BO‘LAJAK 0 ‘QITUVCH1LARN1NG

Birinchisi nazariy bilimlarga ega bo‘lish va metodologik ref- 
leksiya tajribasini oshirish orqali faollashadi. Ikkinchidan, me- 
todik va texnologik darajadagi psixologik-pedagogik bilimlarni o'z 
ichiga oladi. Uchinchidan, vazifaga pedagogning shaxsiy rivojla- 
nishi, o'zligini shakllantirish kiradi. Yuqoridagi kom ponentlar o ‘z 
ishlarida quyidagi talablarga javob berishi kerak:
• bilim olish bo'lajak o'qituvchining kerakli xususiyatlarini va 
ish turlarini shakllantirishga qarab olinishi kerak;
• psixologik-pedagogik fanlar strukturasi jarayoniga ko‘ra, bi- 
limga ega bo‘lish sharoitlarini yaratib berishi kerak;
• bo‘lajak o'qituvchining imkoniyat, xususiyat, shakl va me- 
todlarning birligini, qulay tanlov sharoitlarini yaratib berishi ke­
rak, shuningdek, o ‘quvchilarni egallagan tushunchalarini o ‘quv 
jarayonida uzluksiz foydalanishi va rivojlanish sharoitlarini yaratib 
berish kerak. N atijada «Bolalik» pedagogika asosidagi ish b o ‘- 
yicha psixologiya integratsiya kursi ishlab chiqilgan. Bulaming ichida 
quyidagi m a’noli qatorlar yotadi: ish bo‘yicha bolalikning turli 
davrlardagi tarbiya va bilim olinishining texnologiyasi, bolalikning 
turli davrlarda shaxsni shakllantirishi va rivojlanishining psixo­
logik-pedagogik tashxisi, shaxsiy o'zlashtirish texnologiyalari.
Agar psixologik-pedagogik bilimlar integratsiyasini o ‘z -o ‘zi- 
dan yaralgan, izolatsiyalangan holat em as, balki psixologik- 
pedagogik sikl fanlarini didaktik sintezi sifatida qaralsa, bu ho- 
latda savol tug"ilayapti, bu xususiyatni, holatni o ‘lchash m um - 
kinmi? Bo‘lajak o^qituvchining shakllanishiga salbiy yoki ijobiy 
ta ’sirini bilishga texnologiya samaradorligini qay darajada aniq- 
lash mumkin? Bu holatda vujudga kelgan bilimga baho berish 
aniqlash tizimi m ukam m al, deb hisoblamaydilar va bu pedagogik 
monitoringga murojaat etishga majbur qiladi. Psixologik m onito­
ring psixologik-pedagogik integratsiyasini har tom onlam a kuza- 
tishga imkon beradi.
Pedagogik m onitoring yordam ida psixologik-pedagogik in­
tegratsiya jarayonini baholash uchun, um um iy pedagogik ba- 
holash tizimlaridan (uzoq davom etuvchi metodi, bilimlar me- 
todi, tekshirishning turli xillari va h.k.) shuningdek, tekshi- 
rilayotgan jarayon holatining metod va shakllari (informatsiyani 
kodlashtirish va dekodlashtirish, ishni testlar va tekshiruv ishlari, 
terminologik kesishuvlar, intellektual kartalar bilan ishlash, an- 
ketalash va h.k)dan foydalaniladi.
52

Asosiy ishlab chiqarilgan bilim m o n ito rin g i prinsiplari. 
U lar ichida:
1. 
Uzluksizlik prinsipi.
Bu m onitoring butun dinamik rivoj- 
lanuvchi tizim sifatiga qarash degani. Bu tizim nafaqat sonli xa- 
rakter balki sifatli xarakterdagi struktur-funksional o ‘zgarishlarni 
o ‘z ichiga oladi. Monitoring bir sifatdan ikkinchisiga o'tish va- 
ziyatlarini, bilim va jarayon a n ’analarini korreksiya qilish va 
to ‘g‘rilash yoki bo ‘shashtirish holatlarini belgilashi lozim.
2. 
Ilmiy prinsip.
Bu kuzatishning asoslangan xarakteristika- 
siga tayangan holda kuzatish degani. Bu holatga maishiy tur- 
mush tom onidan yondashish man etiladi.
3. 

Download 4,78 Mb.