|
Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта
|
| bet | 106/129 | | Sana | 16.02.2024 | | Hajmi | 5,48 Mb. | | #157537 |
Bog'liq ЙЎНАЛИШГА КИРИШ УМК (2)9. Seminar mashg‘ulot
Og‘ir yuk tashuvchi mashinalardan foydalanish va xavfsizlikni ta’minlash.
Xalq xo‘jaligining deyarli barcha tarmoqlarida turli xil yuk ko‘tarish mashina-mexanizmlaridan, jumladan, oddiy chig‘iriqlardan tortib, yuqori yuk ko‘tarish qobiliyatiga ega bo‘lgan kranlardan foydalaniladi. Yuk ko‘tarish mashina-mexanizmlaridan xavfsiz foydalanish qoidalarini O‘zsanoatkontexnadzor ishlab chiqadi va tasdiqlaydi.
Yuk ko‘tarish kranlarini qayd etish tartibi. Yuk ko‘tarish qobiliyati 10 tonnadan ortiq bo‘lgan kranlar va 1 tonnadan ortiq avtokranlardan foydalanishga ruxsat davlat texnika nazorati tomonidan beriladi va qayd etiladi.
Texnika nazorati tomonidan quyidagi yuk ko‘tarish mashinalari hisobga olinmaydi va qayd etilmaydi:
- qo‘l harakatli barcha turdagi yuk ko‘tarish mashina-mexanizmlari, shuningdek qo‘l harakatli kranlarda yuk ko‘tarish mexanizmi sifatida pnevmatikssilindrlardan foydalanilganda;
- kranga osilgan knopkali apparat yoki statsionar boshqarish pulьti yordamida boshqariluvchi yuk ko‘tarish qobiliyati 10 tonnagacha bo‘lgan ko‘prik kranlar va buruluvchi konsolь kranlar;
- yuk ko‘tarish qobiliyati 1 tonnagacha bo‘lgan strelali (“hartumli“) va minorali kranlar;
- o‘zgarmas qulochli yoki burilish va harakatlanish mexanizmiga ega strelali kranlar;
- yig‘iladigan inshootlarda, jumladan machta, minora, trubalarni montaj qilishda o‘rnatiladigan ko‘chma kranlar.
Texnika nazorati tomonidan hisobga olinmaydigan barcha turdagi yuk ko‘tarish mashina-mexanizmlari ularni ishlatayotgan tashkilot yoki korxona tomonidan standart talablari asosida hisobga olinishi zarur.
Yuk ko‘tarish kranlarini texnik tekshiruv va sinovdan o‘tkazish. Barcha turdagi yuk ko‘tarish mashina-mexanizmlari belgilangan muddatda tegishli sinov va tekshirishlardan o‘tkazilib turilishi kerak.
Texnik tekshiruv har 12 oyda bir marta, navbatdan tashqari tekshirish esa kapital ta’mirlash yoki yuk ko‘tarish mashina-mexanizmlari boshqa joyga ko‘chirilib qayta o‘rnatilganda o‘tkaziladi. Yuk ko‘tarish mashinalarini to‘liq tekshiruv yangi kranlar uchun har 3 yilda 1 marta va qayta montaj qilinganda, qisman tekshiruv esa bir yilda bir marta o‘tkaziladi.
Texnik tekshiruvda asosan quyidagi jarayonlar bajariladi:
a) tashqi ko‘zdan kechirish: metall konstruksiyalar holati, kanatlar, ilgaklar, ushlash moslamalari, payvand va boshqa birikmalar hamda mahkamlash qurilmalari tekshiriladi;
b) statik sinov;
v) dinamik sinov;
g) elektr jihozlarini tekshirish.
Amalda, texnik tekshirishlarda kanatlar va ushlab turuvchi moslamalar, metall konstruksiyalar va payvand, parchin, boltli birikmalar holatiga, balka va to‘sinlarda yoriqlar, deformatsiyalar, korroziyaga uchragan joylar bor-yo‘qligiga katta e’tibor beriladi. Kanatlar tekshirilganda ulardagi uzilgan simlar soni aniqlanadi va simlarning buralganligiga, o‘ramlarning egilib qolgan joylariga ahamiyat beriladi. Agar o‘ram kadami uzunligi bo‘yicha uzilgan simlar soni 10% dan (yoki, ruxsat etilgan mikdordan, 1-jadvalga qarang) ko‘p bulsa, bunday kanat ishga yaroqsiz hisoblanadi
1-jadval
|
| |
