86
Bolalar faoliyatini tashkil etishning xilma - xil shakllaridan foydalanish
tarbiyaviy ishda bolalarning yosh imkoniyatlari va xususiyatlarini to’liqroq
xisobga olishni, ularni tarbiyalash va rivojlantirishni qulaylashtirishni ta`minlaydi.
Turli yosh guruxlaridagi ishning kalendar rejasi bolalar bilan vaqtning asosiy
bo’laklarida olib boriladigan ta`lim - tarbiyaviy ish mazmuni, shakl va metodlarini
qamrab oladi.
Ertalab. Ertalabki gimnastika rejalashtiriladi (10 - 12 kunga bir marta).
Muayyan sharoitlarga ko’ra u har bir yosh guruhiga yoki barcha bolalar bilan bir
xil bo’lishi nazarda to’tiladi. Birinchi holatda har bir
kichik yosh guruhi uchun
alohida mashqlar majmui tuziladi. Ikkinchi holatda mashqlar majmui umumiy
bo’lishi mumkin, ammo ayrim mashqlarni har bir yosh guruhida takrorlash
miqdori aytib o’tiladi. Kichkintoylar uchun mashqlar ro’yxati ham qisqartirilishi
mumkin.
Bundan tashqari, katta bolalar uchun mashqlarni murakkablashtirish va
yuklamani oshirish maqsadlarida gimnastika tayoqchalari, obruch, jismoniy tarbiya
jihozlaridan foydalanish nazarda to’tiladi.
Ertalabki vaqt bo’lagida bolalar bilan yakka tartibda bo’ladigan, shuningdek
bir yoshdagi kichik guruhdagi bolalar bilan ishlash (dasto’rning turli bo’limlari
bo’yicha: nutqni o’stirish, matematik tasavvurlarni shakllantirish va boshqalar)
rejalashtiriladi. Ertalab tabiat burchagida yashovchilarni yakka tartibda va kichik
guruxlar bo’lib kuzatish o’tkaziladi. Navbatchilar ishiga (katta bolalar) rahbarligi
rejalashtiriladi. Ayni shu bilan birga katta bolalarga
yordam berish yoki ularning
mexnatini kuzatishga kichkintoylardan qaysi birini jalb qilish ko’rsatiladi. Xo’jalik
- turmush ishlari ham xuddi shunday tashkil etiladi.
Ertalab bolalarga didaktik o’yinlarni taklif etish mumkin. Tarbiyachi rejada
bolalarni u yoki bu o’yinlarga jalb qilish usullarini, o’yinlarni boyitish usullarini
ko’rsatadi (kichkintoylar uchun didaktik o’yinchoqlar bilan o’ynashning yangi
usullarini ko’rsatish, katta yoshdagi bolalarni stol - bosma o’yinning
yangi turi
bilan tanishtirish va shu kabilar) .