• Belit sement.
  • Portlandsement ishlab chiqarish




    Download 1,14 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet89/168
    Sana19.12.2023
    Hajmi1,14 Mb.
    #124022
    1   ...   85   86   87   88   89   90   91   92   ...   168
    Bog'liq
    Pardozbop qurilish ashyolari. Qisimov E. 2005

    Portlandsement ishlab chiqarish. O‘zbekistonda asosan o‘tgan asrning o‘ttizinchi yillarida 
    portlandsement ishlab chiqarish boshlangan. Bu davrda chiqariladigan sementlar tarkibiga ko‘ra Volga va 
    Novorossiyskdan keltiriladigan portlandsementdan kam farq qilsada, sifati juda past edi. Ammo O‘rta 
    Osiyoda, xususan, O‘zbekistonda sanoat va qishloq xo‘jalik qurilishining tez sur’atda o‘sishi natijasida 
    Bekobodda birinchi bo‘lib yiliga 150 ming tonna portlandsement ishlab chiqaruvchi zavod qurildi. 
    Respublikada portlandsement ishlab chiqaruvchi ikkinchi yirik zavod 1932-yilda Quvasoyda qurildi. 
    Belit sement. O‘zbekistonda yangi zamonaviy binolarning paydo bo‘lishi va katta shaharlarda yirik jamoat 
    va madaniy-maishiy inshootlarning ko‘plab qurilishi oq va pardozbop sementlarni mahalliy xomashyodan 
    tayyorlash vazifasini qo‘ydi. 
    O‘zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasining «Umumiy va noorganik kimyo» institutidagi «Silikatlar 
    kimyosi» laboratoriyasi xodimlari bunday sementlarni mahalliy xomashyo tarkibida temir oksidi kam bo‘lgan 
    Ohangaron kaolin tuprog‘ va ohaktoshdan 1200—1300°C da kuydirish yo‘li bilan olish mumkinligini 
    ko‘rsatdilar. Bunday sement pardozbop glinozemli belit sementi deb ataladi. Bu sementning quyuqlanishi 
    qoniqarli va sulfatli suvlar ta’siriga chidamlidir. 
    O‘zbekiston sement zavodlari 1990-yilda 6 mln 385 ming tonna sement chiqargan bo‘lsa, 1999-yilga kelib 
    uni 3 mln 331 ming tonna hajmda ishlab chiqardi. 
    «Ohangaron rangli sement» qo‘shma korxonasi 1997-yildan boshlab fosforit o‘g‘itlari ishlab chiqarish 
    uchun aylanma tegirmonda tuyilgan fosforit uni tayyorlashga ixtisoslashgan. Bozor sharoitida talab kamayib 
    ketganligi tufayli oq sement ishlab chiqarish faqatgina «Angren qurilish ashyolari» AU da yo‘lga qo‘yildi. 
    «Qizilqumsement» QK ga qarashli eng yangi va yirik sement zavodining bir yillik ish unumi 1475 ming 
    tonnaga teng.
    Respublikada 2005-yilda sement ishlab chiqarish istiqbol rejasi quyida keltirilgan. 
    Qizilqumsement — 2250 ming tonna. 
    Ohangaronsement — 1170 ming tonna. 
    Quvasoysement — 900 ming tonna. 
    Bekobodsement — 700 ming tonna. 
    Angren QAK — 24 ming tonna. 


    Jami — 5044 ming tonna. 
    Shundan har yili 2 mln tonnaga yaqin sement eksport uchun mo‘ljallanmoqda. 
    Kelajakda, Xilkovadagi ohaktosh zaxiralari, shuningdek Jizzax viloyatining ko‘tarma ohaktosh konlari 
    Bekobod sement zavodlari uchun asosiy xomashyo bazalari bo‘lib qoladi. Ohangaron sement AU uchun 
    xomashyolar Qoratoy va Shavazsoy ohaktosh va sog‘ tuproq konlaridan olinadi. Bu konlardan 1962-yildan 
    boshlab sement ashyolari olinmoqda. 

    Download 1,14 Mb.
    1   ...   85   86   87   88   89   90   91   92   ...   168




    Download 1,14 Mb.
    Pdf ko'rish