich qurilmalar
ishlatiladi. Ularning ish uslubi, ko`rinishi, o`lchamlari va changni tutish imkoniyatlari
ham turlicha. SHuning uchun ham changni fizik o`lchamlari va kimyoviy
xususiyatlariga qarab kerakli chang tutqich qurilmalari tanlab olinadi.
Ishlab chiqarishda foydalanish uchun tavsiya qilingan
chang tutqich qurilmalarni
tozalash bo`yicha dag’al va mayin tozalagichlarga ajratiladi va quyidagi guruhlari
mavjud:
-Quruq mexanik chang ushlagichlar;
-Ho`l chang ushlagichlar;
-Elektr zaryadlovchi chang tutqichlar, filtr qurilmalar, aralash guruhlari ishlatiladi.
Tuzilish jihatidan
juda oddiy va foydalanishi, oson bo`lgan qurilma mavjud bo`lib,
chang tutqich kamera deb nomlanadi.
Binolarga tozalagichlardan unumli foydalanishdan maqsad, bino havosi tozalanadi va
portlash xavfsizliga ta`minlanadi.