2. Sut-qatiq mahsulotlan (pishloq, atsidofin, sari-
yog‘) ishlab chiqarishga sarflanadigan vaqtni tejash.
3. Barcha asbob-uskunalaming ishlashi qulay,
tuzi-
lishi sodda va ish unumdorligi yuqori bo'lishi kerak.
4. Sutchilik boMimlaridagi sovutgichlar, pasteriza-
torlar va separatorlar uzluksiz ishlashini ta'minlash
talab etiladi.
Fermalarda foydalaniladigan sut idishlarining miq-
dori yetarli darajada bo'lishi maqsadga muvofiqdir.
Masalan, sut flyaglari har bir xo'jalikda sogMb olina-
digan eng ko‘p sut miqdoriga yetarli boMishi kerak.
Ya’ni, agar fermada bir sutkada 1140 kg sut sog‘ib
olinsa, u holda (1140:35=30 ta) kamida 30 ta flyag
boMishi talab qilinadi.
Shuningdek, ayrim chiqindilar
(yog‘i olingan sut, sut zardobi va h.k.lar)ni solish uchun
ham flyaglar talab etilsa, hamda ulami ba’zan teshilishi
yoki ishdan chiqishini ham hisobga olsak, shu ferma
uchun yana qo‘shimcha 10-12 ta flyag boMishi maqsad-
ga muvofiqdir.
Sut sovitgich apparatlarining
ish unumdorligi jiha-
tidan yuqori boMishi, ya'ni sogMlgan sutni uzogM bilan
bir soatda sovitib berishi lozim.
Separatorlar ham unumdorligi jihatidan sogMb olin-
gan sutni bir soat ichida yogMni olib bera olish quv-
vatiga ega boMishi kerak. Fermada ish unumi soatiga
600-1000 litr sutning yogMni olib beradigan ikkita
separator boMishi talab qilinadi. Chunki separatorlaming
biri buzilsa, ikkinchisidan foydalanish mumkin.
Suv isitgich apparatining
boMishi ham maqsadga
muvofiqdir. Chunki issiq suv boMmasa, idish, asbob-
uskuna va xonalami toza saqlash imkoni boMmaydi.
Binobarin, sut boMimlarida sifatli sut va sut mahsu-
lotlarini yetishtirish murakkablashadi. Bir qancha sut
boMimlarida VET-200 markali elektr quvvati bilan
ishlaydigan suv isitgichlardan foydalanib kelinmoqda.
154
www.ziyouz.com kutubxonasi
Pasterizatorlardan
ham unumli foydalanish va
kerakli markalarini tanlash talab etiladi. Buning uchun
sig‘imi 300 va 600 1 bo‘lgan silindr shaklidagi qo‘sh
devorli qozondan iborat vannalardan foydalanish mum-
kin. Shuningdek, OPD-1 yoki PT-4 markali pasterizator-
lar birmuncha qulay hisoblanadi.
Bug‘ qozonini bo‘lishi sutchilik boTimidagi sut
yoki qaymoqni pasterlashga kerak boTgan bug‘ miqdori
bilan ta'minlashda muhim ahamiyatga ega. Hozirgi
vaqtda bug‘ ko‘plab xo‘jaliklarda KB-200 markali bug‘
tayyorlar berish quvvatiga egadir. Buning harorati 120-
130°C boTgani holda uzluksiz bug‘ tayyorlash ishlarini
boqarish mumkin.
Sutchilik boTimida sutni sovitish, pasterlash va
separatga moslashgan bir
necha xonalaming boTishi
ham talab etiladi.
