«Islom millati» (Qora musulmonlar)




Download 1,47 Mb.
Pdf ko'rish
bet86/132
Sana17.01.2024
Hajmi1,47 Mb.
#139490
1   ...   82   83   84   85   86   87   88   89   ...   132
Bog'liq
Dinshunoslik majmua 2023-2024-o\'quv yili pdf

«Islom millati» (Qora musulmonlar). Tashkilot 1930 yili AQSHning 
Detroit shahrida asl ismi Uolles Don Fard bo‘lgan Vali Fard Muhammad tomonidan 
tuzilgan. Fard Osiyo va Afrikaning tahqirlangan qora tanli aholisiga haqiqiy, 
najotkor dinni olib kelganini da’vo qiladi. Shuningdek, u qora tanlilarni AQSH 
qonunlariga bo‘ysunmaslik, armiyasida xizmat qilmaslik, umuman o‘zlarini bu 
davlat fuqarosi deb hisoblamaslikka chaqiradi. 1930 yili «Qora musulmonlar»ning 
birinchi diniy tashkiloti – «Ibodatxona №1» Detroit shahrida tuziladi. 
1934 yili Vali Fard Muhammad sirli ravishda g‘oyib bo‘lgach tashkilotga 
uning o‘ng qo‘li hisoblangan Alija Muhammad (asl ismi Robert Pul) (1897–1975) 
rahbarlik qila boshlaydi. Pul Chikago shahrida «Ibodatxona №2»ni tashkil qiladi va 
keyinchalik mazkur joy tashkilotning shtab kvartirasiga aylanadi. Tashkilot 
izdoshlari uni hozirga qadar ham Muhtaram Alija Muhammad deb ataydilar. 
1975 yili Alija Muhammad vafot etgach uning o‘g‘li Uolles Din Muhammad 
(keyinchalik o‘ziga arabcha «al-Varis» – voris nomini olgan) va Luis Farraxan 
o‘rtasida rahbarlik uchun kurash ketdi. Natijada «qora musulmonlar» ikki guruhga 
bo‘linib ketdi. 
Bir guruhga rahbarlik qilgan Uolles Din Muhammad tashkilotning aqidaviy 
asoslariga o‘zgartirishlar kiritib, uni sunniylikka yaqinlashtirishga va an’anaviy 
islom tomonidan tan olinishga urindi.
Uolles Din Muhammadning tashkilot rahbari etib saylanishi, mazkur lavozim 
o‘ziga tegishiga umid bog‘lagan Luis Farraxanga og‘ir botadi. Natijada, 1978 yili 
o‘z tarafdorlari bilan alohida ajrab chiqadi. Farraxan boshchiligidagi guruh Alija 
Muhammad g‘oyalari va tashkilotning eski nomiga sodiq qoladi. 
Bugugngi kunga qadar Vali Fard Muhammad tomonidan asos solingan «Qora 
musulmonlar» tashkilotining davomchisi Luis Farraxan boshchiligidagi guruh 
hisoblanadi. Ular dunyo bo‘ylab yuzdan ortiq diniy tashkilotlarga va oylik «So‘nggi 
da’vat» (The Final Call) nomli nashrga ega. 
Hozirgi vaqtda Farraxan izdoshlari 1965 yili Alija Muhammad tomonidan 
olg‘a surilgan quyidagi g‘oyalarga e’tiqod qilishadi: 
1. Nomi Alloh bo‘lgan yakkayu yagona Xudoga ishonch; 
2. Qur’oni karim va Xudo yuborgan barcha payg‘ambarlarning kitoblariga 
ishonch;
3. Injilning haqiqiy muqaddas manba ekani, biroq yolg‘on yashiq aralashtirib 
yuborilgani sababli qayta tahlil qilinishi kerakligiga ishonch
4. Allohning payg‘ambarlari va ular insoniyatga olib kelgan muqaddas 
kitoblarga ishonch;


160 
5. Qayta tirilishga ishonch. Bu tirilish jismoniy emas balki ma’naviy bo‘lishi, 
birinchi bo‘lib qora tanlilar qayta tirilishiga ishonish;
6. Qiyomat kunining haqligi va bu kun Amerikada boshlanishiga ishonch
7. Bugungi zamon qora tanlilar va oq tanlilar ajraladigan zamon ekani, qora 
tanlilar o‘zlariga oq tanli sobiq quldorlar tomonidan berilgan qullik familiyasidan 
voz kechib ozod kishi – Yer sayyorasining qora tanli aholisi familiyasini olishi 
zarurligiga ishonch; 
8. Barchaning teng huquqli ekani va bir xil adolat qilinishi kerakligiga 
ishonch; 
9. Integratsiya va birdamlik haqidagi g‘oyalar ikkiyuzlamachilik bo‘lib 400 
yil davomida ezilib kelgan qora tanlilarning birdaniga oq tanlilar bilan do‘st bo‘lib 
qolishi va oq tanlilarga bundan buyon ham qullik qilishi mumkin emasligi va ajralib 
chiqib alohida davlat qurish vaqti kelganiga ishonch. Agar oq tanlilar rost 
so‘zlayotgan bo‘lsalar, buni isbotlab berish uchun qora tanlilarga AQSH hududidan 
alohida yer ajratib berishlari kerakligiga ishonch; 
10. O‘zini taqvodor musulmon deb hisoblovchi jamoa a’zosi birovlarning 
qonini to‘kishi mumkin emasligi, AQSH uchun urushlarda qatnashmasligi
faqatgina o‘z davlati qurilganidan so‘nggina shu davlat uchun jang qilish 
mumkinligiga ishonch; 
11. Qora tanli ayollar ham xuddi boshqa ayollar kabi hurmat va himoya 
qilinishi lozimligiga ishonch; 
12. Alloh 1930 yili Vali Fard Muhammad jismida namoyon bo‘lib, 
nasroniylarning «messiya»si va musulmonlarning «mahdiy»si bo‘lganiga ishonch;
13. Allohning yakkayu yagona ekani, undan boshqa iloh yo‘qligi va u 
mukammal saltanat qurishiga ishonch. Qora tanlilarning qullikni boshdan kechirishi 
Bibliyada bashorat qilinganiga ishonch. 
Tashkilotning mashhur a’zolari qatorida mashhur bokschi Muhammad Ali 
(1975 yili sunniylikni qabul qilgan), RЕP ijrochilari Mak Ren, Jey ti Bigga Figga, 
Snup Dogg, POP musiqa qiroli Maykl Jeksonlarni sanash mumkin.
«Islom millati» yoxud «Qora musulmonlar» tashkiloti qora tanli 
millatchilikka asoslangan, o‘zini islomiy deb atasa-da, aslida bu dinga zid bo‘lgan 
tashkilotdir. 
«Qora musulmonlar» faoliyati yer yuzida irqchilikning tarqalishiga zamin 
yaratadi. 
Bugungi kunda mazkur tashkilot a’zolari butun dunyoda 16 mingdan 50 
mingtagacha ekanligi qayd etiladi. 

Download 1,47 Mb.
1   ...   82   83   84   85   86   87   88   89   ...   132




Download 1,47 Mb.
Pdf ko'rish