tashqaridagi suv bo‘shlig‘idir. Dunyo okeanini m ateriklar
to 'rtta okeanga bo‘lib turadi. Tinch, A tlantika, H ind va
Shimoliy M uz okeani. Hozirgi
paytda ayrim hollarda
Janubiy okean ham ajratilmoqda.
Dengiz
deb suvining xususiyatlari ham da quruqlik
yoki suvosti balandliklari bilan okeandan ajralib tura-
digan okeanning bir qism iga aytiladi. U ichki,
tashqi va
orollararo turlarga bo'linadi.
Q uruqlik suvlari yerosti va ustki suvlaridan iborat.
Yerosti suvlari Yer po‘stining yuqori qismidagi suyuq va
qattiq (ko‘p muzloq) suvlardan iborat.
Atmosfera suvlari havoning tarkibidagi muz va doT
kristallari ham da suv tom chilaridan iborat.
Okeanlarning atmosfera va quruqlik bilan o‘zaro
ta’siri.
Okeanning maydoni
katta boMgani uchun juda
katta miqdorda Quyosh issiqligini yutadi. Natijada okean
suvi isiydi. Shuning uchun okeanlar atmosferaga issiqlik
va nam havo berib turadi. Okean yuzasidan bug‘langan
suv quruqlikka yog*in sifatida tushadi. Demak, okean
Yerdagi nam likning asosiy manbayi hisoblanadi.
Yozda
quruqlik yuzasi tez isiydi, natijada quruqlik
ustida
past bosim oblasti
vujudga keladi.
Okean suvlari
sekin isishi tufayli okean ustida
yuqori bosim oblasti
shakllanadi. Natijada
okeandan quruqlik tomon nam
salqin shamol esa boshlaydi. Qishda esa quruqlik tez
sovib ketadi, natijada yuqori bosim oblasti vujudga
keladi. Okean ustida esa suvning
sekin sovishi tufayli
55
past bosim oblasti vujudga keladi. Natijada shamol okean
tomon esa boshlaydi.
