47
novdalarda jingalaklar pastki 3-4 bo‘g‘imidan,
hosilli novdalarda esa
yuqori bo‘g‘imlarda paydo bo‘ladi.
Jingalaklar faqat tokni biron-bir tayanch o‘simlik bilan birikib
o‘sishida mexanik vazifani bajaradi. Tok kesish vaqtida novdalarni
simbag‘azlardan bo‘shatishda qiyinchiliklar tug‘diradi.
9-rasm. Jingalak va uzum to‘pgullarining jingalakda paydo
bo‘lishining oraliq shakli
Shuni
qayd etish lozimki, uzumboshidan yuqori bo‘g‘imlarda
jingalak o‘sib chiqadi. Hosilsiz novdalarda u ikkinchi va uchinchi
bo‘g‘imdan boshlab o‘sadi. Har bir novdada tok novdalariga va
ularning hosildorligiga qarab, o‘rtacha 1 tadan to 2-3 tagacha va hatto,
undan ham ko‘proq jingalak bo‘lishi mumkin,
bu holat uzum uchun
normal sharoit hisoblanadi.
Jingalaklar tokning chirmashib o‘sishiga uzviy bog‘liq bo‘ladi.
Tok mana shu jingalaklar yordamida daraxt yoki boshqa tirgaklarga
chirmashib yuqoriga qarab o‘sadi. Jingalaklar biror tirgak yoki daraxtga
yaqinlashmasa, keyinchalik ular ko‘k holida asta-sekin tushib ketadi.
Tok o‘simligi uchun jingalaklar ham o‘z o‘rniga ega hisoblanadi.
